در گوشه‌ای از دهلیز بخش نسایی و ولادی شفاخانه ابوعلی سینای بلخی در شهر مزارشریف دختری ۱۶ ساله برای پرستاری از مادر بیمارش از ولسوالی دولت‌آباد به این شهر آمده و از چالش‌ها و مشکلاتی که بیماران به ویژه زنان باردار به دلیل نبود خدمات درمانی مناسب در ولسوالیها دارند، روایت غم انگیزی دارد.
او که نمی‌خواهد نامش در این گزارش گرفته شود با اشاره به نبود امکانات صحی در ولسوالی دولت آباد می‌گوید: «نزدیک بود مادرم را به خاطر خون‌ریزی شدید در راه از دست بدهم. در شفاخانه ولسوالی امکانات نبود و ما را گفتند به مزارشریف بیاییم.»
شفاخانه حوزوی ابوعلی سینا در شهر مزارشریف که یکی از بزرگ‌ترین مراکز درمانی در شمال کشور است و این روزها میزبان شمار زیادی از بیمارانی است که از ولایتهای دیگر برای درمان به این شفاخانه می‌روند.
پزشکان میگویند در یازده ماه پسین زیر حاکمیت طالبان، بیماران زیادی از ولسوالی‌های بلخ به خاطر نداشتن دسترسی به خدمات درمانی بهتر و محدودیت‌های به میان آمده در ساختار صحی به شفاخانه ابوعلی سینا منتقل شده‌اند.
شماری از همراهان این بیماران میگویند که پس از سقوط نظام پیشین، دسترسی زنان به خدمات صحی در ولسوالی‌های بلخ کمتر شده است و به علت تقسیم اوقات کاری پزشکان بیماران تنها در روزهای مشخصی معاینه می‌شوند.
سید احمد، باشنده ولسوالی چهاربولک بلخ، که همسرش را برای درمان به شفاخانه شهر مزارشریف آورده می‌گوید که در تمام ولسوالی دسترسی مردم به ویژه زنان به خدمات صحی محدود است.
او می‌گوید که باشند‌‌گان این ولسوالی ناچار هستند که به خاطر کوچک‌ترین بیماری به شفاخانه ابوعلی سینای بلخی در مرکز شهر مزارشریف بیایند.
اوافزود: «در روستای ما کلینیک است اما از روی تقسیم اوقات کار می‌کنند. همیشه داکتر در دسترس ما نیست. ما مجبور هستیم منتظر باشیم تا نوبت ما برسد بعد معاینه شویم.»
در همین حال، یک باشنده ولسوالی چمتال ولایت بلخ، می‌گوید که پس از رسیدن به بخش نسایی ولادی شفاخانه ابوعلی سینای بلخی فرزند خود را از دست داد.
او می‌گوید که به علت نبود امکانات در بخش نسایی ولادی این شفاخانه، او تا یک قدمی مرگ رفته است.
این زن می‌گوید: «شفاخانه و کلینیک‌هایی که در چمتال است، هیچ توجهی به مریض‌ها نمی‌کنند. من خون‌ریزی و درد داشتم و به شفاخانه مزار آمدم؛ اما وقتی رسیدن مجبور شدم که کرتاژ (از دست دادن جنین) کنم.»
مقام‌های طالبان در ریاست صحت عامه بلخ در باره کاهش خدمات صحی و دیگر مشکلات در این زمینه چیزی نمی‌گویند.
بازدید بیش از ده بیمار در روز
پزشکان در بخش نسایی ولادی شفاخانه ابوعلی سینا کمبود امکانات و نبود خدمات بهتر درمانی در مراکز درمانی ولسوالیها تایی می‌کنند و میگویند که روزانه بیش از ۱۰ زن از ولسوالی‌های بلخ برای درمان به این شفاخانه مراجعه می‌کنند.
داکتر فرزانه (اسم مستعار) یکی از پزشکان بخش نسایی و ولادی شفاخانه ابوعلی سینا می‌گوید: «روزانه در کنار زنان از شهر مزارشریف ما شاهد حضور ده‌ها زن از ولسوالیها هستیم که بدبختانه به دلیل دیر رسیدن کودکان خود را از دست می‌دهند.»
زهرا احمد آبادی همنوا، ترینر متخصص و مسئول بخش نسایی ولادی در شفاخانه ابوعلی سینای بلخی نیز می‌گوید که بیشتر بیماران که به این بخش مراجعه می‌کنند از ولسوالی‌های ولایت بلخ به اینجا می‌آیند.
بانو همنوا می‌افزاید: «دلیل مراجعه زنان از ولسوالیها را امکانات این شفاخانه است. ما اتاق ولادت استاندارد داریم، پرسنل قوی داریم، بانک خون، اکسیژن، اتاق خدمات عاجل و داروهای لازم را در دسترس داریم.»
نگرانی‌ها از نبود خدمات درمانی در ولسوالی و عدم دسترسی زنان به خدمات پزشکی، در حالی مطرح می‌شود که افغانستان از جمله کشورهایی است که آمار مرگ و میر مادران و کودکان در آن بالا است.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد با ابراز نگرانی از وضعیت مادران در افغانستان گفته است که این کشور بالاترین میزان مرگ‌ومیر مادران را دارد.
در این گزارش که روز دوشنبه، ۱۶ حوت سال گذشته منتشر شد آمده است که در افغانستان ۶۳۸ مادر در هر ۱۰۰ هزار ولادت جان خود را از دست می‌دهند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد هشدار داده است که در صورت عدم رسید‌گی به وضعیت مادران در افغانستان این وضعیت بدتر خواهد شد.
