سندهایی که به دست آمو رسیده که نشان می‌دهند شمار دانشجویان پسر دانشگاه هرات در سه سال اخیر از ۹ هزار و ۷۸ نفر به ۷ هزار و ۴۲۲ نفر کاهش یافته است.
بربنیاد این مدارک، هزار و ۶۰۰ تن از دانشجوبان دانشگاه هرات در سه سال اخیر ترک تحصیل کرده‌اند.
این سندها نشان می‌هند که دانشگاه دولتی هرات در هنگام برگشت طالبان به قدرت، ۱۹ هزار و ۵۷۸ دانشجو داشت که از این میان ۱۰ هزار و پنج‌صد تن آنان دانشجویان دختر بودند.
منابع از هرات به آمو می‌گویند که تغییر نصاب تحصیلی به سلیقه طالبان، محدودیت‌های سخت‌گیرانه طالبان بر دانشجویان، مهاجرت کدرهای دانشگاه‌ها و فقر اقتصادی مهم‌ترین علت‌های ترک تحصیل این دانشجویان بوده‌اند.
طالبان با برگشت به قدرت در اسد ۱۴۰۰ هجری خورشیدی بر آموزش دختران دانش‌آموز بالاتر از صنف ششم ممنوعیت وضع کردند. دیری نگذشت که در یک دستور دیگر بر رفتن دختران به دانشگاه‌ها نیز ممنوعیت وضع کردند و همه مرکزهای تحصیلی را به روی دختران بستند.
این سندها که آمو به علت مشکلات امنیتی نمی‌تواند تصویری کامل آن را پخش کند، نشان می‌دهند که با منع شدن تحصیل دختران در دانشگاه‌ها، شمار مجموعی دانشجویان دانشگاه دولتی هرات، به ۹ هزار ۷۸ تن کاهش یافت.
اما در سه سال اخیر، شمار دانشجویان پسر دانشگاه دولتی هرات نیز کاهش قابل توجه داشته است. این شمار از ۹ هزار و ۷۸ تن به ۷ هزار و ۴۲۲ تن کاهش یافته‌ست. بیش‌‌از هزار و شش‌صد تن کاهش.
منابع در دانشگاه هرات به آمو می‌گویند که همه این افراد ترک تحصیل کرده‌اند. این آمارها تنها دانش‌جویانی را شامل می‌شود که در مرحله تحصیل قرار داشتند و باید پس از سپری کردن سمسترها فارغ می‌شدند.
براساس آمارها، در هنگام برگشت طالبان به‌‌قدرت، دانشگاه دولتی هرات ۹ هزار و ۷۸ دانشجوی پسر داشت، در سه سال اخیر، شمار دانشجویان پسر به ۷ هزار و۴۲۲ تن کاهش یافت و به‌صورت مجموعی در شمار دانشجویان دانشگاه دولتی هرات، هزار و ۶۵۶ تن کاهش آمده است.
ترک تحصیل، با دلیل‌های پیدا و پنهان، دانشجویان را با چالش و دشواری‌ها روبه‌رو کرده است. فرید احمد که زیر بار فشارهای اقتصادی ترک تحصیل کرده و برای چرخاندن چرخ اقتصادی خانواده سرگرم کار با دست‌مزد اندک است.
فرید احمد، دانشجو، می‌گوید: «من محصل سال دوم، دانشگاه هرات بودم. متاسفانه به‌دلیل اقتصادی، بی‌چاره‌گی ناگزیر شدم، دانشگاه را ترک کنم. حالا مدت یک سال می‌شود، در یک شرکت کار می‌کنم، معاش من شش‌هزار افغانی است.»
شمار دیگری از دانشجویان هم تاکید دارند که از بهر دنبال کردن فرصت‌‌‌های بهتر تحصیلی مسیر مهاجرت را انتخاب کرده‌اند.
مسلم، دانشجوی مقطع داکترا در هند، به آمو گفت: «وضعیت بد اقتصادی وجود دارد، اما دلیل اصلی و عمده آن این است که آنان (دانشجویان) می‌‌دانند که اگر تلاش کنم، علم بیاموزم، هیچ جایگاه در چوکات دولت ندارم. از لحاظ اقتصادی هم در کشور ما فرصت‌ها کم‌تر است.»
با این‌همه، منابع از هرات به‌‌آمو می‌گویند، دلایل متعددی می‌توانند در این چنین کاهش نقش داشته باشند. از تغییر نصاب تحصیلی به سلیقه طالبان در دانشگاه‌ها تا محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ی طالبان بر دانشجویان، مهاجرت کدرهای نخبه دانشگاه‌ها و فقر اقتصادی در کشور.
