قرار است فردا جمعه نشست «فارمت مسکو» در پیوند با مسئله افغانستان در شهر کازان در یکی از جمهوریت‌های خودمختار فدراتیف روسیه برگزار گردد.
شهر کازان، مرکز یکی از جمهوریت‌های خود مختار روسیه، شهری در ۸۰۰ کیلومتری مسکو پایتخت روسیه فردا جمعه میزبان نشست فرمت مسکو در پیوند با مسئله افغانستان خواهد بود.
هیات طالبان به رهبری امیر خان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان برای شرکت در این نشست به روسیه رفته است، ده کشور منطقه به شمول کشورهای همسایگان افغانستان عضویت این فارمت را دارند و در این نشست شرکت خواهند کرد، اما وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که در نشست فارمت مسکو به دلیل عدم عضویت، نماینده‌ای از این کشور شرکت نخواهد کرد.
میتو میلر، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده امریکا می‌گوید: «چیز زیادی برای گفتن درباره آن ندارم جز اینکه ما از برگزاری نشست فارمت مسکو آگاه هستیم. ما عضو فارمت مسکو نیستیم، از این رو نماینده‌ای از ایالات متحده در آن سهم نخواهد گرفت.»
نشست فارمت مسکو در محوریت مساله افغانستان در سال ۲۰۱۷ از سوی روسیه ایجاد شد و جلسه فردا پنجمین دوره آن است.
هرچند طالبان به دلیل حضور هیئت‌شان در این نشست خرسند هستند اما پیش از این مسکو اعلام کرده است که بحث به رسمیت‌شناسی طالبان در این نشست مطرح نمی‌شود.
غلام فاروق علیم، استاد دانشگاه معتقد است: «نشست فارمت مسکو شش‌سال قبل در نتیجه رقابت روسیه با ایالات متحده امریکا، تلاش روسیه بر تاثیرگذاری به قضایای افغانستان و حفظ نفوذ روسیه در منطقه شکل گرفت، همه ساله برگزار می‌شود، یک‌نشست مشورتی است و تاثیرگذاری خاصی بر وضعیت افغانستان ندارد.»
اما در نشست فارمت مسکو چه موردهای دنبال خواهند شد؟
ویس ناصری، فعال سیاسی معتقد است: «وقتی کشورهای فارمت مسکو در مورد قضیه افغانستان بحث می‌کنند، بحث لفظی نیست، انتقاد نیست، نگرانی جدی امنیتی، سیاسی و اقتصادی دارند.»
در نشست‌هایی چون فارمت مسکو و نشست‌های مشابه به آن در سطح منطقه و جهان پس از سقوط دولت پیشین افغانستان پیوسته بر ایجاد دولت فراگیر، تامین حقوق‌بشر به ویژه حقوق‌‌زنان و دختران در افغانستان تاکید شده موردهای که طالبان ظاهرن به آن هیچ اعتنایی ندارند.
پرستو یاری، مشاور پیشین رسانه‌ای وزارت دولت پیشین در امور صلح می‌گوید: «در دو سال گذشته، حرف‌های قشنگ زیاد گفته شد، اکنون زمانی آن رسیده که حرف را در عمل پیاده کنند. صدای ضجه زنان افغانستان از این بیش‌تر نخواهد شد، تداوم دارد، اما وقت عمل است و عمل باید شود.»
نشست فرمت مسکو در حالی برگزار می‌شود که روابط طالبان در سطح منطقه فراز و فرودهای جدی داشته، طالبان روی مساله تی تی پی با پاکستان و روی مساله حقابه با ایران دچار اختلاف هستند.
آن‌سوتر هم کشورهای آسیای میانه از تهدید داعش و دیگر گروه‌های هراس‌افگن به شمول داعش و افزایش قاچاق مواد مخدر نگرانی دارند.
