رویترز گزارش داده است که شرکت‌های هواپیمایی به دلیل خطرات اختلاف حقوقی و پول‌شوی برای پرداخت هزینه‌های عبور از آسمان افغانستان به طالبان به شبکه ثالث متوسل شده‌اند.
در سال گذشته، با گسترش درگیری‌ها در خاورمیانه و کاهش محدودیت‌های مقامات هوانوردی در مورد استفاده از حریم هوایی افغانستان، تعداد بیشتری از شرکت‌های هوایی پروازهای خود را از مسیر افغانستان انجام داده‌اند.
طالبان اعلام کرده اند که این امر باعث افزایش درآمد حاصل از هزینه‌های عبور هوایی شده است؛ هزینه‌هایی که کشورها معمولاً در ازای ارائه خدمات هوایی از شرکت‌های هوایی دریافت می‌کنند.
بااین‌حال، فرآیند پرداخت این هزینه‌ها به مقامات هوانوردی زیر اداره طالبان به دلیل مسدود شدن حساب‌های بانکی دولت افغانستان در خارج از کشور و تحریم‌های غرب علیه رهبران طالبان پیچیده شده است.
برای نخستین بار، جزئیات مشکلات شرکت‌های هوایی در پرداخت هزینه‌های عبور از حریم هوایی افغانستان، از جمله اتکای آن‌ها به یک شبکه سوم و عدم دریافت فاکتور رسمی، در گزارش رویترز ارائه شده است.
پیش از روی کار آمدن طالبان در سال ۲۰۲۱، انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی هزینه‌های عبور هوایی را از طرف سازمان هوانوردی افغانستان جمع‌آوری می‌کرد.
اما به گزارش رویترز، این خدمات را در سپتمبر ۲۰۲۱ متوقف کرده و میلیون‌ها دالر از هزینه‌های جمع‌آوری‌شده برای دولت پیشین افغانستان در حساب‌های آن مسدود شده است.
شرکت‌های هوایی و هواپیمایی خصوصی برای پرداخت هزینه‌های عبور از آسمان افغانستان به واسطه‌هایی تحت عنوان «شرکت‌های خدمات سفر» متوسل شده‌اند. به گفته شش فرد آگاه از این روند، ازجمله خلبانان، مقامات شرکت‌های هوایی و شرکت‌های واسطه پرداخت.
برخی از شرکت‌های ارائه‌دهنده مجوز پرواز از واسطه سومی دیگر که عمدتاً در امارات متحده عربی مستقر هستند برای تسهیل پرداخت‌ها به اداره هوانوردی افغانستان استفاده می‌کنند.
این امر بر پیچیدگی روند پرداخت به افغانستان افزوده و به گفته وکلا و کارشناسان تحریم‌ها، می‌تواند خطرهای حقوقی و مالی برای این صنعت ایجاد کند.
به عنوان مثال، برخی از شرکت‌های خدمات پرواز غربی هیچ گزینه برای هزینه‌های عبور از آسمان افغانستان دریافت نکرده‌اند که این امر پرداخت را تقریباً غیرممکن کرده است.
جان برید، مالک شرکت بریتانیایی گفت: «بزرگ‌ترین مشکل، پیدا کردن راهی برای پرداخت صورت‌حساب‌ها است… تاکنون هیچ گزینه‌ای برای ما ارسال نشده است.»
طالبان به درخواست رویترز برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
افغانستان برای عبور از حریم هوایی خود، هزینه‌ای ثابت معادل ۷۰۰ دالر دریافت می‌کند و در ماه‌های اکتبر، نومبر و دسمبر باید ماهانه حدود ۶ میلیون دالر از این طریق درآمد کسب کرده باشد.
مشکلات مربوط به پرداخت هزینه‌های هوانوردی افغانستان، خطرات پول‌شویی و احتمال بروز اختلافات حقوقی در صورت ناقص ماندن پرداخت‌ها یا نرسیدن وجوه به مقصد را افزایش داده است.
برخی منابع صنعتی می‌گویند که کشورها گاهی به دلیل کمبود منابع اداری، قادر به صدور گزینه و دریافت هزینه‌های پروازی نیستند.
