رانندگان موترهای ترانزیتی در نیمروز، از بی‌نظمی در شعبه‌ی مرزی ترانسپورت و فساد مالی در آن‌سوی مرز پل ابریشم شکایت دارند.
بازرگانان و رانندگان موترهای ترانزیتی در نیمروز می‌گویند که مشکلات در شعبه‌ی مرزی ترانسپورت و رشوه‌ستانی در آن طرف مرز پلِ ابریشم، آنان را به ستوه آورده‌است. در همین حال، مسؤولان اداره‌ی محلی طالبان می‌گویند که هیأتی به منظور رسیدگی به این مشکلات گماشته شده‌است.
برخی حلقات سبب بی‌نظمی و بی‌عدالتی در مرز می‌شوند
محمد رسول مرادی، یک‌تن از رانندگان موترهای ترانزیتی در گفت‌وگو با خبرنگار آمو گفت: «برخی حلقات که از دولت قبل هستند، با نفوذ در شعبه‌ی مرزی ترانسپورت، باعث ایجاد بی‌نظمی، بی‌عدالتی و ایجاد چالش برای رانندگان شده‌اند.»
او ادعا می‌کند که چند تن از زورمندان در گاراج نوروزی‌ها که ورق نوبت را می‌دهند، وجود دارد که یکی از آنها علاءالدین نام دارد. آنان فهرست جور کرده‌اند که روزانه از جمله ۲۰ موتر که باید به بازارچه بروند، ۱۵ موتر از خودشان بدون رعایت نوبت می‌رود و اداره‌ی طالبان هم از این بی‌عدالتی آنان خبر نیست.
مرادی می‌گوید: «من ۶۵ روز است که از بازارچه بار آورده‌ام و داخل نوبت هستم. تاهنوز نوبتم نرسیده؛ اما موتر زورمندان در طول یک ماه ۴ مرتبه هم می‌روند، بار می‌آورند و حقوق سایر رانندگان پای‌مال می‌شود. علاوه بر این مشکلات، از جانب ریاست ترانسپورت به رانندگان دستور داده شده تا برای موترهای شان جواز سیر بگیرند؛ اما زمانی که برای اخذ سند و جواز سیر به ادارات مربوطه مراجعه می‌کنید، حکومت (اداره‌ی طالبان) پاسخ‌گو نیست و ریاست ترانسپورت هم می‌گوید که منتظر دستور مرکز استند تا جواز سیر بدهند.»
این منبع با اشاره به فساد و رشوه‌ستانی در داخل خاک ایران نیز می‌افزاید: «ما وقتی از شعبه‌ی پاسپورت رد می‌شویم، ایست مرزی ایران رشوه گرفتن را شروع می‌کند. تا زمانی که بارگیری کنیم و از خاک ایران بیرون شویم، ۸ الی ۹ میلیون رشوه می‌گیرند. کسی نیست جلوی این فساد را بگیرد. مأمورین ایرانی فقط پول می‌گیرند.»
وی در ادامه می‌گوید: «موقع بارگیری در پارکینگ، شخصی به نام عبدالرحمان از ما ۳۶۰ هزار تومان پول می‌گیرد؛ در حالی که در گذشته ما ۴۰ تا ۸۰ هزار می‌پرداختیم. با آنکه وظیفه‌‌ی این مأموران است و از دولت این کشور معاش اخذ می‌کنند؛ ولی از هر راننده۱۰۰ هزار تومان رشوه می‌گیرند. دوباره در هنگام باسکول اگر موتر ۲۰ کیلو اضافه وزن داشته باشد، راننده جریمه می‌شود و باز از او پول می‌گیرند. در محل ایست هم یک افسر به نام سرهنگ نجیب ۵۰۰ هزار تومان از راننده‌ها رشوه می‌گیرد.»
او افزود که موقع کم‌باری نیز نمایندگان تجار افغانستان در خاک ایران، از راننده‌ها ۲ میلیون تومان پول می‌گیرند و گرنه برای شان بار نمی‌دهند و موترشان تا چند روز خالی می‌ماند.
فساد باعث شد که موتر خود را بفروشم
نعمت‌الله رحمتی، یکی دیگر از رانندگان در نیمروز است که ۱۰ سال است در مرز ابریشم کار می‌کند، او به خبرنگار آمو می‌گوید: «دولت ایران، داخل پایانه یک شرکت نفت ساخته‌است که برای موترهای رانندگان افغانستان گازوییل بدهد و این گازوییل قانونی است؛ زیرا پولش به حساب دولت ایران واریز می‌شود؛ ولی هنگام عبور از مرز، رانندگان ما را متهم به بارگیری غیرقانونی تیل می‌کنند و تیل شان را پس می‌گیرند.»
او ادامه داد که نیروهای ایرانی از آنها آنقدر رشوه می‌گیرند که اگر کرایه‌ی بار ۶۰ تا ۸۰ هزار افغانی باشد، آنان هر دفعه ۵ میلیون تاوان می‌کنند و اگر کرایه‌ی بار ۱۰۰ هزار باشد، مفاد نمی‌کنند و فقط مصارف خود موتر از این کرایه تأمین می‌شود .
رحمتی می‌افزاید: «ما نمی‌دانیم که چرا حکومت ایران در مرزهای اسلام قلعه و ابریشم با راننده‌ها برخورد دوگانه دارد. در مرز ابریشم یک نوع قانون تطبیق می‌کند و در مرز اسلام قلعه قانون دیگری را تطبیق می‌کند. خودِ من به خاطر این فساد مجبور شدم یک موتر خود را بفروشم. امارت اسلامی (اداره‌ی طالبان) باید این مشکل را حل کند.»
این راننده ادامه داد که حکومت ایران با رشوه‌ستانی، حقوق قانونی رانندگان را نمی‌دهد و رانندگان افغانستان را مجبور می‌کنند که دست به کار غیرقانونی بزنند. وقتی که گیر آمدند، در آن صورت راننده را لت‌وکوب می‌کنند. موتر او را نیز دو ماه قید می‌کنند و صاحب بار نیز کرایه‌ی بار را نمی‌پردازد و این تاوان را راننده متحمل می‌شود.
او تأکید کرد: «هنوز هم فساد و مشکلات بزرگی در عرصه‌ی تجارت میان دو کشور در مرز ابریشم وجود دارد که حکومت (اداره‌ی طالبان) از آن خبر ندارد.»
مسؤولان ایرانی از این مشکلات اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند
در همین حال، عبدالواحد فاروق، رییس ترانسپورت زمینی طالبان در نیمروز، در مصاحبه با خبرنگار آمو گفت: «ریاست ترانسپورت تردد موترهای ترانزیتی را براساس سیستم کامپیوتری عیار کرده‌است و هیچ کس نمی‌تواند بدون اینکه شامل سیستم باشد، بی‌نوبت عبور کند.»
او ادعای رانندگان را مبنی بر بی‌نظمی در نوبت بی‌بنیاد دانسته و می‌گوید: «سیستم براساس جدول و نمبر مسلسل تنظیم شده‌است. میزان پذیرش از طریق ترانسپورت ایران صورت می‌گیرد و مطابق این جدول، روزانه ۶۰ تا۱۲۰ موتر برای بارگیری به پایانه می‌روند.»
براساس معلومات او، مدیریت عمومی بندر پل ابریشم دارای سیستم دیجتالی روند نوبت بوده که وسایط ترانزیت بین‌المللی پس از ورود، از طریق مسیر پل ابریشم به کشور ما، پارچه‌ی تنظیم نوبت اخذ می‌کنند که این پارچه‌‌های نوبت دارای نمبر مسلسل، تأریخ، نام راننده، شماره پلیت موتر، و شرکت تحت پوشش می‌باشد.
او ادعای رانندگان را بی‌اساس دانسته و افزود: «براساس طرزالعمل جدید وزارت، تمامی وسایط ترانزیتی که در مسیر بندر پل ابریشم تردد می‌کنند، باید اسناد رسمی و قانونی داشته باشند؛ در غیر آن به آنها نوبت داده نخواهد شد.»
آقای فاروق علاوه می‌کند: «بیشتر جرایم و قاچاق اموال به آن سوی مرز، ذریعه‌ی وسایطی که پلیت اصلی و جوازالسیر نداشته، صورت می‌گیرد و باعث می‌شود تا پذیرش موترها به حد پایین رسیده و مشکلات زیادی را به بارآورد.»
او در ادامه با اشاره به نشست مشترکی که با حضور مقام ولایت، رؤسای اداره‌ی محلی طالبان در نیمروز، شرکت‌های خصوصی و اتاق‌های تجارت برگزار شد، افزود: «در این جلسه تاجران تصمیم گرفتند که موترهای ایرانی که وارد خاک افغانستان می‌شوند، ضمانت جانی و مالی شان را به دوش بگیریم که کوچک‌ترین آسیب به رانندگان ایرانی وارد نشود و در مقابل جانب ایرانی هم باید به ما این تعهد را بدهد که مافیا به صورت خودسرانه از رانندگان افغانستان پول نگیرند.»
رییس ترانسپورت زمینی طالبان در نیمروز تأکید کرد: «ما مشکلات راننده‌های افغانستان را با مسؤولان مرکزی ایرانی در میان گذاشته شده‌ایم و آنها از این موضوع اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. مسؤولان مرزبانی میلک هم حاضر به جلسه نمی‌شوند. فساد به شکل علنی وجود ندارد، شاید به صورت مخفیانه وجود داشته باشد. در حصه‌ی جلوگیری از فساد اداری برای استخبارات وظیفه سپرده‌اند تا عاملان فساد اداری را در مرز ابریشم ، بازارچه و شعبه‌ی مرزی ترانسپورت بازداشت و به پنجه‌ی قانون بسپارند.»
ولایت نیمروز از شمار ولایت‌های سرحدی کشور است و مرز پل ابریشم به عنوان یک بندر بازرگانی میان ایران و افغانستان، بر روند تجارت و اقتصاد کشور تأثیرگذار است.
