افغانستان

بازار سیاهِ ناامیدی | ۳ هزار دالر برای هر جلد گذرنامه در افغانستان

با آنکه در ۱۶ میزان سال روان، ریاست پاسپورت زیر اداره‌ی طالبان در کابل در آگهی‌نامه‌ای از توقف فعالیتش برای مدت نامعلومی خبر داد؛ اما برخی منابع در ریاست پاسپورت می‌گویند که فساد در بخش توزیع گذرنامه (پاسپورت) وجود دارد .

یکی از کارمندان ریاست پاسپورت که اجازه‌ی نشر نامش را در این گزارش به آمو نداد، می‌گوید: «روند توزیع پاسپورت برای افراد طالبان و کمیشن‌کاران روزانه جریان دارد و این کار شان به منبع خوب عایداتی‌ مبدل شده‌است .افراد طالبان با آوردن مکتوب رسمی از نهادهای مربوطه، می‌توانند پاسپورت را دریافت کنند.»

او ادامه داد: «کارمندان این ریاست، هفته‌ی سه روز به‌ نوبت سرِ کار می‌روند و به افراد طالبان پاسپورت توزیع می‌کنند.»

برای دریافت گذرنامه، چوری‌های طلای خود را فروختم

مریم یکی از متقاضیان گذرنامه که می‌خواهد برای دخترش گذرنامه دریافت کند، از فساد گسترده در این ریاست خبر می‌دهد.

او می‌گوید: «می‌خواهم برای دخترم پاسپورت بگیرم و چوری‌هایم را فروختم؛ ولی هر قدر کوشش کردم، نتوانستم پاسپورت را دریافت کنم. کمیشن‌کاران ۳ هزار دالر امریکایی پول می‌خواهند و در ظرف سه روز پاسپورت را تسلیم می‌کنند. دو روز قبل با کمیشن‌کار به تماس شدم و از من همین مبلغ پول را خواست.»

مریم در ادامه‌ی صحبت‌هایش گفت که نمی‌توانند با کمیشن‌کار تماس بگیرند؛ زیرا او با شماره‌ی مخصوصی که دارد، با ما تماس می‌گیرد و دوباره شماره‌اش خاموش می‌شود .

این زن در ادامه افزود: «تا زمانی که ریاست پاسپورت باز بود، به چند تن از اعضای فامیل ما کمیشن‌کار هر جلد پاسپورت را به مبلغ ۱۰۰ هزار افغانی تحویل داد؛ اما حالا پس از بسته شدن این ریاست، کمیشن‌کاران نرخ دریافت پاسپورت را تا ۳۰۰۰ هزار دالر امریکایی افزایش داده‌اند.»

دو ماه است که ریاست پاسپورت به روی متقاضیان بسته است و مسؤولان این نهاد، قبلن دلیل بسته شدن ریاست پاسپورت را «بهبود عرضه‌ی خدمات» و «ترمیم ماشین‌آلات» عنوان کرده‌ بودند.

خواستیم در این مورد نظر بلال کریمی سخن‌گوی طالبان و نورالله پتمن سخن‌گوی ریاست پاسپورت را داشته باشیم؛ اما با وجود تماس‌های مکرر مؤفق نشدیم .

عبدالحکیم حمیدی، در ۲۴ میزان از سِمت ریاست پاسپورت برکنار شد و عبدالکریم حسیب جای‌گزین او شد. در جریان یک‌سال گذشته، این سومین عضو گروه طالبان است که در این سمت جابه‌جا می‌شود.

عبدالحکیم حمیدی، برای مدت هشت ماه به‌حیث رییس پاسپورت وظیفه اجرا کرد. پیش از او، عالم‌ گل حقانی، بیش از پنج ماه در رأس این ریاست قرار داشت؛ اما عالم ‌گل حقانی به دلیل فساد اخلاقی و کمیشن‌کاری برادرش از این سمت کنار زده شد؛ ولی هنوز مشخص نشده که علت برکناری عبدالحکیم حمیدی چه بوده‌است. این درحالی است که ریاست پاسپورت در آگهی‌نامه‌‌ای در ۱۶ میزان توضیح داد که روزانه بین سه تا پنج هزار جلد گذرنامه به متقاضیان توزیع می‌کنند. مدت اعتبار این گذرنامه‌ها ۱۰ سال است و متقاضیان باید در بدل دریافت هر جلد آن، ۱۰ هزار افغانی به حساب دولت واریز کنند. با این حساب، روزانه بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون افغانی از این بابت، به حساب اداره‌ی طالبان واریز می‌شود.