پرچم افغانستان در ۱۰۵ سال گذشته، ۱۲ بار گواه تغییر بوده که برای دوازدهمین بار هم این تغییر نزدیک بهسهسال پیش، در ۲۴ اسد سال ۱۴۰۰ با برگشت طالبان بهقدرت، اتفاق افتید.
واپسین تغییر در پرچم ملی افغانستان، در ماه اسد اتفاق افتید، در ماه که دولت پیشین کشور بهرهبری محمد اشرف غنی، در روز هفتم آن روز ملی پرچم را بزرگداشت میکرد. در این ماه روز ۲۸ اسد سالروز استقلال کشور است که همهساله از آن بزرگداشت میشود. ریشه پرچم سهرنگ افغانستان هم به استقلال افغانستان و دوره شاه امانالله خان بر میگردد.
از پرچم سیاه امیر حبیبالله خان تا پرچم سفید طالیان، در این صد وپنج سال، افغانستان گواه ۱۲ بار تغییر پرچم بوده است.
پرچم کشور پیشاز استقلال افغانستان، با رنگ سیاه بود. اما با نشان محراب و منبر.
بهدنبال استقلال افغانستان از بریتانیای قدیم، امانالله خان پرچم سیاه رنگ را به سهرنگ آزادی در ۱۳۰۷ خورشیدی بهتصویب لویهجرگه مبدل کرد. این پرچم رنگهای سیاه، سرخ و سبز بود و همچنین با نشان از اسلام، گندم و آفتاب.
اما حبیبالله کلکانی، با روی کار آمدن در سال ۱۳۰۸ خورشیدی، نشان پرچم را برداشت و رنگ سبز آن را با سفید تبدیل کرد. هرچند در این مورد منابع رسمی وجود ندارد. بیشتر این جزییات از زبان منابع مطرح شده است.
است.
اما محمد نادرشاه زمانی که قدرت را بهدست گرفت، دوباره پرچم سهرنگ را پرچم ملی اعلام کرد اما با تغییر نشان.
محمد نادرشاه اما در سال ۱۳۰۹ بار دیگر، نشان پرچم افغانستان را تغییر داد و در نشان تازه، محراب، منبر، گندم، و نام افغانستان را اضافه کرد. این پرچم تا پایان دوره شاهی و پادشاهی محمد ظاهر شاه، فرزند محمد نادرشاه نیز همچون پرچم ملی افغانستان بود.
اما با پایان دوره شاهی و آغاز ریاست جمهوری محمد داوود، در سال ۱۳۵۲ بار دیگر پرچم افغانستان برای ششمینبار تغییر کرد. رنگ سبز پرچم بیشتر شد و نشان پرچم هم تغییر کرد-رنگها افقی، محراب، منبر و با نشان عقاب.
برای هفتمین بار در سال ۱۳۵۷ و در دورههای ریاست جمهوری نور محمد ترهکی و حفیظالله امین پرچم افغانستان تغییر کرد. پرچم کشور بهرنگ سرخ و نشان حزب دموکراتیک خلق تغییر کرد.
برای هشتمین بار پرچم افغانستان در سال ۱۳۵۸ تغییر کرد و در دورههای ریاست جمهوری ببرک کارمل و نجیبالله پرچم سهرنگ بازگشت اما رنگها بهشکل افقی و نشان متفاوت، بهشمول منبر.
اما با روی کار آمدن دورههای ریاست جمهوری صبغتالله مجددی و برهانالدین ربانی، رنگ سرخ پرچم بهرنگ سفید مبدل شد، از سال ۱۳۷۱ تا سال ۱۳۸۰ پرچم افغانستان سیاه، سفید و سبز با نشان منبر و محراب بود.
اما در سال ۱۳۷۵، که طالبان به کابل رسیدند و اداره ارگ را بهدست گرفتند، افغانستان دو پرچم داشت. پرچم سفید طالبان و پرچم سه رنگ دولت برهانالدین ربانی. اما مللمتحد پرچم دولت برهانالدین ربانی را بهرسمیت میشناخت.
برای یازدهمین بار پرچم افغانستان در دوره ۲۰ ساله جمهوریت تغییر کرد. در این دوره پرچم سهرنگ دوره اماناللهخان برگشت. اما با تغییر نشان. پرچم سهرنگ با نشان، کلمه اسلام، محراب، منبر.
طالبان در سال ۱۴۰۰ پرچم سهرنگ را با پرچم سفید مبدل کردند، اما مللمتحد، تاهنوز پرچم سهرنگ افغانستان را بهرسمیت میشناسد.
شهروندان کشور اما از طالبان میخواهند تا پرچم سه رنگ افغانستان را به رسمیت بشناسند.
یک باشنده کابل میگوید: «امروز هفتم اسد است، روز ملی پرچم، همه جهان بیرق سهرنگ را میشناسد، از طالبان هم ما خواهش ما همین است که بیرق سهرنگ را برای دایم و همیشه بشناسند.»
یک باشنده کابل میافزاید: «ما انتظار داریم دولت امارت اسلامی [طالبان]، نیز بیرق سهرنگ را بشناسد، چون بهخاطریکه همه جهان در اینقدر سالها بیرق سه رنگ را شناختهاند.»
با این همه، چرا با هر تحولی در افغانستان پرچمها نیز تغییر میکنند.
نصرالله ستانکزی، استاد دانشگاه میگوید: «در این صد سال در سه دوره با بیرق افغانستان برخورد ایدیالوژیک صورت گرفته. دوره اول که دوره خلقیهاست، که بیرق را بهرنگ سرخ تبدیل کردند، که برای ۱۸ ماه بود، بعد با آمدن مجاهدین این بیرق رنگاش تغییر خورد که سیاه سفید و سبز شد و بالاخره با آمدن طالبان در دوره اول شان و دوره دوم شان که آمدند، این بیرق رنگ خود را تغییر داد. اینها تفکر ایدیالوژیک خود را در بیرق که نماد یک ملت است، تحمیل کردند. بدون مشروعیت حقوقی.»
سرانجام برای آخرینبار در سال ۱۴۰۰، پرچم سهرنگ کشور، با برگشت طالبان بهقدرت رخت سفر بست. حالا شاید یگانه پرچمی باشد که جز سرزمین خودش از مللمتحد تا بازیهای المپیک برافراشت است.