پنبه یا طلای سفید پس از زعفران مهمترین محصول کشاورزی در ولایت هرات است. محصولی که در جهان شهرت زیادی دارد و بعد از زعفران سودآورترین گیاه در غرب افغانستان است.
شماری از فروشندگان این محصول میگویند که با وجود کاهش قیمت آن نسبت به سالهای گذشته به دلیل مشکلات اقتصادی و جایگزین شدن پشم شیشه در عوض پنبهی وطنی فروش آن کاهش چشمگیری داشته است.
پدرام ارباب یکی از فروشندگان پنبه در هرات میگوید: «پنبه وطنی در بازار خیلی کم است چون مثل گذشته فروش ندارد. از زمانی که پشم شیشه آمده فروش پنبه وطنی کاهش یافته است. این شرایط روی قیمت پنبه هم تاثیر گذاشته و قیمت پنبه کاهش یافته است.»
ظریف احمد یکی دیگر از فروشندگان پنبه میگوید که مردم به دلیل اقتصاد ضعیف مردم نمیتوانند پنبه خریداری کنند.
او ادامه داد: «مردم زیادتر پشم شیشه میخرند. پشم شیشه هم نتیجه بهتر میدهد؛ هم کارایی بیشتر دارد، هم استقامت بیشتر و کل جهان از آن استفاده میکند.»
در همین حال؛ مسئولان در صنف پنبه فروشان میگویند که به دلیل عدم آگاهی کشاورزان از چگونگی جمعآوری این محصول صادرات آن در سال گذشته کاهش چشمگیر داشته و از مسوولان در ریاست زراعت میخواهند در مورد چگونگی برداشت این محصول به دهقانان آموزش دهد.
عبدالحکیم مطمئن؛ رئیس صنف پنبه فروشان میگوید: «دلیل کاهش صادرات پنبه این است که بازار جهانی پنبه افغانستان را قبول ندارد. به دلیل جمعآوری نادرست پنبه این است که این محصول را در داخل بوجیهای پلاستیکی جمع میکنند و این باعث میشود کیفیت پنبه کاهش یابد.»
در حالی که مسوولان صنف پنبه فروشان میگویند که پنبهی هرات در بازار جهانی متقاضی ندارد، اما اتاق تجارت و صنعت هرات میگوید که در سال ۱۴۰۱ به ارزش ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دالر آمریکایی به کشورهای هند، ایران، پاکستان و ترکیه صادر شده و در بازارهای جهان برای پنبهی هرات تقاضای زیاد وجود دارد.
پنبه یکی از نباتات صنعتی است که بیشترین تقاضا را در میان نباتات در سطح محلی و بینالمللی را دارد. پنبه هرات به دلیل داشتن الیاف مقاوم و داشتن درصد بالای روغن، خریداران زیادی دارد.
علاوه بر کیفیت خوب پنبه هرات وجود دو بندر تجارتی (تورغندی، اسلامقلعه) برای انجام صادرات خارجی، وجود شرکتهای پروسس هرات را به یکی از مساعدترین ولایتها برای تولید این نبات پر ارزش تبدیل کرده است.