طالبان در کمتر از دو ماه گذشته از استخراج معادن و حوزههای نفتی افغانستان نزدیک به ۹۰ میلیون دالر درآمد داشتهاند.
وزارت معادن و پترولیم طالبان میگوید که افزون بر این درآمدها، طالبان در همین مدت قرارداد معدن جگدلک در کابل و باریت هرات را به ارزش ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار دالر امضا کردهاند.
از سویی هم، برخی از شهروندان کشور میگویند که معادن ثروت ملی کشوراند و طالبان باید درباره چگونگی مصرف این پول به دست آمده از استخراج معاون پاسخگو باشند.
بر بنیاد اطلاعاتی که وزارت معادن و پترولیم طالبان از ۲۱ثور به این سو پخش کرده است؛ طالبان تا اکنون از استخراج معادن کشور ۸۹ میلیون دالر معادل ۶۳ میلیارد و ۹۰۰ هزار افغانی درآمد داشتهاند.
بر بنیاد این اطلاعات بیشتر این پول از فروش نفت خام حوزه نفتی آمو دریا به دست آمده است.
بربنیاد دادههای وزارت معادن و پترولیم طالبان، این وزارت در کمتر از چهل روز اخیر ۸۰ میلیون دالر را از فروش نفت خام حوزه نفتی آمو دریا، ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار دالر را از فروش معدن جست ولسوالی یکاولنگ بامیان و ۴۴۵ هزار دالر را از فروش زمرد پنجشیر به دست آوردهاند.
در درآمد طالبان از معادن در ماههای ثور و جوزا؛ ۸۰ میلیون دالر از نفت خام، ۷.۸ میلیون دالر از جست و ۴۴۵ هزار دالر از زمرد بوده است.
افزون بر این درآمدها، طالبان ۲۱ ماه ثور قرارداد معدن جگدلک در کابل و معدن باریت در هرات را به یک شرکت خصوصی واگذار کردهاند.
ارزش قرارداد این معدن هم، از سوی طالبان ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار دالر دالر اعلام شده است.
اما پرسش اینجاست که طالبان درآمدهای معادن را در کجا هزینه می کنند؟
برخی از آگاهان اقتصادی میگویند که در نبود سیستم نظارتی، احتمال حیف و میل پولهای معادن و فساد در این بخش زیاد است.
سید هارون امینی، آگاه مسایل اقتصادی در این باره میگوید: «از آنجاییکه در نظام طالبان یک نهاد نظارت کننده بر اعمال دولت مثل پارلمان وجود ندارد، بنا بر این مردم نگران هستند که این درامدها از معادن و نفت و گاز در راستای رفاه اجتماعی و توسعه اقتصادی کشور کار گرفته نشود و حیف و میل شود.»
طالبان در دو سال اخیر سقف بودجه و چگونگی مصرف آن را از دید همگان پنهان نگه داشتهاند و در سایت رسمی وزارت مالیه شان تنها بودجه سه ماه اخیر سال مالی ۱۴۰۰ اعلام شده است.
برخی از شهروندان کشور میگویند که معادن ثروت ملی کشوراند و طالبان باید بگویند که پول به دست آمده از استخراج معادن را در کدام بخش و چگونه مصرف میکنند.
عوض، باشنده هرات میگوید: «مردم باید با خبر شوند که به کجا پول معادن مصرف میشود به کدام کشور به فروش رسید از کدام منطقه معادن بدست آمد مردم باید بفهمد.»
ایرج، باشنده هرات میگوید: «اکثریت شهروندان عزیز ما خصوصا که در دهات زندگی میکنند، از معادن آگاهی چندان ندارد وقت زیاد بکار دارد تا معادن استخراج و به نفع شهروندان قرار گیرد.»
یکی از باشندگان کابل نیز میگوید: «معادن ثروت ملی است باید در بخشهای به مصرف برسد که به سود مردم باشد و مردم باید بفهمد که پول معادن چگونه جمع آوری شد و چگونه به مصرف میرسد.»
بخش بیشتر از ۸۹ میلیون دالر پولی را که طالبان در چهل روز اخیر از استخراج معادن به دست آوردهاند از معادنی است که قرارداد آن در اختیار چیناییهای است.
افغانستان پنج حوزه نفتی دارد و در حال حاضر روند استخراج نفت از حوزه نفتی آمو دریا از سوی یک شرکت چینایی جریان دارد و روزانه از این حوزه به ویژه بلاک قشقری ۱۱۰۰ تن نفت استخراج میشود.