شماری از آموزگاران به دور از چشم طالبان به گونه پنهانی در خانه ها برای دختران بالاتر از صنف ششم که از رفتن به مکتب محروم شده‌اند، به‌گونه‌ی مخفی آموزش می‌دهند .
این دختران درحالی در پس‌کوچه‌های کابل هر صبح در خانه‌ای گرد می‌آیند و آموزش می‌بییند، که میلیونها دختر در سراسر جهان آزادانه به مکتب می روند.
مریم الفت، از آموزگارانی است که روزانه برای ده‌ها دختر باز مانده از مکتب آموزش می دهد، مریم می گوید او و چند همکارش چندی پیش تصمیم گرفتند برای دخترانی که از آموزش محروم شده‌اند، صنف های خانه‌گی ایجاد کنند.
تصمیم طالبان مبنی بر منع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم باعث شده‌است که افغانستان تنها کشوری در جهان باشد که دختران در آن از رفتن به مکتب و دانشگاه محروم شده‌اند.
نخستین فرمان طالبان پس از بازگشت شان به قدرت در کابل، درمورد بسته شدن مکتب‌های دخترانه بود؛ اقدامی که میلیونها دختر را از ادامه‌ی آموزش باز داشته‌است. هرچند که این اقدام انتقاد‌های شدید بین‌المللی را به همراه داشت؛ اما طالبان تاکنون هیچ تغییری در این تصمیم خود ایجاد نکرده‌اند.
ادامه‌ی بسته ماندن مکتب‌های دولتی و خصوصی در افغانستان به روی دختران سبب شده‌است که ایجاد مکتب‌ها و صنف‌های پنهانی گسترش یابد و خانواده‌های زیادی ناگزیر شوند که دختران خود را به این آموزش‌گاه‌های مخفی بفرستند.
شکیبا هاشمی که در یکی از این صنف‌ها برای دختران ریاضی درس می‌دهد، می‌گوید که هر چند این کار در خانه بسیار سخت است؛ اما او و همکارانش با امکانات ناچیز تلاش می‌کنند فرصت آموزش را برای دختران فراهم کنند.
پروانه، دانش آموز صنف ۱۱ است. او درحالی که بغض گلویش را گرفته‌است، می‌گوید: «اگر طالبان مانع درس ما نشده بودند، حالا من و دوستانم لیسه را تمام کرده بودیم و شاید وارد دانشگاه می‌شدیم و رشته‌ی دل‌خواه خود را می‌خواندیم.»
آموزگاران این مکتب می‌گویند که در تلاش هستند تا زمینه‌ی آموزش از راه دور و مجازی را برای دانش‌آموزان فراهم کنند.
اکنون شماری از آموزگاران زیرزمینی ها، اتاق‌های نشیمن و اتاق‌های خواب را به صنف های درسی دختران بالاتر از صنف ششم مبدل کرده اند.
ناجیه که در یکی از مکتب های دولتی آموزگار بود اکنون از رضاکاران در این مکتب پنهانی در کابل است.
او ادامه داد: «پس از مسدود شدن مکاتب دخترانه توسط طالبان، من و همکارانم به افسردگی عمیق دچار شدیم؛ اما خانواده‌ام پیشنهاد داد که مکتب مخفی ایجاد کنیم و به دختران آموزش بدهیم .من درک کردم که شاگردان و من لازم و ملزوم هم‌دیگر هستیم. ما و شاگردان در کنار هم به یک‌دیگر امید می‌دهیم.»
ناجيه می‌گوید او و دو همکار دیگرش روزانه چهار ساعت، برای نزدیک به ۱۵۰ دختر در چند صنف مختلف تدریس می‌کنند.
نرگس، دانش‌آموز ۱۹ ساله، یکی از شاگردان این صنف‌های پنهانی است که مضامین صنف دوازدهم را می‌خواند.
نرگس می‌گوید که دوست دارد زودتر این روزها تمام شوند و او بتواند وارد دانشگاه شود و در رشته‌ی مهندسی کامپیوتر تحصیل کند.
این دانش‌آموز دختر گفت: «اگر طالبان آموزش دختران را منع نمی‌کردند، من حالا فارغ می‌شدم و به آرزوهایم می‌رسیدم.»
این مکتب‌های پنهانی درحالی فعالیت می‌کنند که خطرات جدی از جمله بازداشت، تهدید شکنجه و حتا مرگ را به همراه دارد. به همین خاطر آموزگاران از دانش‌آموزان می‌خواهند طوری به صنف بیایند که جلب توجه نکنند.
آموزش در این مکتب‌های مخفی هزینهی کمی برای دانش‌آموزان دارد. آموزگارانی که این صنف‌ها را ایجاد کرده‌اند، می‌گویند در وضعیت کنونی خانواده‌ها به سختی هزینهی آموزش فرزندان شان را فراهم می‌کنند.
در همین حال، طالبان ادعا می‌کنند «مواد درسی و محیط آموزشی با ارزش‌های فرهنگی کشور و قوانین اسلامی» مطابقت نداشت از همین رو این گروه مکتب های دخترانه را بسته‌اند.
طالبان به روز ۳۱ ماه قوس محدودیت بیش‌تر را بر آموزش زنان و دختران وضع کردند و آنان را از رفتن به دانشگاه‌های دولتی و خصوصی منع کردند.
درحالی که ۱۷ ماه از بازگشت طالبان به قدرت می‌گذرد، تاکنون هیچ کشوری این گروه را به رسمیت نشناخته‌است. کارشناسان باورمند اند که وضع محدودیت در برابر آموزش دختران، نقش مهمی در این مورد داشته‌است.
