شماری از شهروندان کشور به مناسبت روز ملی زبان ازبیکی میگویند که طالبان به ارزشهای فرهنگی و تفاوتهای زبانی بی باور اند.
همزمان با این، سخنگوی جنبش ملی به رهبری مارشال عبدالرشید دوستم به آمو میگوید که طالبان به زبان ازبیکی به دیده حقارت میببند و هیچ برنامهی برای تقویت این زبان تاریخی در افغانستان ندارند.
این در حالی است که حکومت پیشین افغانستان بیستونهم میزان را همچون روز ملی زبان ازبیکی نام گذاری کرد؛ آنچه که اکنون از سوی طالبان نادیده گرفته شده است.
بیستو نهم میزان، برابر است با روز ملی زبان ازبیکی که در حکومت پیشین وارد تقویم افغانستان شد.
اکنون اما حال و هوای بزرگ داشت از این روز همچون گذشته نیست. طالبان حتی یک پیام به این مناسبت نداشتهاند.
شهروندان کشور با انتقاد از رویکرد تک محورانه طالبان، آنان را به نادیده گرفتن ارزشهای فرهنگی و تفاوتهای زبانی متهم میکنند.
به باور شهروندان کشور، طالبان به جای توسعه و تقویت ارزشهای زبانی در افغانستان، بر تبلِ تفاوتها می کوبند و با نادیده گرفتن تفاوتهای فرهنگی قومهای افغانستان، رویکرد انحصاری را دنبال میکنند.
یک باشنده کابل به آمو گفت: «طالبان به ارزشهای فرهنگی و زبانی مردم افغانستان باور ندارند. امروز روز ملی زبان ازبیکی است، اما طالبان بیشتر روی زبان پشتو کار میکنند، نه سایر زبانها.»
یکی از باشندگان بلخ گفت: «خواست ما از طالبان این است که تفاوتهای فرهنگی و زبانی احترام بگذارند. طالبان اکنون تنها روی زبان پشتو کار میکند؛ در حالی ۹۰ درصد مردم افغانستان به زبانهای دیگر صحبت میکنند.»
روز گذشته نیز شماری از فرهنگیان در کابل به مناسبت این روز از طالبان خواستهاند تا برنامههای مشخص برای تقویت زبان ازبیکی در افغانستان داشته باشند.
افغانستان کشور قومیتها گفته شده است و ازبیکها نیز یکی از قومهایی است که همواره در اجتماع و سیاستهای افغانستان نقش داشتهاند.
بشیر احمد تهینج، سخنگوی جنبش ملی اسلامی، به آمو گفت: «طالبان به زبان ازبیکی به حقارت میبینند و هیچ گونه برنامه برای تقویت این زبان تاریخی افغانستان ندارند. طالبان به تاریخ، فرهنگ و حتی چهرههای فرهنگی ازبیکها باور ندارند. متآسفانه زبان ازبیکی و ازبیک زبانها در وضعیت بد اجتماعی در افغانستان زیر ادارهی طالبان به سر میبرند.»
زبان ازبیکی نقش مهمی در سمت و سو دادن فرهنگ و تاریخ افغانستان داشته است و اکنون نیز بخش بزرگ از جمعیت ولایتهای شمال، شمال شرق و شمال غربی افغانستان به زبان ازبیکی گویش میکنند.
اکنون باورمندیها این هستند که ازبیکها در ساختارهای سیاسی ایجاد شده از سوی طالبان نیز جایگاه نمادین دارند و نقش آنان در معادلات سیاسی-اجتماعی افغانستان زیر اداره طالبان روند نزولی را بخود گرفته است.