انستیتوت صلح امریکا نشست سوم دوحه را در نبود زنان و بحثهای مرتبط به حقوق بشر بینتیجه خوانده و تاکید ورزیده است که این نشست یک تلاشِ برای سازش با طالبان بود.
این نهاد در تحلیلی گفته است که ملل متحد در سومین نشست دوحه آجندای را ارائه کرد که منافع طالبان، روسیه و چین را تامین کرد.
به باور این نهاد، برگزاری چنین نشستها، طالبان را در عملی کردن سیاست های سرکوبگرایانه شان جسورتر می کند.
انستیتوت صلح امریکا در این تحلیل، کارآمدترین راه حل برای افغانستان را گزینش فرستاده ویژهی ملل متحد برای افغانستان دانسته است.
در همین حال شهروندان کشور از تعیین نماینده ویژه برای افغانستان استقبال میکنند و تاکید میورزند که جهان نباید اشتباه نشست سوم دوحه را تکرار کند.
در این تحلیل آمده است: «نبود بحث حقوق بشر در آجندای نشست سوم دوحه، تلاشِ برای سازش بود. ملل متحد در سومین نشست دوحه برنامهای را ارائه کرد که متناسب با منافع طالبان و همچنین منافع کلیدی کشورهای همسایه و قدرتهای منطقهای مانند چین و روسیه بود. این چنین برنامهها طالبان را در کار اعمال سیاستهای سرکوبگرایانه، جسورتر میکند.»
انستیتوت صلح امریکا همچنان تاکید ورزیده است که روسیه و چین علاقمند حضور در نشستهای ملل متحد در عدم حضور طالبان نیستند و تنها کار آمدترین راه حل برای این کشور، تعیین نماینده ویژه برای افغانستان است.
یکی از کارشناسان این انستیتوت گفته است: «کشورهای کلیدی منطقه بهشمول اعضای همیشگی شورای امنیت مانند روسیه و چین، دلیلی برای ادامه مشارکت در روند سازمان ملل متحد که شامل طالبان نشود، نمیبینند. در چنین شرایط تنها کار آمدترین راه حل انتخاب نماینده ویژه برای افغانستان است.»
این در حالیاست که طالبان پیوسته با تعیین نماینده ویژه ملل متحد برای افغانستان مخالفت کردهاند و حضور در نشستهای دوحه را نیز مشروط بر عدم تعیین نماینده ملل متحد برای افغانستان دانستهاند.
اما فلسفه وجودی تعیین نماینده ویژه ملل متحد برای افغانستان به معنای چیست؟
ویس ناصری، تحلیلگر سیاسی میگوید: «تعیین نماینده ویژه ملل متحد طبق قطعه نامه ۲۷۲۱ شورای امنیت ملل متحد و یکی از اولویتها برای شکل گیری حکومت مشروع در افغانستان است. تعیین نماینده ویژه برای افغانستان یک امر مهم و حیاتی است.»
همزمان با این، شماری از شهروندان کشور و فعالان حقوق زن از تعیین نماینده ویژه ملل متحد برای افغانستان استقبال میکنند و تاکید دارند که هیچ نشستِی بدون حضور نمایندههای واقعی مردم افغانستان و بهویژه زنان، نتیجه به دنبال نخواهد داشت.
یک باشنده کابل به آمو میگوید: «عدم حضور زنان و نمایندههای واقعی مردم افغانستان باعث شد که نشست دوحه بینتیجه بماند.»
راحله تلاش، عضو جنبش اعتراضی زنان، میگوید: «هیچ نشستی بدون حضور نمایندههای واقعی مردم افغانستان، و بهویژه زنان و نمایندههای جامعه مدنی، نتیجه در پی نخواهد داشت.»
تا هنوز مشخص نیست که چهارمین نشست دوحه چی زمانی برگزار خواهد شد.
برخی از منابع دیپلوماتیک به این باور اند که احتمالا چهارمین دور این نشست در سال روان میلادی برگزار نخواهد شد، اما خواست مردم افغانستان این است که در این دور نشست دوحه موضوعات حقوق بشری یکی از اولویتهای آن باشد.