قرار است شورای امنیت ملل متحد، در بیستم دسمبر (۲۹ قوس)، نشستی را در باره رایزنی و تصمیمگیری در مورد ارزیابی فریدون سینیرلیاوغلو برگزار کند.
انتظار میرود در این نشست اعضای این شورا، پیشنهادهای هماهنگکننده ویژه ملل متحد، به شمول تعیین یک نماینده ویژه برای افغانستان را به بررسی بگیرند.
ازسرگیری گفتوگوی میان افغانان برای ایجاد دولت فراگیر نیز بخشی از آن است.
اما ماموریتهای سویس، امارت متحده عربی و جاپان در ملل متحد در یازدهم دسامبر میزبان یک نشست دیگر در باره ارزیابی تازه این سازمان روی افغانستان استند.
یک نسخهای از برنامهریزی این نشست که در اختیار آمو قرار گرفته نشان میدهد که اعضای شورای امنیت و سه فعال حقوق زنان افغانستان در این نشست دعوت شدهاند.
در این نسخه هدف این بحث، برجسته کردن راههایی برای تضمین مشارکت و رهبری زنان در اجرای توصیههای ارزیابی مستقل در مورد افغانستان خوانده شده است.
در این سند آمده است: «هدف این بحث برجسته کردن راههایی برای تضمین مشارکت و رهبری زنان در اجرای توصیههای مندرج در ارزیابی مستقل در مورد افغانستان است. این فرصتی را برای اعضای شورا فراهم میکند تا با دیدگاههای جامعه مدنی در هنگام بررسی راه پیش رو درگیر شوند»
اما دیدبان جهانی حقوق بشر میگوید، به گونه فزایندهای نگران نبود شفافیت واقعی در کار شورای امنیت روی ارزیابی تازه است.
هیدر بار، مسوول بخش زنان دیدبان حقوق بشر میگوید: «این غیر قابل قبول است زیرا در حال حاضر افغانستان جدی ترین بحران در زمینه حقوق زنان در جهان است. آنطوری که این کشور به پیش میرود، عواقب عظیمی برای زنان، دختران افغان و سایرینی که از نقض حقوق بشر تحت سلطه طالبان رنج می برند، دارد. آنها حق دارند بدانند چه چیزی در حال بحث است و تا بخشی از آن گفتگوها باشند»
بربنیاد این نسخه، در نشست تازه عقب دَرهای بسته به چند نکته قرار است پرداخته شود؛ نخست، گامهای مورد نیاز شورای امنیت برای مشارکت زنان در اجرای موضوعات و اولویتهای این ارزیابی به شمول مشارکت در حکومتداری فراگیر، توسعه، حاکمیت قانون و امنیت.
همچنان پیشنهادها برای چگونگی مشارکت، انتظارها از طالبان و نکات تعامل با طالبان برای انجام اقدامات در پیوند به زنان، بخشی از موارد بحث نشست است.
پرسشهای رهنمودی نشست شورای امنیت:
۱. اعضای شورای امنیت و کشورهای عضو چه کاری میتوانند انجام دهند تا مطمین شوند که زنان افغان با همه تنوعشان شنیده میشوند.
۲. برای تضمین مشارکت کامل، برابر، معنادار و مصوون زنان افغانستان و اولویت بندی حقوق زنان و دختران در میان ساز و کارهای پیشنهادی برای پشتیبانی از مشارکت، چه اقدامات مشخصی باید اتخاذ شود؟
۳. جامعه بینالملل با توجه به معیارهای ارایه شده در گزارش، چه گامهای اولیه ملموس و معتبری را باید از طالبان انتظار داشته باشد؟
۴. چه نقاط ورود بالقوه ای در تعامل با طالبان برای انجام چنین اقداماتی وجود دارد؟
شینکی کروخیل، فعال حقوق زن، میگوید: «امیدوار استم که روی میکانیزمهایی فکر شود و ضمانتهایی در این تصمیمگیری شامل شود که واقعن بتواند خواستهها و پیشنهادها در آینده جنبه عملی را در خود بگیرد»
در نسخه برنامهریزی این نشست با حضور اعضای شورای امنیت آمده که ارزیابی مستقل ملل متحد، شامل توصیههای آیندهنگر برای رویکرد یکپارچه و منسجم از همه بازیگران ذیربط برای رسیدگی به بسیاری از چالشهای پیچیده پیشروی افغانستان است.
هدیه صاحبزاده، فعال حقوق زن میگوید: «در نشستهای سازمان ملل و جامعه جهانی حضور زنان معترض همچون یک رکن اساسی باید باشد. امروز در نشستها حضور زنان معترض اصلاً به چشم نمیخورد.»
نرگس سادات، فعال حقوق زن، میگوید: «باید نمایندگانی از خود زنان در آنجا حضور داشتند تا بتوانند از حقوق زنان دفاع کنند و روی مسایل سیاسی گفتوگو کنند.»
ارزیابی فریدون سینیرلی اوغلو درباره افغانستان نزدیک به یک ماه پیش همگانی شد.
آقای سینیرلی اغلو در این ارزیابی، پیشنهاد کرده بود که ملل متحد برای افغانستان یک نماینده ویژه تعیین کنند و هم چنان زمینه گفتگوهای میان افغانان فراهم شود.
پیشنهادهایی که دیده شود شورای امنیت ملل متحد درباره آن چه تصمیمی خواهد گرفت.