وزارت امور خارجه امریکا در گزارشی اعلام کرده است که طالبان پس از روی کار آمدن در افغانستان حقوق بشر را نقض کرده و در «قتلهای هدفمند» و «تلافیجویانه» دست داشتهاند.
این وزارت در گزارش سالانه حقوق بشر خود اعلام کرده است که طالبان بهگونههای مختلف نقض حقوق بشر – از جمله قتلهای هدفمند و صحرایی، شکنجه، ظلم، زندان، سرکوب، اعمال محدودیت، تهدید به مرگ و ناپدید کردن اجباری – در برابر کارمندان و نیروهای حکومت پیشین و مخالفانش کار گرفته است.
قتلهای خودسرانه و با انگیزه سیاسی
در سال ۲۰۲۲ گروههای داعش و طالبان دست به کشتار هدفمند زدند و مرتکب قتلهای خودسرانه و انتقام جویانه در برابر نیروهای پیشین و اقلیتهای قومی در افغانستان شدند.
براساس گزارشها، گروه داعش چندین حمله بالای جامعه هزاره در سراسر افغانستان انجام دادند. طالبان نیز شمار زیادی از مخالفان خود را بازداشت، شکنجه و از بین برد.
در گزارش وزارت خارجه امریکا آمده است: «از آگست ۲۰۲۱ تا جون ۲۰۲۲، بخش حقوق بشر یوناما ۱۶۰ مورد قتل هدفمند، ۱۷۸ دستگیری و بازداشت خودسرانه، ۲۳ بازداشت بی مورد، و ۵۶ مورد شکنجه و بدرفتاری با مقامات و نیروهای امنیتی سابق و پیش از آگست ۲۰۲۱ را ثبت کرده است. یوناما بین جون تا دسامبر ۲۰۲۲، حداقل ۵۵ مورد قتل هدفمند، ۱۰۲ دستگیری و بازداشت خودسرانه و ۲۰ مورد شکنجه و بدرفتاری از سوی طالبان را ثبت کرده است.»
در این گزارش تصریح شده است که طالبان به گونه «خودسرانه» غیرنظامیان را به اتهام همدستی با جبهه مقاومت در ولایتهای پنجشیر و بغلان به قتل رساندهاند.
این گزارش افزوده است: در ۲۰ جنوری ۲۰۲۲ نیروهای طالبان وارد یک خانه شخصی شدند و در آنجا هشت جنگجوی جبهه مقاومت ملی و چهار غیرنظامی را به ضرب گلوله کشتند. قربانیان شامل یک زن، دو مرد و یک کودک بودند.»
ناپدید شدن افراد
وزارت امور خارجه امریکا همچنان با استناد به گزارشهای رسانههای معتبر گفته است که حدود ۵۰۰ تن از مقام ها و نیروهای امنیتی پیشین در جریان شش ماه اول روی کار آمدن طالبان از سوی این گروه کشته و یا ناپدید شدهاند.
در این گزارش آمده است که طالبان از شروع سال ۲۰۲۲ دست به سرکوب زنان معترض نیز زدند.
در گزارش آمده است: «در اوایل سال، طالبان فعالان زن و خانواده هایشان را در کابل به تلافی شرکت در تظاهرات بازداشت کردند. تمنا زریاب پریانی و پروانه ابراهیم خیل در ۱۹ جنوری بازداشت شدند و زهرا محمدی و مرسل عیار هفتهها است که بعد ناپدید شدند.»
طالبان همواره دست داشتن در بازداشت این ها را رد میکردند، اما در اواسط فبروری آنان را از بند رها کردند.
در این گزارش همچنان آمده است که طالبان به ناپدید کردن و بازداشت فعالان مدنی و زن ادامه دادند و «طالبان سه فعال حقوق بشر زن به نام های ظریفه یعقوبی، فرحت پوپلزی و حمیرا یوسف را در ماه نوامبر بازداشت کردند.»
بازداشت خودسرانه
وزارت خارجه امریکا همچنان گزارش کرده است که با وجود اعلام عفو عمومی، نیروهای طالبان مقام ها و سربازان حکومت پیشین و نیز غیرنظامیان از جمله خبرنگاران را در جریان سال گذشته خودسرانه بازداشت کردند.
در گزارش آمده است که بازداشت شدگان به خدمات حقوقی و دادگاه عادلانه دسترسی نداشتهاند.
در گزارش آمده است: «قاضیها اغلب از شنیدن شکایات زنان خودداری میکردند. در بسیاری از مناطق روستایی، بزرگان محلی و شوراها ابزار اصلی حل و فصل مسایل جنایی و اختلافات مدنی بودند. آنها همچنین اغلب مجازات هایی را اعمال می کردند که با قوانین رسمی سازگار نبود. یوناما و سازمانهای غیردولتی موارد متعددی را گزارش کردند که عاملان خشونت علیه زنان پس از اینکه ادعاهای آنها با میانجیگری در سطح محلی مورد رسیدگی قرار نگرفت، دوباره مرتکب جرم شدند.»
کشتار غیرنظامیان
در گزارش همچنان گفته شده است که در طول سال گذشته دست کم یکهزارو ۱۶۳ حمله بالای غیرنظامیان صورت گرفته که در نتیجه ۱۰۰۸ نفر کشته شدند.
وزارت خارجه امریکا گفته است که طالبان در انجام ۸۴۰ حمله که در آن ۶۴۵ نفر جان دادند، دست داشته است.
بر بنیاد این گزارش: «یوناما ۲هزارو ۱۰۶ مورد تلفات غیرنظامی را بین آگست ۲۰۲۱ تا ۱۵ جون ۲۰۲۲ ثبت کرده است که در نتیجه ۷۰۰ نفر کشته و یکهزار و ۴۰۶ تن دیگر زخمی شدند.»
سربازگیری کودکان
ملا هبت الله آخوندزاده در ۲۷ مارچ سال گذشته، در فرمانی سربازگیری کودکان را ممنوع کرد که براساس این فرمان کودکان زیر سن ۱۸ حق حضور در صفوف طالبان را ندارند.
وزارت امور خارجه امریکا در گزارش خود گفته است که ۵۸ مورد سربازگیری کودکان در افغانستان در سال گذشته به ثبت رسیده که از این میان در ۳۴ مورد طالبان نقش داشتهاند.
در این گزارش آمده است: «براساس یافتههای پروژه آل سرویرز، آزار جنسی، بچه بازی (استثمار جنسی و تجاری از پسران، به ویژه توسط مردان قدرتمند)، سربازی کودک، و کار کودکان زیر حاکمیت طالبان همچنان رایج بوده است. براساس گزارشها، فرماندهان طالبان همچنان در بچه بازی و سربازی کودک نقش داشتهاند. در حداقل چهار مورد در سراسر کشور، پسران ۱۴ تا ۱۶ ساله مورد آزار و اذیت طالبان قرار گرفتهاند. گزارشها حاکی از آن است که جذب سربازان کودک توسط طالبان و رویداد بچه بازی در طول سال، علیرغم ممنوعیت، افزایش یافته است.»
آزادی بیان و رسانه در افغانستان
وزارت امور خارجه امریکا همچنان گفته است که تصمیم طالبان پس از فروپاشی نظام جمهوری به شدت رسانههای افغانستان را محدود کرده است. این گروه بحث های سیاسی را سرکوب کرده و فعالیت کارمندان زن در رسانهها را نیز محدود کرده است.
پس از روی کار آمدن طالبان، دهها رسانه تصویری و چاپی مسدود شدند که در نتیجه آن صدها خبرنگار و کارمند وظایف خود را از دست دادند.
طالبان همچنان فشار روی رسانهها را افزایش دادند. وزارت خارجه امریکا به نقل از خبرنگاران بدون مرز گفته است که این گروه تنها در ماه می سال گذشته ۱۲ خبرنگار را به گونه خودسرانه بازداشت کردند.
بر بنیاد گزارش، طالبان در ۲۶ سپتامبر سال گذشته محدودیت جدیدی را بالای رسانه اعمال کردند که براساس آن مجریان زن و مرد اجازه ندارند به گونه مشترک برنامه تلویزیونی را اجرا کنند.
طالبان همچنان مدیران رسانهها را گفتهاند که تنها افراد مورد تایید این گروه باید به رسانهها برای مصاحبه دعوت شوند، مصاحبه با زنان بدون حجاب را ممنوع است و مجریان زن حق گرفتن مصاحبه از مردان را ندارند.
در این گزارش آمده است: «پس از اعلام فرمانهای سختگیرانه طالبان در مورد فعالیت رسانهای، انتقاد عمومی از طالبان – چه توسط افراد یا گروهها – تا حد زیادی کمرنگ شد. سخنرانی عمومی در معرض نظارت گسترده اعضای طالبان چه آنلاین و چه آفلاین بود. اعضای طالبان اغلب تلفنهای همراه و وسایل الکترونیکی را مصادره میکردند تا آن را برای یافتن انتقاد از این گروه، وابستگیهای کشورهای سوم یا نقض احکام آنها، بررسی کنند.»
در همین حال شماری زیادی از خبرنگاران از سوی طالبان مورد خشونت، آزار و اذیت و ارعاب قرار گرفتند.
خبرنگاران بدون مرز از ماه آگست ۲۰۲۱ تا ماه جولای سال گذشته ۵۰ مورد خشونت طالبان علیه خبرنگاران را ثبت کرده است.
بر بنیاد این گزارش: «یکی از اعضای ارشد طالبان در ماه فبروری به چندین رسانه گفت که «اگر نمیخواهید زبان تان را دربیاورم» پوشش برخی موضوعات را متوقف کنید.»
وزارت خارجه امریکا افزوده است که طالبان همچنان محتوای برنامههای رسانهها را نیز سانسور و محدود کردهاند.
در این گزارش آمده است: «ملا هبتالله آخوندزاده رهبر طالبان به تاریخ ۲۲ جولای با صدور فرمانی هشدار داد که «بد نام کردن و انتقاد از مقامات دولتی بدون دلیل» و «نشر اخبار نادرست و شایعات» در اسلام حرام است و کسانی که به کارمندان دولت «تهمت» میزنند ناخواسته با دشمن همکاری می کند و مجازات خواهد شد.»
زنان
طالبان پس آگست ۲۰۲۱، یک سری فرمانهای «سرکوبگرانه» در برابر زنان را صادر کردند که از آموزش، اشتغال، فعالیتهای تفریحی و سفرهای مستقل زنان و دختران جلوگیری میکند.
وزارت خارجه امریکا گفته است که طالبان تمام خانههای امن برای زنان و دختران را مسدود، داراییها را غارت و مصادره کردند و کارکنان آن را نیز مورد آزار و اذیت و آزار قرار دادند.
این وزارت همچنان تصریح کرد که پس از روی کار آمدن طالبان هیچ قانونی که از زنان در برابر آزار و اذیت جنسی، تجاوز جنسی، خشونت خانوادگی و تبعیض، حمایت کند وجود نداشته است.