مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که در سال ۲۰۲۳ میلادی، ۱۶۸ رویداد نقض حقوق خبرنگاران را در افغانستان ثبت کرده است.
این نهاد گفته است که بیشتر این رویدادها که شامل قتل، جراحت، و تهدید میشود؛ از سوی طالبان بوده است.
در گزارش این نهاد آمده است که طالبان در سال روان میلادی بیشتر از ۶۰ خبرنگار را بازداشت کردهاند و همچنان دستورالعملهایی را برای محدودساختن رسانهها صادر کردهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان گزارش سالانهی خود درباره وضعیت خبرنگاران و رسانههای افغانستان در سال ۲۰۲۳ را پخش کرده است.
بر بنیاد این گزارش، در سال روان میلادی، آزادی بیان و رسانهها در افغانستان، از سوی طالبان با محدودیتهایی روبهرو بوده است.
این مرکز گفته است که طالبان در سال ۲۰۲۳ میلادی ۱۴ دستورالعمل را برای رسانهها صادر کردهاند.
دستورالعملهایی به شمول وضع محدودیت بر تهیه گزارش، نظارت بر تولید محتوا، منع حضور زنان در نمایشنامهها، تفکیک جایگاه حضور زنان و مردان در رسانهها، ممنوعیت گفتگوی زنان با مردان و گفتگوی مردان با زنان، خودداری رسانهها از گفتگو با مخالفان طالبان و ممنوعشدن پوشش خبری راهپیماییها.
سمیه ولیزاده مسئول کمیتهی ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید: «در سال ۲۰۰۲۳ میلادی ۱۶۸ مورد نقض حقوق خبرنگاران و فعالان رسانهیی در داخل افغانستان به ثبت رسیده است و احتمال دارد موارد نقض حقوق خبرنگاران در داخل افغانستان بیشتر از این رقم باشد که ارائه شد؛ چون بعضی از خبرنگاران از ارائهی گزارش بنا بر تهدیدات امنیتی و اعمال فشار گروه حاکم کوشش می کنند موارد خشونت را گزارش ندهند».
در گزارش سالانهی مرکز خبرنگاران افغانستان آمده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی، دستکم ۱۷۰ رویداد نقض حقوق خبرنگاران به شمول قتل، بازداشت و تهدید ثبت شده است.
این رویدادها شامل یک مورد قتل، ۱۹ مورد جراحت، ۸۷ مورد تهدید و ۶۱ مورد بازداشت هستند.
بصیر احمد دانشیار معاون سازمان حمایت از خبرنگاران میگوید: «با تاسف که در سال ۲۰۲۳ میلادی ما چالشهای فراوانی در برابر خبرنگاران و هم مسلکان خود داشتیم. نمونهاش ثبت بیش از صد مورد خشونت در برابر خبرنگاران ما، از عمدهترین مواردی بود که ما را متاثر و نگران ساخته است».
به گفتهی مرکز خبرنگاران افغانستان، در سال ۲۰۲۳ میلادی هفت رسانهی شنیداری و دیداری به اتهام تبلیغات در برابر طالبان بسته شدند.
رادیو آزادی، رادیو صدای امریکا، رادیو بانوان در فیض آباد، کارگاه آموزشی خبرنگاری در ننگرهار، رادیو تلویزیون همیشه بهار، رادیوی محلی نن در ننگرهار و رادیو نسیم در دایکندی از سوی طالبان در سال ۲۰۲۳ بسته شدند و برخی از خبرنگاران و مدیر مسئولان آنان زندانی گردیدند.
اما از این میان شماری از این رسانهها دوباره بازگشایی شدند؛ به شمول رادیو بهار در ننگرهار و رادیو بانوان در فیضآباد.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که سلطانعلی جوادی، مدیرمسئول رادیو نسیم در دایکندی، از سوی طالبان به یک سال زندان محکوم گردید که اکنون در زندان بهسر میبرد.
خوشحال آصفی خبرنگار میگوید: «در جریان بیش از دو سال گذشته، ما شاهد شکنجه، لتوکوب، تهدید، بازداشت و اعمال فشار، سانسور و اعمال محدودیتها بر رسانههای دیداری، شنیداری و انترنتی در کشور بودیم».
در گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان آمده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی، ریاست استخبارات و وزارت امربهمعروف و نهیازمنکر طالبان، مسئولیت بازداشت، تهدید و سرکوب رسانهها و محدودیت آزادی بیان را به عهده داشته است.