وزارت امر به معروف طالبان در بیانیهای با دفاع از تصمیم بستن تلویزیون آرزو در کابل گفته است که این تصمیم برای «حفظ ارزشهای اسلامی، جلوگیری از سوءاستفاده از رسانهها و تقویت نظم اجتماعی» اتخاذ شده است.
این وزارت ادعا کرده است که پس از «تحقیقات طولانیمدت» مشخص شد که برخی افراد با سوءاستفاده از نام، ساختمان و جایگاه تلویزیون آرزو، «افراد غیررسمی» را استخدام کرده بودند.
به گفته طالبان، «این افراد با حمایت مالی رسانههای در تبعید، سریالها و برنامههایی مغایر با اصول اسلامی و سنتهای افغانی دوبله و منتشر کرده بودند.»
در این بیانیه از همه رسانهها خواسته شده است که در حین فعالیتهای خود، «احترام به ارزشهای اسلامی، منافع ملی و اخلاق اجتماعی را در اولویت قرار دهند و در راستای ایجاد جامعهای سالم و شکوفا تلاش کنند».
بسته شدن تلویزیون آرزو
مرکز خبرنگاران افغانستان روز چهارشنبه در یک بیانیه تأیید کرد که افراد استخبارات و امر به معروف طالبان روز چهارشنبه بر دفتر تلویزیون آرزو در کابل هجوم برده، هفت کارمند آن را بازداشت کرده و این تلویزیون را بستهاند.
به گفته این نهاد، در برچسبی که از سوی طالبان بر دروازه دفتر تلویزیون آرزو نصب شده، نوشته شده است که این تلویزیون «به دلیل نشر سریالهای غیر اخلاقی و مبتذل، تا امر ثانی مهر و لاک شده است».
مرکز خبرنگاران افغانستان به نقل از منابع گفته است که طالبان کارمندان این تلویزیون را برای چندین ساعت تحت بازجویی قرار دادهاند.
یک منبع به این نهاد گفته است که طالبان یکی از محافظان تلویزیون را لتوکوب کرده و تلفونهای همراه کارمندان را مورد بررسی قرار دادهاند.
این منبع گفته است: «کارمندان استخبارات و امر به معروف روند بررسی دفتر تلویزیون آروز و تحقیق از کارمندان را تا ساعت ۳ بعد از ظهر ادامه دادند و سپس هفت تن از کارمندان از جمله امانالله عظیمی مدیر دفتر کابل، خالد بارکزی، مجری، امیرحسین عطریان تهیه کننده و مدیراداری، ظهیر، مدیر بخش تولید، سمیع، هارون و بکتاش کارمندان بخش تولید تلویزیون را بازداشت و همراه با کمپیوترهای دفتر با خود بردند.»
تلویزیون آرزو در ابتدای ماه میزان ۱۳۸۵ در شهر مزار شریف مرکز ولایت بلخ راه اندازی شد.
این تلویزیون سپس در ابتدای ماه جدی ۱۳۸۸ هجری شمسی دفترش را در کابل افتتاح کرد که دارای استدیوی ویژه برای تهیه و نشر خبر و بخش تولید محتوا و دوبله بود که در آن «گزارشهای مستند حیات وحش» و «سریالهای اسلامی» ساخت ترکیه، به فارسی دوبله و نشر میشد.
محدودیتهای روز افزون طالبان بر رسانهها
در سه سال گذشته، طالبان محدودیتهای شدیدی را بر رسانهها اعمال کردهاند. در تازهترین اقدام، طالبان پخش و نشر تصاویر جانداران را در شش ولایت از جمله قندهار، هلمند، تخار، بادغیس و ننگرهار ممنوع کردهاند.
طالبان در قانون امر به معروف شان که در ماه اسد همگانی شد، پخش و نشر زندهجانها را ممنوع اعلام کردهاند.
بر بنیاد گزارش تازه سازمان خبرنگاران بدون مرز، افغانستان در سال ۲۰۲۴ از میان ۱۸۰ کشور در رتبه ۱۷۸ قرار گرفته است.
پیشتر خانه آزادی بیان به مناسبت روز جهانی تلویزیون گزارش داده است که پس از تسلط طالبان، بیش از ۳۰۰ رسانه که زمانی منبع اصلی اطلاعرسانی بودند، فعالیت خود را متوقف کردهاند.
هفته گذشته، ملل متحد در گزارشی از طالبان خواست امنیت و آزادی خبرنگاران و کارمندان رسانهای را تضمین کنند.
ملل متحد همچنین در این گزارش نسبت به محدودیتهای فزاینده که با «سانسور، ارعاب و محدودیت دسترسی به اطلاعات» همراه است، هشدار داده است.
واکنشها
خانه آزادی بیان در پی بسته شدن دروازه تلویزیون آرزو و بازداشت شش خبرنگار و کارمند این رسانه از سوی استخبارات و اداره امر به معروف طالبان، در اعلامیهای از طالبان خواسته است که از «سرکوب رسانهها و اعمال فشار بر خبرنگاران» دست بردارند.
در این اعلامیه همچنین از جامعه جهانی و کشورها خواسته شده که طالبان را به دلیل نقض مکرر حقوق بشر و آزادیهای اساسی «زیر فشار» قرار دهند و از خبرنگاران و رسانههای افغانستان «حمایت موثر» کنند.
از طرفی هم در اعلامیه این نهاد از یوناما و سازمانهای بینالمللی حامی رسانهها خواسته شده که برای آزادی خبرنگاران و کارمندان تلویزیون آرزو اقدامها جدی را روی دست گیرند.