طالبان تا اکنون، نزدیک به ۱۷۰ معدن در مقیاس کوچک و سیزده معدن بزرگ را به شرکت های داخلی و خارجی واگذار کرده اند.
طالبان از زمانی که به قدرت رسیدند، منابع درآمد خود را از بخش معادن افغانستان افزایش دادند و معدن‌هایی در مقیاس خورد و بزرگ را به شرکت های داخلی و خارجی واگذار کردند.
وزارت معادن و پترولیم طالبان در نشست ارائه برنامه‌های یک‌ساله آمار می‌دهد که ۱۶۷ قرار داد در مقیاس خورد را که ارزش آن تا ۱۴۵ میلیون دالر می‌رسد به شرکت‌ها واگذار کرده است.
مسؤولان این وزارت، ارزش قرارداد معدن‌ها به مقیاس کوچک و بزرگ را بیش از هشت میلیارد دالر می‌گویند.
از سویی هم، طالبان در نظر دارند معدن لیتیم افغانستان را نیز به قرارداد بسپارند.
همایون افغان سخنگوی وزارت معادن و پترولیم طالبان گفته است: «به مقیاس کوچک ۱۶۷ معدن قرارداد شده که در مجموع در آن به ارزش هشت تا ده میلیارد افغانی سرمایه گذاری شده و در معدن‌های بزرگ هشت میلیارد دالر سرمایه گذاری می‌شود که مرحله به مرحله است.»
سیزده معدن بزرگ نیز از سوی طالبان به شرکت ها خارجی و داخلی واگذار شده است.
ارزش کلی این معدن‌ها به هشت میلیارد دالر می‌رسد که حوزه نفتی آمو دریا، سه پروژه سمنت در هرات، کندهار، پروان، معدن آهن غوریان، معدن سرب ولایت غور و معدن طلا تخار از مهمترین این معدن‌ها شمرده می‌روند.
مهم ترین قرار داد معدن‌های بزرگ
نام معدن: معدن آهن غوریان
مقدار سرمایه گذاری: ۴.۸ میلیارد دالر؛
شرکت های قراردادی: ترکیه، بریتانیا، ایران همراه با شرکای داخلی افغانستان.
نام معدن: پروژه سمنت جبل السراج
مقدار سرمایه گذاری: ۲۲۰ میلیون دالر؛
شرکت‌های قراردادی: قطر همراه با یک شرکت افغانستان.
نام معدن: سرب ولایت غور
مقدار سرمایه گذاری:۵۳۷ میلیون دالر؛
شرکت قراردادی: افغان انویست.
نام معدن: معدن طلا سمتی تخار
مقدار سرمایه گذاری: ۳۱۰ میلیون دالر؛
شرکت قراردادی: چین.
نام معدن: معدن دوم مس عینک لوگر
مقدار سرمایه گذاری: ۴۱۱ میلیون دالر؛
شرکت قراردادی: چین.
نام معدن: حوزه نفتی آمو دریا
مقدار سرمایه گذاری:۱۵۰ میلیون دالر؛
شرکت قراردادی: چین.
طالبان بیشتر معادن بزرگ را به چینایی‌ها واگذار کرده اند و در نزدیک به یک‌ونیم سال گذشته طالبان درآمدهای خود را از بخش معادن پانزده میلیارد افغانی اعلام کرده اند.
وزارت معادن طالبان می‌گوید که در فرصت مناسب قرارداد معدن لیتیم نیز به شرکت‌ها واگذار خواهد شد.
همایون افغان سخنگوی وزارت معادن و پترولیم طالبان در ادامه افزوده است: «ان‌شالله در این بخش در فرصت خوب بحث می‌کنیم و قراردادهایش را در فرصت خوب و شرایط خوب به وقت‌اش انجام می‌دهیم.»
اما روشن نیست طالبان درآمدهای معادن را در کجا و چگونه به مصرف می رسانند؟
برخی از شهروندان کشور به این باور اند که طالبان از ثروت ملی سوءاستفاده می‌کنند و مردم محل از معدن‌هایی که در منطقه‌شان وجود دارند، بهره‌مند نمی‌شوند.
خالده (نام مستعار) می‌گوید: «سال هاست معادن ما از سوی طالبان و چینایی‌ها استخراج می‌شود و تا هنوز یک افغانی نه به مردم محل و نه منطقه کمک شده است و حتا پروژه‌های عام‌المنفعه که به مردم کار ایجاد می‌کند، عملی نشده است.»
تازه ترین آمار طالبان نشان می‌دهد که در حال حاضر روند استخراج نفت خام، از بیست ساحه حوزه نفتی آمو دریا از سوی چینایی‌ها جریان دارد و تا اکنون ۱۳۰۰ تن نفت خام استخراج شده است.
