نشست دو روزه جهانی اسلام آباد با موضوع «آموزش دختران در جوامع اسلامی؛ چالشها و فرصتها» با نشر اعلامیهای، روز یکشنبه، ۲۳جدی، پایان یافت.
در این اعلامیه تأکید شده است که محرومیت دختران از آموزش، تبعیض در برابر زنان و تحریف آموزههای اسلامی است.
در این نشست بیش از ۱۵۰ نفر از علمای دینی، وزیران، دیپلماتها و نمایندگان سازمانهایی چون سازمان همکاری اسلامی، یونسکو، یونیسف و بانک جهانی گردهم آمده بودند.
تأکید بر آموزش دختران
اعلامیه اسلامآباد محدود کردن آموزش دختران را استفاده نادرست از اصول دینی برای توجیه سیاستهای تبعیضآمیز دانست و از جوامع مسلمان خواست تا با این نابرابریها مقابله کنند.
این بیانیه آموزش دختران را نه تنها یک وظیفه دینی، بلکه «یک ضرورت فوری اجتماعی» توصیف کرد. در این بیانیه آمده است: «آموزش دختران حق اساسی است که توسط قوانین الهی محافظت شده، در آموزههای اسلامی واجب شده، توسط منشورهای بینالمللی تقویت شده و در قانون اساسی ملی کشورها به رسمیت شناخته شده است.»
اعلامیه همچنین بر نقش کلیدی زنان تحصیلکرده در تقویت خانوادهها و جوامع تأکید کرده و گفته است: «این امر موجب صلح جهانی، همبستگی ملی و توانمندسازی جوامع در برابر چالشهایی چون افراطگرایی، خشونت، جرم و بیدینی میشود.»
این بیانیه تأکید کرده که فتواها یا نظراتی که مبتنی بر هنجارهای فرهنگی هستند و مانع آموزش دختران میشوند، «تداوم تأسفآور تعصبات اجتماعی علیه زنان» است.
همچنین اعلامیه از بسیج منابع برای بهبود روشها و برنامههای آموزشی، با اولویت دادن به آموزش دختران، حمایت کرد.
در بخشی دیگر آمده است: «کسانی که اصول دینی اسلامی مربوط به آموزش را رد میکنند یا با آن مخالفاند، بر اساس اجماع این نشست، خارج از چارچوب مفاهیم امت اسلامی قرار دارند.»
طالبان، که سیاستهایشان مبنی بر ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان با محکومیت بینالمللی روبهرو شده، دعوت به شرکت در این کنفرانس را رد کردند. به گفته خالد مقبول صدیقی، وزیر آموزش پاکستان، این گروه حاضر به حضور در این نشست نشد.
گرچه افغانستان به طور مشخص در اعلامیه ذکر نشده، اما این بیانیه تفاسیر افراطی از اسلام، که زنان را از آموزش محروم میکند، محکوم کرده و خواستار اقدام علیه چنین رویههایی شده است.
ملاله یوسفزی، برنده جایزه نوبل و فعال حقوق آموزش دختران که از سوءقصد طالبان جان سالم به در برده، در سخنرانی خود سیاستهای طالبان را محکوم کرد و با زنان و دختران افغانستان ابراز همبستگی کرد.
او گفت: «زنان و دختران افغان باید آزاد باشند که آینده خود را شکل دهند.» ملاله همچنین به موضوع غزه پرداخت و اسرائیل را به نابود کردن نظام آموزشی این منطقه متهم کرد. او با اشاره به تخریب ۹۰ درصد مکتبها در غزه گفت: «کودکان فلسطینی جان و آینده خود را از دست دادهاند.»
پیشنهادهای عملی برای گسترش آموزش دختران
اعلامیه از کشورهای مسلمان خواست گامهای ملموس برای گسترش آموزش زنان بردارند، از جمله اعطای بورسیه تحصیلی به دخترانی که تحت تأثیر فقر، جنگ و موانع فرهنگی قرار دارند.
شرکتکنندگان بر لزوم اصلاحات قانونی برای ارتقای برابری جنسیتی در آموزش تأکید کردند.
این نشست با فراخوانی متحدانه برای جوامع مسلمان به پایان رسید که موانع آموزش دختران را برچینند و حق جهانی آموزش را مطابق با ارزشهای اسلامی و قوانین بینالمللی تضمین کنند.