روزنامه گاردین به استناد بیماران و پزشکان زن در افغانستان گزارش داده است که قانون داشتن محرم از سوی طالبان باعث افزایش مرگومیر مادران و نوزدان، بهویژه در مناطق روستانیشن شده است.
گاردین در گزارشی یک مادر و نوزاد را مستند کرده است که به دلیل نبود دسترسی به خدمات بهداشتی و محدودیتهای طالبان، از جمله نبود محرم، جان باخته اند.
در این گزارش آمده است: نیمهشب بود که زارین گل متوجه شد دخترش نسرین باید هرچه زودتر به بیمارستان برسد. شوهر نسرین برای کار در ایران بود و این دو زن همراه با هفت فرزند نسرین در خانه تنها بودند، زمانی که نسرین، باردار، دچار دردهای شدید شد.
زارین گل به نسرین کمک کرد تا سوار ریکشا شود و به سمت بیمارستان به راه افتادند. در حالی که دست دخترش را گرفته بود و ریکشا بر جاده خاکی تکان میخورد، زارین گل دعا میکرد که در مسیر با ایست بازرسی طالبان مواجه نشوند.
او میگوید: «مدام فکر میکردم، کاش شوهر نسرین اینجا بود. کاش میتوانستم درد دخترم را تسکین دهم.» اما دعاهایش مستجاب نشد. نیروهای طالبان نور چراغ کوچک ریکشا را دیدند، علامت دادند که توقف کند و از آنها پرسیدند که کجا میروند.
زارین گل با ترس و لرز توضیح داد که دخترش بیمار است و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد، اما آنها پرسیدند که چرا بدون همراه مرد (محرم) سفر میکنند. حتی زمانی که زارین گل توضیح داد که شوهر نسرین در خارج از کشور کار میکند، جنگجویان طالبان اجازه ادامه مسیر را ندادند.
گل میگوید: «التماس کردم، گفتم دخترم در حال مرگ است. از آنها خواهش کردم که اجازه دهند عبور کنیم.» اما آنها همچنان امتناع ورزیدند. در نهایت، از روی ناچاری دروغ گفتم که راننده ریکشا برادرزادهام و سرپرست ماست. فقط در این صورت اجازه عبور دادند.»
وقتی به بیمارستان رسیدند، دیگر خیلی دیر شده بود. نوزاد نسرین در رحمش جان داده بود و رحم او دچار پارگی شده بود. پزشکان گفتند که نسرین باید به بیمارستان دیگری منتقل شود، بنابراین زارین گل بار دیگر دخترش را به داخل ریکشا کمک کرد و به سمت بیمارستان دولتی که یک ساعت فاصله داشت حرکت کردند.
در مسیر، آنها در دو ایست بازرسی دیگر طالبان متوقف شدند و هر بار برای مدت طولانی نگه داشته شدند، زیرا بدون همراه مرد سفر میکردند.
آنها سرانجام به بیمارستان رسیدند، اما نسرین دیگر زنده نمانده بود. زارین گل میگوید: «پزشکان به ما گفتند که به دلیل خونریزی شدید و پارگی رحم، هم مادر و هم نوزاد جان خود را از دست دادهاند. آنها را در کنار هم دفن کردیم.»
به گفته گزارش، متخصصان بهداشتی در چندین ولایت افغانستان گفته اند که سیستم بهداشتی مادران و کودکان به دلیل سیاستهای سختگیرانه طالبان علیه زنان، به شدت آسیب دیده است.
کارمندان بیمارستانها در سراسر افغانستان گزارش دادهاند که زنان به دلیل نداشتن همراه مرد بارها از دریافت مراقبتهای پزشکی محروم شدهاند.
در گزارش آمده است که در حال حاضر، کمبود فزاینده پزشکان متخصص و قابلهها جان زنان و کودکان را به خطر انداخته است، به ویژه در مناطق روستایی که تعداد پزشکان آموزشدیده اندک است.
پزشکان شرکت کننده در مصاحبه گاردین تخمین میزنند که «بیش از نیمی» از همکاران زنشان شغل خود را ترک کردهاند، بهویژه در شهرهای کوچکتر و روستاها.