یک مقام طالبان و نهادهای حمایت از آموزش و پرورش در ولایت کندز در شمال افغانستان می‌گویند که بیش از ۳۰هزار دانش آموز در این ولایت به علت جنگ‌های سال گذشته و شیوع ویروس کرونا از دو سال به این سو از رفتن به مکتب محروم شده‌اند.
آمارها نشان می‌دهد که حد اقل ۵۰ مکتب در سراسر کندز در دو سال گذشته به علت تخریب ساختمان و یا به علت قرار گرفتن در بخش‌های جنگی بسته مانده‌اند.
ریاست معارف کندز در این باره می‌گوید که بیش از ۵۰۰ مکتب به شمول لیسه، ابتدایی و متوسطه ولایت کندز فعال هستند که در آن حداقل ۳۸۰هزار تن از دانش آموزان دختر و پسر مشغول فراگیری آموزش هستند.
کندز از جمله ولایت‌هایی است که در آن مکتب‌های بالاتر از صنف ششم به روی دختران باز است در حالی که در سایر ولایت‌های افغانستان این مکتب‌ها از ۲۷۶ روز به این سو بسته هستند.
محمد اسماعیل ابواحمد؛ رئیس معارف کندز در این باره می‌گوید که در جریان جنگ‌ها (میان طالبان و نیروهای امنیتی حکومت گذشته)، بسیاری از این مکتب‌ها در نزدیکی خط مقدم نبرد واقع شده بودند و از این رو دانش آموزان آن از رفتن به این مکتب‌ها باز ماندند.
او می‌افزاید: «بالای برخی از مکاتب ما مرمی سلاح‌های ثقیله اصابت کرده، برخی مکاتب دیگر به سنگر جنگ تبدیل شده بودند و در برخی ساحات که مکاتب وجود داشت جنگ‌های درازمدت جریان داشتند.»
به گفته آقای ابو احمد تلاش‌ها برای فعال کردن مکاتب ویران شده ادامه دارد و در تلاشیم محدودیت‌ها در برابر دانش آموزان برداشته شوند تا دانش آموزان بازمانده از مکتب روانه دوباره به صنف‌هایشان بازگردند.
برخی از دانش آموزانی که در ولایت کندز در دو سال گذشته از رفتن به مکتب محروم شده‌اند، می‌گویند که نباید این وضعیت ادامه یابد چون آنان اکنون با آینده‌ای نامعلوم روبرو هستند.
امان الله، دانش آموز صنف نهم لیسه آلچین در شهر کندز می‌گوید که مکتب آنان در خط مقدم جنگ قرار داشت و او در دو سال گذشته نتوانسته که به مکتب برود.
او می‌گوید: «اگر جنگ و بدبختی نمی‌بود من حالا فارغ شده بودم و برای تحصیلات عالی آمادگی می‌گرفتم. گاهی مکتب ما سنگر جور می‌شد و گاهی از یک طرف هاوان اصابت می‌کرد. مجبور بودیم مکتب نرویم.»
عبدالرحمن، باشنده ولسوالی چهاردره کندز می‌گوید که بیشترین نبردها را مردم ولسوالی چهاردره تجربه کرده‌اند و از همه پیشرفت‌های زندگی عقب مانده‌اند.
او می‌افزاید: «در طول سه سال حتی مکتب‌های جدید در ولسوالی ما اعمار شد، اما متأسفانه جنگ و ناامنی نگذاشت تا دختران و پسران به مکتب بروند.»
شماری از اعضای شوراهای حمایت از معارف در ولایت کندز می‌گویند که محروم شدن دانش آموزان از حق آموزش جفای بزرگی در حق جوانان است و باید زمینه آموزش و پرورش برای آنان به زودی فراهم شود.
عزیزالله، عضو شورای حمایت از معارف کندز می‌گوید: «تنها از لیسه آلچین کندز حدود ۲هزار دانش آموز از رفتن به مکتب محروم بودند. نزدیک به ۲سال است که درب مکتب به روی شاگردان مسدود است.»
او پیشنهاد می‌کند که موسسات کمک کننده باید در راستای اعمار و ترمیم مجدد مکاتب تخریب شده همکاری کنند تا فرزندان این سرزمین از آموزش محروم نشوند.
