افغانستان

بلندپردازی طالبان از نشست دوحه

طالبان به‌دنبال برگشت هیئت آنان از سومین دور نشست دوحه ظاهرن در تلاش «خلق روایت اطلاع‌‌دهی مثبت در مورد این نشست» اند.

آمو بخشی از فعالیت‌های اطلاع‌رسانی ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان را به‌دنبال برگشت از سفرش به دوحه‌ بررسی کرده که در کم‌تر از یک هفته آقای مجاهد در یک نشست خبری، یک گفتگوی تلویزیونی با تلویزیون ملی زیر اداره طالبان و دو گفتگوی جداگانه با دو رسانه داخلی مشخص در مورد نشست دوحه حضور یافته و در همه آن تلاش کرده از سومین دور نشست دوحه روایت مثبت داده شود.

طالبان در حالی دنبال خلق روایت اطلاع‌دهی مثبت از سومین دور نشست دوحه در «نبود اجندای رسمی حقوق‌بشری و مدنی» اند که پیش‌‌‌تر ذاکر جلالی رییس سوم سیاسی وزارت خارجه طالبان، نشست دوم دوحه را به‌دلیل عدم شرکت طالبان «بی‌اهمیت توصیف» کرده بود.

طالبان سومین دور نشست دوحه را ظاهرن به‌تعبیر خود «برد سیاسی» می‌‌دانند، چنان‌که با برگشت هیئت آنان به‌رهبری ذبیح‌الله مجاهد روایت‌های اطلاع‌دهی به‌سود سومین نشست دوحه، ظاهرن افزایش یافته ا‌ست.

آقای مجاهد به‌دنبال برگشت از دوحه، به‌روز چهارشنبه هفته گذشته به‌مرکز رسانه‌ها زیر اداره طالبان رفت و نشست خبری برگزار کرد. در حالی‌‌که بربنیاد اطلاعات کانال یوتیوب مرکز‌ رسانه‌ها و تلویزیون ملی زیر اداره طالبان، زمان آخرین نشست خبری آقای مجاهد جدای از نشست دوحه، به ۱۴ عقرب ۱۴۰۱ بر می‌گردد،‌یعنی کم‌‌تر از دو سال پیش.

هرچند که او یک نشست خبری در مورد سفرش پیش از رفتن به‌دوحه به روز نهم سرطان ۱۴۰۳، نیز داشت.

آقای مجاهد به‌دنبال این نشست خبری به تلویزیون‌های طلوع‌نیوز و آریانا نیوز نیز رفت و در مورد سومین دور نشست دوحه گفتگوهای جداگانه انجام داد.

او همچنین به‌‌‌دنبال این دو گفتگو، در تلویزیون ملی زیر اداره طالبان، در برنامه زیر‌نام «مناظره ویژه» حضور یافت.

بررسی‌‌های آمو نشان می‌دهند که آقای مجاهد در این نشست‌ها و گفتگوهای تلویزیونی، دنبال «خلق روایت مثبت» از سومین دور نشست دوحه بوده و تلاش کرده نشست فرعی در مورد وضعیت حقوق‌بشری افغانستان در سومین دور نشست دوحه را «کم‌اهمیت و منزوی» جلوه بدهد.

در حالی ظاهرن طالبان برای خلق یک روایت مثبت برای سومین دور نشست د‌وحه آستین بالا زده‌اند که پیش‌تر ذاکر جلالی رییس سوم سیاسی وزارت خارجه طالبان در ماه دلو سال پار خورشیدی، دومین دور نشست دوحه را در یاداشتی در اکس به‌دلیل عدم شرکت طالبان، «بی‌اهمیت» گفته بود.

او نگاشته است: «حالا که امارت [طالبان] با توجه به دلیل‌های مهم تصمیم به عدم شرکت گرفته است، چیزی از دست نداده اند… اما نشست [دور‌‌ دوم نشست دوحه] اهمیت خود را از دست داده است.»

با این حال، پرسش که مطرح می‌شود، در کُل سیاست رسانه‌ای طالبان، چگونه است و به‌کدام موارد اولویت می‌دهد؟

جیلانی زواک، مدیر مسئول پیشین تلویزیون کابل‌نیوز می‌گوید: «وقت این‌ها، فعالیت‌های مطبوعاتی تنظیم می‌کنند، وقتی به‌‌مطبوعات می‌روند، محور و اساس آن این‌‌ است که روایت گروه حاکم [طالبان] را بر مردم تحمیل کنند، نه این‌که به‌پرسش‌های مردم پاسخ دهند.»

سخنگوی طالبان از چهره‌های نزدیک به‌رهبر طالبان است و از ۱۵ حمل سال پار خورشیدی، دفتر کارش نیز به‌قندهار شهری که رهبر طالبان در آن بودوباش دارد و به مرکز اقتدار آنان شهرت دارد، انتقال یافته است.

نزدیک به ۵۰۰ کیلومتر دورتر از مرکز‌ رسانه‌ها، محلی که در دو دهه پسین، مقام‌های حکومتی و به‌یژه سخنگوی ارگ ریاست جمهوری در آن نشست‌های خبری برگزار می‌کرد.

یک باشنده کابل می‌گوید: «در این دولت [طالبان] ما سوال پرسیده نمی‌توانستیم، خواهران ما دختران ما از درس و مکتب رفته نمی‌توانند، به سوال‌های ما پاسخ نمی‌دهند.»

با این همه، مجاهد در ادامه، این نشست‌های خبری و گفت‌و‌گو‌های تلویزیونی آقای مجاهد، چنان وانمود کرد که ظاهرن حالا توپ در میدان ملل‌متحد است.

هرچند که در این تصویر از دیدار ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان با امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان به‌دنبال برگشت از دوحه، سکوت آقای متقی و حرف‌های آقای مجاهد، اما و اگر‌های زیادی را نیز به‌همراه شده است.