اسوشیتد پرس در گزارشی به وضعیت بازماندگان زمین لرزه یک سال پیش در ولایت هرات در غرب کشور پرداخته و گفته است که این باشندگان هنوزهم با کمبود کمک‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند.
بر بنیاد این گزارش، خانواده‌های آسیب‌دیده از زلزله سال گذشته در هرات، به‌ویژه در ولسوالی زنده‌جان، گفته‌اند که در این مدت طالبان به مشکلات آن‌ها توجهی نکرده‌اند و کمک‌های نهادهای امدادرسان نیز برایشان کافی نبوده است.
در این گزارش آمده است که هیچ‌کس به‌طور دقیق نمی‌داند که در زلزله‌ای به بزرگی ۶.۳ ریشتر در ۷ اکتوبر ۲۰۲۳ و پس از آن پس‌لرزه‌های شدید، چند نفر جان باختند.
بر بنیاد این گزراش، طالبان گفته‌اند که حداقل چهار هزار نفر در این زلزله کشته شده‌اند، در حالی که سازمان ملل شمار کشته‌شدگان را حدود هزار و ۵۰۰ نفر اعلام کرده است.
این زلزله مرگبارترین رویداد طبیعی در سال‌های اخیر افغانستان بود.
کمک‌های اولیه، اما قطع شده
به گزارش اسوشیتد پرس، عصمت‌الله رحمانی، یکی از بازماندگان زلزله که در روستای زنده‌جان، مرکز زلزله، زندگی می‌کند، می‌گوید: «در آن زمان، دولت در انتقال بیماران و کشته‌ها همکاری کرد.» در این منطقه، هر خانه خشتی و چوبی کاملاً ویران شد. برادر و برادرزاده رحمانی جان باختند و او ساعت‌ها تلاش کرد همسرش را از زیر ۱.۵ متر خاک بیرون بکشد. خوشبختانه، همسرش نجات یافت.
او اضافه کرد: «بیمارستان‌ها باز شدند و آب و غذا به مردم به صورت رایگان داده شد.» به گفته آقای رحمانی، طالبان در ماه‌های نخست پس از زلزله به اردوگاه‌ها رفتند و به بازماندگان کمک کردند، که برای آمادگی در برابر زمستان سخت هرات، نعمتی بود.
اما او افزود: «بعد از آن، کمک‌ها متوقف شدند.»
وابستگی به نهادهای خیریه و مشکلات ادامه‌دار
در این گزارش آمده است که نهادهای خیریه برای ساخت خانه‌های بازماندگان وارد عمل شدند، اما خانه‌هایی که ساخته شدند، فاقد دیوار و حریم خصوصی بوده و طراحی ضعیفی دارد که آن‌ها را در برابر طوفان یا باران سنگین آسیب‌پذیر می‌کند. بسیاری از این خانه‌ها یا خدمات بهداشتی ندارند یا اگر دارند، سقف ندارند.
روستای آقای رحمانی، نایب رفیع، همچنان فاقد درمانگاه و مکتب است و کودکان در خیمه‌‌ها درس می‌خوانند.
آقای رحمانی همچنین اشاره کرد که طالبان هیچ کمکی مالی ارائه نکرده‌اند. به گفته این گزارش، مقام‌های طالبان چند بار از این مناطق بازدید کردند، به مشکلات مردم گوش دادند و سپس رفتند.
احمدالله متقی، سخنگو و عضو کمیسیون طالبان برای زلزله هرات، گفت که مقامات با نهادهای خیریه و گروه‌های غیردولتی برای ارائه سرپناه و کمک‌های پزشکی همکاری کرده‌اند.
او افزود: «مشکلات مردم هنوز حل نشده است، اما اولویت ساخت خانه است تا آن‌ها بتوانند روی پای خود بایستند. به مردم غذا داده شده و بیمارستان‌ها همچنان فعال هستند.» او همچنین تأکید کرد که تلاش‌ها برای بازسازی مسجدها، مکتب‌ها، مدرسه‌های دینی و پارک‌ها ادامه دارد.
کاهش کمک‌های بین‌المللی و بحران‌های جدید
پیش از وقوع زلزله، مردم افغانستان با مشکلاتی مانند بی‌خانمانی، ناامنی غذایی و فقر دست به گریبان بودند. این فاجعه فشار بیشتری بر خدمات عمومی وارد کرد. سازمان‌های امدادی که در سه سال گذشته تحت حاکمیت طالبان از خدمات بهداشتی و آموزشی افغانستان حمایت کرده بودند، اکنون با کمبود منابع مواجه شده‌اند.
کمیته نجات بین‌المللی پس از زلزله گوشه‌هایی را برای تغذیه مادران ایجاد کرد تا در آن‌جا کودکان خود را با اطمینان شیر دهند و مشاوره تغذیه دریافت کنند. این سازمان همچنین سیستم‌های آبی را تعمیر کرده و کمک‌های نقدی اضطراری، بسته‌های بهداشتی و حمایت‌های پزشکی و روانی به ده‌ها هزار نفر ارائه داده است. اما با توجه به بحران‌های دیگر در سراسر جهان، این کمک‌ها محدود است.
تأمین مالی بین‌المللی برای افغانستان کمتر از یک‌سوم هدف خود را دریافت کرده است. اولویت‌های سیاسی در حال تغییر، مشکلات اقتصادی و جنگ‌ها نیز منابع مالی اهداکنندگان را محدود کرده است، به‌ویژه در کشورهای غربی.
مخالفت گسترده با رفتار طالبان با زنان و دختران أفغانستان نیز تأثیرات خود را گذاشته است. سازمان ملل می‌گوید تا زمانی که محدودیت‌ها بر آموزش و اشتغال زنان باقی بماند، شناسایی طالبان به عنوان حکومت مشروع أفغانستان تقریباً غیرممکن است.
طالبان این موضع را رد کرده و خواستار اختصاص کرسی أفغانستان در سازمان ملل شده‌اند، و اعلام کرده‌اند که تحریم‌ها و انزوای کشور به مردم آسیب می‌زند.
نگرانی‌ها از رویدادهای طبیعی دیگر
به گزارش اسوشیتد پرس، مقام‌های طالبان در هرات نتوانسته‌اند به طور کامل به نیازهای بشردوستانه پاسخ دهند و زیرساخت‌های آسیب‌دیده تلاش‌های بازسازی را مختل کرده است. وابستگی تقریباً کامل به سازمان‌های امدادی برای خدمات اولیه مانند مراقبت‌های بهداشتی و سرپناه، مردم را در معرض خطر قرار داده است.
غلام احمد عثمانی، چهار فرزند خود را در این فاجعه از دست داد. او می‌گوید پسرانش زیر خاک فریاد می‌زدند، اما امکان نجات آن‌ها وجود نداشت.
آقای عثمانی و اعضای بازمانده خانواده‌اش زمستان را در یک خیمه گذراندند. او گفت: «دولت از ما مراقبت کرد و خانواده‌ام را در یک اردوگاه نگه داشت، اما از طرف دولت چیزی مانند آرد، روغن یا برنج ندیدیم.» او افزود: «مردم خود افغانستان برای چند روز به ما غذا رساندند.»
اگرچه مردم از شهرها و ولایت‌های دیگر برای کمک آمدند و آوارها را پاکسازی و اجساد را دفن کردند، اما تقریباً شش ماه است که هیچ سازمان غیردولتی یا خیرخواه دیگری به کمک ساکنان زنده‌جان نیامده است.
آقای عثمانی گفت: «زلزله‌ها همچنان ادامه دارد و این خانه‌های جدید سنگین هستند. کودکان از ترس می‌لرزند. کمکی که برای زلزله به ما شد، به اندازه کافی نبود.»
