ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان میگوید که گزارش فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکننده ویژه ملل متحد برای افغانستان، تا حدی واقعیتهای افغانستان را به جهان ارائه کرده است. طالبان پیش از این، در مورد ماموریت آقای اوغلو چنین موضع نرمی نداشتهاند.
آنها با تصمیم شورای امنیت مللمتحد که بر بنیاد پیشنهاد آقای اوغلو قطعنامهای تصویب کرد و تعیین یک فرستادهی ویژه برای افغانستان بخشی از آن بود، نیز پیوسته مخالفت کردهاند. در این میان، مردم و برخی جریانهای سیاسی انتظار دارند که چرخشهای تازه در مورد افغانستان، به آغاز گفتوگوهای میان افغانان، تامین حقوق بشر و ایجاد دولت فراگیر و همهشمول و به رعایت فرصتهای کاری و اقتصادی بینجامد.
از مخالفت پیدا و پنهان تا خوشبینی و رضایت نسبی طالبان از گزارش فریدون سینیرلی اوغلو، بیانگر چرخشی تازه در سیاست آنان نسبت به این ماموریت است. ذبیحالله مجاهد سخنگوی طالبان به تازگی در پیامی صوتی به رادیو-تلویزیون زیر ادارهی خود، به ماموریت آقای اوغلو رضایت نسبی نشان دادهاند.
پیش از این، طالبان با تعیین فرستادهی ویژه از سوی جهان برای افغانستان که بر بنیاد پیشنهادهای آقای اوغلو صورت خواهد گرفت، مخالفت جدی نشان داده بودند.
مجاهد میگوید: «در مورد ماموریت آقای اوغلو باید بگویم که او هماهنگی زیادی با امارت (طالبان) داشت. رفتوآمدهایشان موثر بود. گزارشهایی که ارائه شد هم تا اندازهی دقیق و خوب بود؛ تا حدی که بزرگان در ملاقاتی که با او داشتند، تاثرشان این بود که او (آقای اوغلو) تا حدی واقعیتها و وضعیت افغانستان را خوب درک کند».
فریدون سینیرلی اوغلو هماهنگکننده ویژه دبیر کل ملل متحد، در سال ۲۰۲۳ ماموریت داشت تا بررسیهای مستقلی را از وضعیت افغانستان انجام دهد. بررسیها و پیشنهادهایی که بعدها به تصویب قطعنامهی ۲۷۲۱ شورای امنیت مللمتحد منجر شد و نحوهی تعامل جهان با افغانستان را تضمین کرد.
اکنون ملل متحد، سرگرم عملیسازی پیشنهادهای آقای اوغلو، بهشمول تعیین یک فرستادهی ویژه برای افغانستان است. به همین دلیل ملل متحد ماموریتِ آقای اوغلو را برای دو ماه دیگر تمدید کرده است. همگامسازی تلاشهای جهانی با خواستهای داخلی افغانستان، محور اصلی این ماموریت است.
معین گل څمکنی رئیس حزب حق و عدالت افغانستان میگوید: «از نقطهنظر احزاب سیاسی و سایر شعبات مدنی، این تلاشها میتواند مثمر واقع شود. آنان (سازمان ملل) نظرشان همین است که بالاخره باید گفتمانی صورت بگیرد و افغانان در یک گلیم جمع شوند. امور کشور خود را طوری که لازم باشد پیش ببرند؛ هم در امور داخلی و هم در امور خارجی سهیم و یکپارچه باشند».
مردم نیز در ادامهی تلاشهای تازهی جهانی، خواستهای خود به ملل متحد ارائه کردند؛ از تامین حقوق بشر -بهویژه حقوق زنان و دختران- تا ایجاد دولت فراگیر و همهشمول و تامین فرصتهای اقتصادی و شغلی.
در همین حال، جهان پیوسته از طالبان خواسته است تا با تامین حقوق بشر (حق کار و آموزش زنان و دختران، ایجاد دولت فراگیر و ایجاد فرصتهای گفتوگو میان افغانان) بحران افغانستان را حل کنند.
خواستهایی که تاهنوز طالبان به آنها اعتنای نکردهاند. با این حال، باید منتظر ماند و دید که آیا تلاشهای تازهی جهان میتواند از دامنهی بحران افغانستان بکاهد یا نه.