افغانستان

در کمتر از یک ماه چهار نشست در باره افغانستان برگزار شده‌اند

شهر کابل. عکس از آرشیف. منبع: رویترز.

در آستانه برگزاری سومین نشست دوحه، در کم‌تر از یک ماه پسین و تاکنون از تهران تا نیویارک، چهار نشست مهم منطقه‌ای و جهانی در مورد مسئله افغانستان تا کنون برگزار شده‌اند.

نشست‌هایی که بر بنیاد اجندای آن همه مرتبط به سومین نشست دوحه بوده‌اند. این نشست‌ها کدام‌ها بوده و پیرامون کدام موارد برگزار شده‌اند؟

پیش از برگزاری سومین نشست دوحه؛ ظاهرن در کم‌تر از یک ماه پسین، از منطقه تا مقر ملل‌متحد در نیویارک، چهار نشست مهم در مورد مساله افغانستان برگزار شده‌اند که به‌گونه‌یی همه مرتبط با سومین دور نشست دوحه بوده‌اند.

در نخست، ایران، روسیه، چین و پاکستان در تهران نشست منطقه‌ای را در مورد مساله افغانستان و نشست دوحه برگزار کردند؛ وزارت خارجه طالبان گفت، با وجود دریافت نامه دعوت، در این نشست اشتراک نکرد.

آگاهان این تصمیم طالبان را برخواسته‌ از گیرایش به «سیاست تعامل با غرب» می‌دانند. اما دیگر اشتراک کنندگان این نشست درباره جزییات نتیجه گیری آن چیزی نگفتند.

برخی از مهم‌ترین نشست‌ها در آستانه سومین دور نشست برگزار شدند. نشست گروه تماس منطقه‌ای به تاریخ برگزاری هشت جون در تهران برگزار شد. اشتراک‌کنندگان این نشست شامل فرستاده‌های ویژه چین، ایران، پاکستان و روسیه.

اما ⁠طالبا در این نشست اشتراک نکردند. پیش‌تر منابع گفته بودند، روسیه، چین و ایران با قدرت‌های غربی به‌ویژه ایالات متحده در نشست‌های دوحه پیرامون مساله افغانستان روی برخی موارد به‌ویژه روی تعیین یک فرستاده ویژه برای افغانستان اختلاف دیدگاه دارند. به‌دنبال این نشست؛ در ۱۸ جون، شورای عالی حقوق‌بشر وضعیت حقوق‌ بشری افغانستان را به‌بررسی گرفت.

ریچارد بنت گزارش‌گر ویژه ملل‌متحد برای حقوق‌بشر افغانستان با ارائه گزارش خود از وضعیت حقوق‌بشری افغانستان نگرانی کرد.

ریچارد بنت گفت که در سومین نشست دوحه با طالبان باید هم‌چون دولت مشروع افغانستان برخورد نشود و نمایندگان اعضای جامعه مدنی باید در این نشست حضور داشته باشند. نشست شورای حقوق بشر با اشتراک بنت به تاریخ هژدهم جون برگزار شد.

به‌دنبال این نشست، به روز ۲۱ جون، شورای امنیت ملل‌متحد نشست را در مورد مساله افغانستان برگزار کرد، فرستاده ویژه دبیر کل ملل متحد یا رییس یوناما در این نشست گزارش سه‌ماهه دبیرکل ملل‌متحد از وضعیت افغانستان را به شورای امنیت ملل‌ متحد ارائه کرد.

روزا اتونبایوا در سخنانش روی اشتراک طالبان در‌سومین نشست دوحه تاکید کرد و گفت که این نشست یک آجندای حیاتی برای افغانستان دارد.

سرانجام امروز دوشنبه، در ویانا مخالفان سیاسی و‌ نظامی طالبان نشستی را در مورد سومین دور نشست دوحه برگزار کردند. به‌دنبال سقوط دولت پیشین، این چهارمین بار است که مخالفان سیاسی و‌ نظامی طالبان در ویانا پایتخت اتریش نشست برگزار می‌‌‌‌کنند. هدف این نشست ایجاد اجماع سیاسی برای حل مسائل افغانستان خوانده شده است.

با این همه، این نشست‌ها از تهران تا نیویارک، در آستانه سومین دور نشست دوحه، چه هدف‌هایی‌را در مساله افغانستان دنبال می‌کنند؟ پرویز کاوه، یکی از روزنامه‌نگاران می‌گوید: «نشست دوحه در واقع از ابتکارات ملل‌متحد است، نشست‌های‌‌ ویانا و سایر نشست‌های که اتفاق می‌افتد، خیلی بیش‌تر از آن‌چه در دوحه اتفاق می‌افتد، بحث‌های عمیق‌تر دارند.»

با این همه، دیده شود که در چتر چنین تلاش‌ها، سرانجام سومین دور نشست دوحه برای افغانستان چه نتیجه خواهد داشت.