منابع محلی میگویند، پس از درگیریهای چهار هفتهی پسین میان طالبان و جبههی مقاومت در درهی عبدالله خیل در پنجشیر، دستِکم ۴۳ تن از افراد مُلکی توسط طالبان بازداشت شدهاند و تا اکنون از سرنوشت آنان خبری نیست.
دستِکم شش باشندهی محل و نزدیکان افراد بازداشت شده که به علت دربند بودن اعضای خانوادهی شان و ترس از انتقامجویی از سوی طالبان نمیخواهند نام شان در گزارش گرفته شود، در بند بودن این افراد را به آمو تأیید کردند.
به گفتهی این باشندگان، بسیاری از این افراد، از یک ماه به اینسو، در بند طالبان استند.
یکی از باشندهگان محل که برادر و پسر کاکایش در بند طالبان است، میگوید: «بعد از جنگ در منطقه، طالبان هردو (برادر و پسر کاکایم) را بازداشت کردند و تا امروز از آنان خبری ندارم.»
باشندهی دیگر میگوید که چند تن از اعضای خانوادهاش در بند طالبان استند و «همه روزه شکنجه میشوند.»
او میافزاید که طالبان پس از درگیریهای یک ماه پیش، شماری از افراد ملکی را بازداشت کرده و شکنجه میکنند.
یکی از نزدیکان احمدالله، فرد بازداشت شده از سوی طالبان، میگوید، احمد الله ۶۰ ساله است و توانایی اشتراک در سنگرهای نبرد را ندارد؛ اما امروز در بند طالبان است و از سرنوشتش هیچ خبری نیست.
باجگیری در برابر رهایی
شماری از نزدیکان افراد بازداشت شده، طالبان را به باجگیری در برابر رهایی اعضای خانوادههای شان متهم میکنند.
عضو خانوادهی یکی از این زندانیان میگوید: «برادرم را طالبان بازداشت کردند. همه روزه شکنجه میشود. در برابر رهایی برادرم از ما سلاح میخواهند.»
منبع دیگری میگوید، برادرش پس از چند روز زندانی بودن، در ازای دادن یک میل سلاح رها شدهاست.
او در ادامه میگوید: «برادرم را بازداشت کردند، از ما سلاح خواستند. مجبور شدم مواشی خود را بفروشم تا سلاح خریده و به آنان (طالبان) تحویل کنم و برادرم رها شود.»
منبع دیگر که شوهر خواهرش در بند طالبان قرار دارد، میگوید: «یازنهام را چند روز قبل از خانهاش بازداشت کردند. بعد از چند روز احوال دادند که دو میل سلاح بیاورید تا آزادش کنیم.»
آگاهان امور نظامی بازداشت، شکنجه و باجگیری طالبان از غیرنظامیان را، «برخورد قومی» میدانند.
معروف بیانگر، نظامی پیشین میگوید: «طالبان به قوانین پابند نیستند… شکنجهی افراد ملکی از سوی طالبان، برخاسته از عقدههای تباری در برابر اقوام غیر پشتون است.»
او میافزاید که طالبان با ایجاد ترس میان شهروندان افغانستان، میخواهند مانع ایستادهگی آنان در برابر خود شان شوند.
ترانه ادیب، فعال جامعه مدنی میگوید، طالبان همواره در پنجشیر دست به نقض حقوق بشر زدهاند.
بانو ادیب میگوید: «طالبان پس از هر شکست در برابر جبههی مقاومت، افراد ملکی را بازداشت کرده و میخواهند در برابر مقاومت مانع ایجاد کنند.»
نصرتالله ملکزاده، رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان در ولایت پنجشیر، با تلاشهای مکرر حاضر به پاسخ در این باره نشد.
پیش از این نیز تلویزیون آمو از بازداشت غیرنظامیان در پنجشیر، بغلان، کاپیسا و پروان گزارشهایی را منتشر کردهاست که آخرین مورد، بازداشت ۱۷ غیرنظامی در ولسوالی سالنگ ولایت پروان است.
این در حالیست که روز گذشته، نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) از فرستادن هیأت سیاسی و حقوق بشری برای بررسی نقض حقوق بشر از سوی طالبان در پنجشیر، خبر داده بود.