دوازدهم فبروری (چهارشنبه، ۲۴ دلو) برابر با روز جهانی «پیشگیری از افراطگرایی خشونتآمیز» است.
ملل متحد گفته است که افراطگرایی توهین به بشریت است و صلح، امنیت، حقوق بشر و توسعه را تضعیف میکند.
برخی از استادان دانشگاه و آگاهان مسائل سیاسی به این باور اند که طالبان با گسترش مدرسههای جهادی، زمینه را برای افراطگرایی در افغانستان فراهم میکنند و این مسئله به تهدید جدی برای کشور و منطقه تبدیل خواهد شد.
قطعنامه روز جهانی «پیشگیری از افراط گرایی خشونت آمیز» در سال ۲۰۲۲ میلادی، از سوی مجمع عمومی ملل متحد تصویب شد. هدف آن، آگاهیدهی و اقدامهای موثری برای جلوگیری از گسترش افراطگرایی در سراسر جهان است.
ملل متحد به مناسبت این روز گفته است که گروههای هراس افکن به شمول القاعده و داعش تصویری از افراط گرایی و خشونت را شکل دادهاند.
این سازمان، افراط گرایی را توهین به بشریت می داند.
ملل متحد میگوید: «افراط گرایی خشونتآمیز توهینی به بشریت است که صلح و امنیت، حقوق بشر و توسعه را تضعیف میکند.»
واپسین گزارش بازرس ویژه ایالات متحده در اوایل ماه روان میلادی نشان میدهد که طالبان به گروههای هراسافکن به شمول القاعده و تحریک طالبان پاکستان در افغانستان پناهگاه امن دادهاند و با این گروهها روابط نزدیک دارند. این گزارش افزوده است که شبکه القاعده دوازده رهبر ارشد در این کشور دارد.
در بخشی از گزارش سیگار که در اوایل ماه روان میلادی پخش شد، آمده است: «به گفته تیمهای نظارت بر تحریمهای سازمان ملل، القاعده حدود ۱۲ رهبر ارشد در افغانستان دارد و با القاعده در شبه قاره هند و تحریک طالبان پاکستان آموزش را هماهنگ میکند.»
ملل متحد گزارش داده است که گسترش افراطگرایی خشونتآمیز، بحران انسانی بیپیشینه را که فراتر از مرزهای هر منطقهای است، تشدید کرده است.
برخی از آگاهان سیاسی به این باور اند که طالبان با توجه ویژه به ساخت و ساز مدرسههای دینی-جهادی زمینه را برای رشد افراطگرایی در افغانستان فراهم کردهاند.
به باور این آگاهان، ترویج افراطگرایی و هراس افکنی در روستاهای افغانستان، تهدید بالقوه به آینده افغانستان است.
مومن ضیا بدخش آگاه مسایل دینی میگوید: «یک نسل آینده افغانستان تحت آموزش اینها قرار میگیرد. در پنج سال آینده به عنوان نیروهای بالفعل ارتش طالبان و شامل ادارات افغانستان میشود و اینها به عنوان تیورسن ترویج تروریزم در نقاط دور دست تبدیل میشوند و تهدید بالقوه به منطقه و افغانستان خواهند شد.»
گزارش مرکز حقوق بشر افغانستان با استناد به اطلاعات وزارت معارف طالبان نشان میدهد که طالبان در هر ولایت دستکم یک مدرسه بزرگ با ظرفیت دو هزار شاگرد و تجهیزات آن ساختهاند و شمار مدرسههای دینی-جهادی طالبان به بیش از ۲۱ هزار مدرسه میرسد.
بصیر احمد دانشیار استاد دانشگاه میگوید: «حاکمیت فعلی رویکرد را که در حوزه ساخت مدارس به تعبیر خودشان مدارس جهادی دارند، رویکرد نادرست و تنگ نظرانه است و این میتواند بر جامعه و آینده جامعه مضر باشد. بناً تاکید ما این است که به جای این تنگ نظری ها، فرصت مساعد به تعلیمات بانوان و دیگر اقشار جامعه مساعد شود.»
برخی از آگاهان نظامی به این باور اند که طالبان از یکسو با ساخت مدرسههای جهادی، جنگجویان آینده خود را آماده میکنند و از سویی دیگر روابط خود را با گروههای هراسافکن حفظ کردهاند.
دو روز پیش نیز، در نشست ویژه شورای امنیت ملل متحد، اعضای این شورا از تهدید داعش خراسان در افغانستان زیر اداره طالبان نگرانی کرد و همچنان از سفر برخی گروههای کوچک هراسافکن دیگر به افغانستان نیز هشدار دادند.