پیش از برگزاری نشست دوحه، دیده میشود که کشورهای همسایه و منطقه نیز برای بسیج دیدگاههایی شان نشست هایی را برگزار میکنند.
برگزاری نشست گروه تماس «فارمت مسکو» که به روز شنبه در تهران برگزار میشود، یکی از این نشست هاست.
برخی از آگاهان باور دارند که این نشست به هدف ایجاد دیدگاه واحد اعضای «فارمت مسکو» در نشست دوحه برگزار میشود.
در همین حال، برخی از شهروندان افغانستان از اعضای گروه تماس میخواهند تا بر حل مشکلات بنیادین مردم افغانستان توجه کنند.
شنبهی هفتهی آینده، تهران میزبان نشست گروه تماس فرمت مسکو خواهد بود؛ نشستی که نمایندگان ویژه کشورهای روسیه، چین، پاکستان و ایران برای افغانستان شرکت خواهند کرد.
این نشست به هدف آمادهگی برای برگزاری سومین دور نشست دوحه دانسته شده است.
روشن نیست که آیا نمایندگان طالبان در نشست گروه تماس در تهران شرکت خواهند کرد یا نه؛ اما برخی از آگاهان سیاسی می گویند که اعضای این گروه، میکوشند تا در نشست دوحه با یک دید و برنامه واحد اشتراک کنند.
رحمتالله بیژنپور، استاد دانشگاه در این باره میگوید: «قصد این است که هم پایگاه شرقی ضد امریکایی، روسها در حقیقت هدف پر سطوح دیگری را در منطقه بوجود بیارد. چون امریکاییها علاقهمند هستند طالبان را در جغرافیای آسیای میانه علیه منافع روسیه بکار گیرند. روسیه تلاش میکند تا بازی امریکا را بگیرد و طالبان را بیشتر در زاویه خود نگه بدارد.»
اما خواست شهروندان افغانستان از اعضای گروه تماس «فارمت مسکو» این است که رسیدگی به معضل فقر و رسیدگی به نیاز های بنیادین مردم را در اولویت کار شان قرار دهند.
حلیمه، باشنده کابل میگوید: «ما از این کشورها انتظار داریم تا حقوق شهروندان افغانستان به خصوص حقوقبشر و مشکلات زنان و دختران توجه نمایند.»
ظریف، باشنده کابل میگوید: «ما از کشورهای بیرونی انتظار داریم که حقوق شهروندان، حقوق بشر، حقوق زنان و دختران را و فقر و بیکاری توجه کنند تا ما از این مشکلات برآییم.»
افزون بر نشست مسکو، قرار است دو نشست دیگر نیز پیش از نشست دوحه برگزار شود. چهاردهم جون نشست شورای امنیت و در هیجدهم این ماه نشست شورای حقوقبشر مللمتحد.
فعالان حقوقزن می گویند، هر نشستی که قرار است برگزار شود باید در راستای حل مشکلات مردم افغانستان به ویژه زنان و دختران افغانستان باشد.
فریده محب، فعال حقوق زن میگوید: «این نشستها باید در گام نخست نه تنها در حرف بلکه در عمل آنها باید اقدام جدی کنند. نه اینکه تنها نشست برگزار کنند، واکنش داشته باشند، انتقاد کنند و نکوهش داشته باشند. اما در عمل شان متاسفانه چیزی وجود نداشته باشد. در گام دیگر باید بالای طالبان فشاری جدی وارد شود تا حداقل محدودیتها از سر راه زنان و دختران افغانستان بردارند.»
این همه نشستها پیش از نشست دوحه در حالی برگزار میشوند که به تازگی طالبان گفتهاند، آجندای نشست دوحه برای آنان رسیده است و اکنون آنان سرگرم رای زنی در باره این آجندا هستند.
طالبان گفتهاند که پیش از این؛ مللمتحد، سازمان همکاریهای اسلامی، نمایندگان قطر و نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان آنان را تشویق برای اشتراک در نشست سوم دوحه کردهاند.