سال ۲۰۲۴ میلادی برای افغانستان سالی پر از نشست‌های جهانی، تغییرات دیپلوماتیک و تنش‌های سیاسی بود. با پایان سال ۲۰۲۴، طالبان همچنان بیرون از مشروعیت جهانی ماندند.
نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در دسمبر ۲۰۲۴ نشان داد که اعضای دائمی این شورا درباره تعامل با طالبان اختلاف‌نظر دارند. چین و روسیه از تعامل با طالبان حمایت کردند و روابط خود با این گروه را تقویت کردند؛ از جمله روسیه قانونی را تصویب کرد که احتمال حذف طالبان از فهرست گروه‌های هراس‌افکن این کشور را باز گذاشت.
اما ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا موضع سخت‌تری گرفتند. فرانسه خواستار مشروط‌سازی تعامل شد، بریتانیا از طالبان خواست تعهدات خود را اجرا کنند و ایالات متحده اعلام کرد که حتی توجیه تعامل با طالبان دشوار است.
دوروتی شی، معاون نماینده ایالات متحده در سازمان ملل، در ۱۲ دسمبر گفت: «وضعیتی که طالبان به دنبال آن هستند، تا زمانی که این مسیر را ادامه دهند، دست‌نیافتنی است.»
شورای امنیت در بیانیه‌ای تأکید کرد که حل‌وفصل سیاسی افغانستان تنها با یک نقشه راه جامع و مشارکت همه طرف‌ها ممکن است.
نشست‌های بین‌المللی؛ از دوحه تا مسکو
سال ۲۰۲۴ با برگزاری نشست‌های مختلف بین‌المللی درباره افغانستان همراه بود.
نشست‌های مهم:
نشست دوحه در پایان ژوئن، با تمرکز بر ارزیابی مستقل سازمان ملل و ادغام افغانستان در جامعه جهانی
نشست منطقه‌ای در کابل در جنوری
نشست منطقه‌ای دوم در تهران در جون
نشست مسکو فارمت در اکتوبر
نشست دوحه، که به ادغام دوباره افغانستان با ساختاری جدید و مشارکت زنان می‌پرداخت، به نتیجه‌ای نرسید. تا پایان سال، بحث‌ها بیشتر بر مسائل مرتبط با مواد مخدر متمرکز شد تا حل‌وفصل سیاسی.
اختلاف در صفوف طالبان
گزارش‌های ملل متحد از اختلافات داخلی در رهبری طالبان حکایت دارند. انتقاد سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت داخله طالبان، از تصمیمات هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، نمادی از این اختلافات بود.
حقانی در واکنش به ممنوعیت آموزش‌های طبی برای زنان گفت: «باید این‌طور فکر نکنید که چون من حاکم هستم، هر کسی باید حرف‌های من را بپذیرد… شما در برابر خداوند مسئول هستید.»
این انتقادها نشانه‌ای از شکاف‌های عمیق در درون حکومت طالبان بر سر مسائل حکمرانی است.
طالبان؛ بدون مشروعیت جهانی
طالبان همچنان ادعا می‌کنند که کنترل سفارتخانه‌های افغانستان در چند کشور و پذیرش سفیرهایشان به معنای مشروعیت است. اما حتی نزدیک‌ترین هم‌پیمانان طالبان، از جمله چین و روسیه، خواستار تشکیل دولت فراگیر در افغانستان شده‌اند. طالبان این پیشنهادها را رد کرده و اعلام کرده‌اند که این بحث منتفی است.
فعالیت‌های مخالفان طالبان
مخالفان سیاسی طالبان در سال ۲۰۲۴ نشست‌هایی در ویانا و آنکارا برگزار کردند و گروه‌های جدیدی مانند مجمع فدرال‌خواهان و مجمع ملی نجات افغانستان شکل گرفتند. اما این گروه‌ها همچنان از گفت‌وگوهای کلان بین‌المللی درباره افغانستان کنار گذاشته شده‌اند.
با بازگشت دونالد ترمپ به قدرت در ایالات متحده، انتظار می‌رود سیاست‌های واشنگتن درباره افغانستان تغییر کند. همچنین، نقش روسیه و تغییرات در سیاست‌های منطقه‌ای می‌تواند تحولات جدیدی را برای افغانستان به همراه داشته باشد. اینکه این تغییرات به نفع یا ضرر طالبان تمام می‌شود، هنوز مشخص نیست و تنها زمان پاسخ این پرسش را خواهد داد.
