امروز عاشورا یا دهم محرم با تدابیر شدید امنیتی و وضع محدودیتها در افغانستان برگزار شد.
برخی از منابع در دشت برچی کابل میگویند که طالبان مانع سینه زنی عزاداران در منطقه گولایی مهتاب قلعه شدند و عزاداران را به زور پراگنده کردند.
در روز عاشورا امام حسین همراه با ۷۲ تن از یارانش در کربلای عراق در جنگ با یزید جام شهادت نوشید.
از این روز در بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله افغانستان با برگزاری مراسم مذهبی بزرگ داشت می شود، اما عزاداران حسینی میگویند که بزرگ داشت از این روز در افغانستان زیر اداره طالبان با محدودیتهای فراوان به همراه بود.
این عزاداران میگویند که تمامی مراسم عزاداری آنان در مسجدها و تکیهخانههایی که از سوی طالبان مشخص شدهاند، محدود شده بود.
شهروندان کشور میگویند که در این روز فعالیتهای شبکههای مخابراتی در برخی از بخشهای کشور، بهویژه در شهرهای بزرگ قطع و وصل میشد.
باشنده هرات گفته است: «خیلی بیشتر از سال های قبل محدودیت است. سال های قبل مردم بیشتر بود، امسال مردم خیلی کم است. جمعیت کمتر شده نسبت به سال های دیگر.»
رخشانه رضایی، افزود: «محدودیت های که طالبان وضع کردند آخرین محدودیت اش همین است که مردم را از باورهای مذهبی شان کنار بگذارند و طالبان نمی دانند که باورهای غلط تند مذهبی خودشان را به مردم بقولانند باید به همه باورها و عقاید مردم افغانستان احترام بگذارند.»
برخی خبرنگاران نیز گفتند که به گونه مستقلانه اجازه پوشش از روز دهم محرم را نداشتهاند.
محدودیتهای طالبان، واکنشهای زیادی را به همراه داشته است که از این میان برخی از جنبشهای اعتراضی زنان، محدودیتهای طالبان را بر عزاداران حسینی غیر قابل پذیرش میدانند.
راحله تلاش، فعال حقوق زن میگوید: «متاسفانه داخل مساجد می شوند، مایک ها و اسپیکرها را قطع می کنند توهین و تحقیر به عزاداران، لت و کوب عزاداران، همین قسم زمانی که علم کشی اینها مزاحمت ایجاد می کنند.»
حزب جمعیت اسلامی در اعلامیهای در اکس از برخورد تبعیض آمیز طالبان انتقاد کرده است.
در بخشی از اعلامیهای حزب جمعیت اسلامی افغانستان آمده است: «گروه طالبان به بهانههای مختلف تلاش کردهاند با برخوردهای تبعیضآمیز با مذهبها و فرهنگ مردم افغانستان، بهویژه هموطنانِ شیعه مذهب، از مراسم یادبود و عزاداری به مناسبت دهۀ محرم، جلوگیری کنند. هرچند خوشبختانه تا هنوز در امر جلوگیری از چنین مراسمی موفق نبودهاند و در آینده نیز موفق نخواهند شد.»
حرکت ملی صلح و عدالت نیز در پیامی به مناسبت محرم گفته است: «متاسفانه امسال محرم در کشور ما در حالی برگزار میشود که حاکمان فعلی بدون در نظر داشت ارزشهای افتخار آفرین این ایام مانع عزاداری مردم شدند.»
همزمان با این، برخی از چهرههای سیاسی از جمله حامد کرزی، رییس جمهور پیشین و عبدالله عبدالله، رییس پیشین شورای عالی مصالحه ملی بزرگ داشت از قیام عاشورا را فرصتی برای همدلی و همدیگر پذیری و وحدت مردم افغانستان گفتهاند.
بسمالله تابان، نظامی پیشین میگوید: «احتمالا مذاکرات پشت پرده نهادهای دولتی ایالات متحده امریکا با طالبان به بن بست رسیده و دیگر راه چاری برای مطرح کردن اسامی این افراد نداشتند. چون این افراد به تازهگی بازداشت نشدند چندین ماه پیش بازداشت شدند و در زمینه آزادی و مذاکرات جدی در سطوح مختلف طالبان و نهادی های دولتی آمریکا جریان داشت و یا هم مذاکرات به یک نتیجه رسیده اداره بایدن به خاطر پیروزی در انتخابات خواسته تا با افشای نام های بتواند مردم را در کنار خود داشته باشد.»
با این همه، در حالی روز عاشورا در کشور گرامیداشت میشود که پیش از این طالبان در نامهای از عالمان دین شیعه تعهد گرفته اند که محدودیتها بر مراسم دهه عاشورا و ماه محرم را بپذیرند. در این نامه آمده است که شهروندان شیعه افغانستان حق ندارند تا شهروندان سنی را به مراسم عزاداری دعوت کنند.
طالبان حضور دسته جمعی یا گروهی شیعهها در مراسم عزاداری و اشتراک در برنامههای رسانهای را نیز محدود ساختهاند.