زنان

مروری بر وضعیت حقوق زنان در سال ۲۰۲۳ میلادی

در سال ۲۰۲۳ میلادی، زنان و دختران افغانستان برای به‌دست‌آوردن حقوق‌شان بیشتر در مکان‌های سرپوشیده دست‌ به‌ اعتراض زدند.

در میان ماه‌های سپتامبر تا نوامبر، طالبان چهار تن از مدافعان حقوق زنان را بازداشت کردند که شامل پریسا آزاده، ندا پروانی، ژولیا پارسی و منیژه صدیقی می‌شد. از این میان، منیژه صدیقی تا هنوزهم با سرنوشتی ناروشن در زندان‌ طالبان به سر می‌برد.

در این سال، آرایشگاه‌های زنانه بسته شدند و زنان و دختران از رفتن به اماکن تفریحی مانند بند امیر منع گردیدند.

در سال ۲۰۲۳ میلادی فرمان‌های طالبان یکی پی دیگری، فعالیت‌ها و آزادی‌های زنان و دختران را در افغانستان محدود ساختند.

شورای حقوق بشر ملل متحد گزارش داده است که طالبان دست‌کم پنجاه فرمان و حکم سخت‌گیرانه در برابر زنان افغانستان صادر کرده‌اند.

نه تنها که دروازه‌های دانشگاه‌ها به روی زنان و دختران بسته شدند، بل‌که زنان و دختران از کار در نهاد‌های غیر دولتی نیز محروم شدند.

بسته‌شدن آرایشگاه‌ها، حمام‌ها، محل‌های ورزشی و تفریح‌گاه‌ها از دیگر دستور‌ها و فرمان‌های محدود‌کننده‌ی طالبان در برابر زنان و دختران بوده است.

دستور‌ها و فرمان‌های طالبان در برابر زنان در این سال:

  • بسته شدن دانشگاه‌ها؛
  • محدودیت شغلی؛
  • ممانعت از سفر،
  • بسته شدن آرایشگاه‌ها؛
  • بسته شدن حمام‌ها؛
  • ممانعت از ورود به محل‌های ورزشی و تفریگاه‌ها؛

بشرا بیست و پنج سال دارد و یکی از هزاران دختری به شمار می رود که می گوید قربانی محدودیت‌های طالبان شده است.

او دو سند دانشگاهی دارد؛ اما با آن هم بی‌کار است و نمی‌تواند به رویا‌های کاری‌اش دست پیدا کند.

او می‌گوید: «متاسفانه سال گذشته کار خود را از بهر محدودیت‌های طالبان از دست دادم. دیگر دانشگاه هم رفته نتوانستم. تنها نان‌آور خانواده نه نفره‌‌ی‌مان من بودم».

زنان و دختران برای به‌دست‌آوردن حقوق‌شان دست به راه‌پیمایی‌هایی زدند؛ راه‌پیمایی‌های که بارها با سرکوب طالبان رو‌به‌رو شدند.

  • در سال ۲۰۲۳ میلادی، بسیاری از زنان معترض در مکان‌های سرپوشیده به اعتراض‌هایشان ادامه دادند.
  • از سال ۲۰۲۱ به این‌سو زنان معترض دست به تشکیل چندین جنبش‌ و گروه‌ اعتراضی زدند.
    جنبش‌ها و گروه‌های زنان:
  • «جنبش شنبه‌های ارغوانی»
  • «جنبش زنان معترض افغانستان»
  • « جنبش زنان تخار»
  • «جنبش زنان برای عدالت و آزادی»
  • «جنبش زنان پنجره امید افغانستان»
  • «جنبش زنان به سوی آزادی»
  • «جنبش همبستگی زنان معترض افغانستان»
  • «موج اتحاد و همبستگی بانوان تخار»
  • «جنبش زنان برای صلح و آزادی»
  • «گروه مشارکت و عدالتجو»
  • «جنبش خود جوش زنان معترض افغانستان»
  • «جنبش صدای زنان افعانستان»
  • «جنبش زنان افعانستان برای برابری»

مژگان فراجی فعال حقوق زن می‌گوید: «در هر اعتراضی که اشتراک می‌کردیم به نحوی از انحاء با ضرب‌و‌شتم مقابل می‌شدیم و در نهایت با جبر و زور و ظلم اعتراض ما متوقف می شد».

بازداشت زنان معترض از سوی طالبان سر و صدا‌های زیادی را به همراه داشت؛ اما این سرو‌صدا‌ها مانع تصامیم طالبان نشدند.

پریسا مبارز، بهاره کریمی، پریسا آزاده، ندا پروانی، ژولیا پارسی، منیژه صدیقی از فعالانی هستند که توسط طالبان در این سال بازداشت شدند.

شفیقه رزمنده موسس چتر اتحاد ملی زنان افغانستان می‌گوید: «سال ۲۰۲۳ سال پر از چالش و درد و غم و محکومیت برای زنان افغانستان بوده است. طالبان با وضع بیش از پنجاه فرمان، حکم و نامه‌ به خاطر محدودیت و محرومیت زنان افغانستان، در تاریخ معاصر جامعه بشری ریکارد ثبت کردند».

زنان و دختران در افغانستان می گویند که از کوچک‌ترین حق‌های اجتماعی و آزادی نیز محروم هستند.

بر بنیاد گزارش یونسکو، دو‌و‌نیم‌میلیون دختر در افغانستان از مکتب باز‌مانده‌اند و یکصدهزار دانشجوی دختر نیز از حق رفتن به دانشگاه محروم شده‌اند. معضلی که به باور ملل متحد برآیند آن آینده‌ای تاریک را برای افغانستان به ارمغان خواهد آورد.