سیاست

بهره برداری سیاسی از منوچ کمار در افغانستان

هنوز نوجوان بودم که سروکارم با سینمای هند افتاد که کماکان تا هنوز ادامه دارد.

آن زمان‌ سینماهای کابل بیشتر فلم‌های هندی نمایش می‌دادند.

بعدا که تلویزیون در سال ۱۳۵۷، همزمان با کودتای ۷ ثور شروع به فعالیت کرد، پنجشنبه‌ شب‌ها به نمایش فلم‌های هندی اختصاص داشت.

در آن برهه از تاریخ افغانستان که همه چیز به رنگ سرخ، نماد چپ کمونیستی درآمده بود، فلم معروف منوچ کمار به نام روتی، کپرا اور مکان(نان، خانه و لباس) از فلم‌های مورد علاقه حاکمیت وقت بود.

بسیاری‌ها آن زمان فکر می‌کردند که منوچ کمار دیدگاه کمونیستی دارد. چون شعار نان، خانه و لباس از شعار‌های کمونیستی محسوب می‌شد و حزب حاکم هم این شعار را در اکثر جاها با رنگ سرخ نگاشته بود.

اعضای حزب دموکراتیک خلق بدشان نمی‌آمد که منوچ کمار را یکی از رهروان پرشمار مارکسیسم لنینیسم به حساب آورند. چون سینمای هند و منوچ کمار آن زمان یکی از پرطرفدارترین چهره‌های سینمای بالیوود در افغانستان بود.

اما موضوع فلم نان، خانه و لباس چندان با ایده‌های کمونیستی همخوانی نداشت. این فلم محتوای عشقی و میهن‌دوستانه داشت. موضوعی که سخت مورد علاقه منوچ کمار بود.

منوچ کمار، مرد آرام سینمای هند بیشتر به کشورش عشق می‌ورزید و سنت‌ها و آئین های مذهبی و دینی آن را پاس می‌داشت.

شاید او در طول عمر خود یک کتاب مارکسیستی هم نخوانده باشد، اما عشق به میهن و سرزمین آبایی را در همه جا فریاد می‌کرد.

بهارت(نام پیشین سرزمین هند) همواره ورد زبان‌اش بود و در مراسم مذهبی حضور پررنگ داشت.
منوچ کمار روز جمعه، ۱۵ حمل به عمر ۸۷ سالگی برای همیشه با جهان وداع گفت اما کارنامه و آثار به جا مانده از او هم‌چنان بیننده خواهد داشت.

علاقه‌مندان سینمای بالیوود او را هرگز بخاطر فلم شور، کرانتی، دو بدن و آدمی فراموش نمی‌کنند.

در سینمای بالیوود رسم است که هنرمندان سینما را با آواز یکی از آوازخوانان طوری عجین می‌کنند که هر دو تقریبا به یک تن شبیه می‌شوند.

دلیپ‌کمار با آواز رفیع شناخته می‌شود، راجش کهنه با آواز کشور کمار و منوج کمار با آواز حزین و غم‌آلود موکیش.

«زندگی نغمه عشق است» شاید یکی از معدود آهنگ‌های باشد، که چند نسل از جوانان و پیران را در وادی سرگردان عشق و زندگی ستاره رهنما بوده است.

نمی‌دانم چرا منوچ کمار چنین شیفته صدای غم‌آلود موکیش بود؟ شاید عشقی را در سینه نهان داشته بود و شاید غم را بر شادی ترجیع می‌داد.

وقتی که او فلم معروف کرانتی را می‌ساخت، آواز او دیگر برای همیشه ساکت شده بود، اما منوچ کمار دست از آن صدای غم‌آلود زیبا برنداشت و آهنگ‌های کرانتی را به پسر موکیش، رتهن موکیش سپرد که شبیه آواز پدرش بخواند.

کرانتی به موضوع مورد علاقه منوچ کمار میهن دوستی و جنگ هند و بریتانیا می‌پردازد که نقشی پررنگ را به دلیپ کمار واگذار کرده است.

منوچ کمار در یادهای نسلی از مردم جهان و افغانستان زندگی خواهد کرد و او را بخاطر تواضع، استعداد و وطن‌دوستی‌اش احترام خواهند کرد.