شماری از آموزگاران دانش‌گاه‌های دولتی پنجشیر، دای‌کندی، جوزجان، هرات، کاپیسا، غزنی، بلخ و کندز که برای ارتقای ظرفیت در مقاطع ماستری و دکتورا در دولت “اشرف غنی” به بیرون از افغانستان فرستاده شده‌اند، از نپرداختن تن‌خواه شان شکایت دارند.
این آموزگاران می‌گویند که بیش‌تر از پنج‌ماه می‌شود که تن‌خواه نگرفته‌اند.
هشت‌تن از این آموزگاران به شرط محفوظ نگه‌داشتن هویت‌شان این موضوع را در گفت‌وگو با تلویزیون آمو مطرح و طالبان را به برخورد دوگانه متهم کردند.
آموزگاران بورسیه: ۵ ماه است تن‌خواه دریافت نکرده‌ایم!
یکی از آموزگاران دانش‌گاه هرات که در بیرون از کشور مشغولِ ادامه‌ی تحصیل است، در این باره می‌گوید که بربنیاد ماده‌ی پانزدهم مقرره‌ی بورسیه‌ها، محصلان بورسیه‌ها مستحق دریافت حقوق ماهوار خویش استند.
در ماده‌ی پانزدهم مقرره‌ی بورسیه‌ها آمده‌است: «محصل بورسیه که به خارج از کشور اعزام می‌گردد، در جریان تحصیل مستحق اخذ معاش بست مربوط با اجزای آن الی اکمال دوره معینه تحصیل طور ماهوار از بودجه انکشافی دولت شناخته می‌شود.»
آموزگار دیگری می‌گوید:” در برخی از دانش‌گاه‌ها تن‌خواه آموزگاران پرداخت نمی‌شود و ما دلیل این‌که چرا معاشات مان قطع شده‌است را نمی‌دانیم.”
او ادامه می‌دهد که از لحاظ قانونی مانع وجود ندارد تا تن‌خواه آموزگاران پرداخت نشود. حکومت قبلی از بودجه انکشافی معاشات آموزگارانی را که برای ادامه‌ی تحصیل در بیرون از افغانستان بودند، پرداخت می‌کرد؛ اما طالبان بودجه انکشافی ندارند و این بزرگ‌ترین جفا است که در برابر آموزگاران دانش‌گاه‌ها صورت می‌گیرد.
یکی دیگر از این آموزگاران که در مالیزیا مشغول ادامه‌ی تحصیل در مقطع ماستری است نیز گفت: «از پنج‌ماه بدین سو، معاشات خود را دریافت نکرده‌ام. پرداخت نشدن معاشات من باعث شد که خانواده‌ام در افغانستان زمین‌های زراعتی را بفروشند تا مصارف مرا پرداخت کنند؛ اما ناگزیر هستم که ترک تحصیل کنم.»
وی در ادامه میافزاید که با عده‌ای از آموزگاران دانش‌گاه‌های کابل، قندهار و ننگرهار تماس دارم که آن‌ها ماهوار تن‌خواه شان را دریافت می‌کنند.
نپرداختن تن‌خواه ماهوار برای این افراد، آن‌ها را با مشکلات زیادی مواجه کرده‌است، تا آن‌جا که حتا برخی از آنان پول بازگشت به کشور را ندارند.
یکی دیگر از این آموزگاران که اکنون در هندوستان مصروف فراگیری مقطع کارشناسی ارشد (ماستری) است می‌گوید که شش‌ماه می‌شود که تن‌خواه ماهانه‌اش پرداخت نشده‌است و تحصیلش در آن‌جا (هندوستان) به‌پایان رسیده است؛ اما پول برگشت به کشور را ندارد.
او در ادامه گفت :«همین اکنون به خاطر به‌دست آوردن مقداری پول برای مصارف خود در یکی از رستوران‌های هند کار می‌کنم.»
آموزگار دیگری می‌گوید:” این مشکل را با فرستادن درخواست با وزارت تحصیلات عالی شریک کرده‌ایم که وزارت به تاریخ ۲۹/۳/۱۴۰۱ این پیشنهاد آموزگاران را به “ریاست الوزرا” فرستاده؛ اما با وصف این که چندین‌بار به‌ریاست الوزرا مراجعه کردیم؛ ولی پاسخی دریافت نکردیم.”
این آموزگار دانش‌گاه در ادامه گفت که بهانه‌ی طالبان نبود بودجه انکشافی است؛ اما آموزگاران ولایت‌های دیگری است که حقوق‌ماه‌وار شان را به دست می‌آورند؛ اما طالبان دید دوگانه دارند و به حق آموزگاران دانش‌گاه‌ها جفا می‌کنند.
آموزگار دیگری می‌گوید: “مجبور شده‌ام که تحصیل خود را ترک کنم و در کشوری که مصروف تحصیل بودم در یک کارخانه، کارهای شاق انجام می‌دهم تا نفقه‌ی خانواده و مصارف خود را پیدا کنم.”
این فرد که در افغانستان استاد دانش‌گاه بوده، میافزاید: «ادامه‌ی این وضیعت صدمه‌ی جبران ناپذیری را به پیکر تحصیلات عالی افغانستان وارد خواهد کرد.»
طالبان به‌هیچ قانونی پای‌بند نیستند
در همین حال، احمد سعیدی استاد پیشین دانش‌گاه می‌گوید: «اگر این اشخاص که برای تحصیل رفته‌اند و دولت همرای‌شان قرارداد نموده، در نتیجه دولت مکلف است تا حقوق ماه‌وارشان را پرداخت کند؛ اما حالا نظام تغییر کرده و طالبان به‌هیچ قانونی پای‌بند نیستند.»
سبحان‌الله مصباح کارشناس امور حقوقی نیز نپرداختن تن‌خواه آموزگاران شامل در بورسیه‌ها را نقض قانون دانسته و می‌گوید که مزدکار در افغانستان پشتیبانی قانونی دارد. زمانی که آموزگاران با دولت قرارداد دارند، اداره مکلف است که حقوق و امتیازات شان را پرداخت کند.
او در ادامه گفت که آموزگاران منحیث کارمندان دولت به‌بیرون از کشور برای تحصیل فرستاده شده‌اند و باید تن‌خواه ماه‌وارشان پرداخت شود؛ اما حالا در افغانستان قانون اساسی وجود ندارد.
باوجود تلاش خبرنگار تلویزیون آمو برای دریافت نظر مسوولان وزارت تحصیلات عالی، اداره‌ی طالبان و یکی از سخن‌گویان این گروه در این باره حاضر به گفت‌وگو نشدند.
شماری از این آموزگاران باورمنداند که طالبان به بهانه‌های گوناگون می‌خواهند که این آموزگاران از ادامه‌ی تحصیل دست بردارند و دیگر علاقه‌ای برای برگشت به‌کشور و ادامه‌ی تدریس به دانش‌گاه‌های افغا‌ستان را نداشته باشند، تا آنان افراد وابسته به‌خود را در این دانش‌گاه‌ها بگمارند.
این درحالی است که در ماه‌های پسین، گزارش‌هایی از ولایت‌های مختلف کشور منتشر شده‌است که نشان می‌دهد طالبان ماه‌ها است که تن‌خواه کارمندان نهاد‌های زیر امر شان را نپرداخته‌اند.
