ادامهی بسته ماندن بازارهای مشترک افغانستان و تاجیکستان، نگرانی باشندگان ولایت بدخشان را بیشتر کردهاست. تغییرات سیاسی در افغانستان و نگرانیهای امنیتی تاجیکستان، سبب تعطیلی بازارهای مرزی شدهاست.
از چندین سال به اینسو، بنیاد آقا خان در ولسوالیهای اشکاشم، شغنان، مایمی، نسی و خواهان ولایت بدخشان، پنج بازارچهی مشترک، بههدف ایجاد سهولت و شغل برای باشندگان ولسوالیهای مرزی هر دو سوی دریای آمو ساخت.
نگرانی مردم از بسته ماندن بازارچههای مرزی
باشندگان ولسوالیهای مرزی بدخشان، از بسته بودن دوامدار بازارچههای مشترک مرزی میان بدخشان افغانستان و بدخشان تاجیکستان، ابراز نگرانی کرده و میگویند که ادامهی این مورد، آنان را با دشواریهای بسیاری روبهرو خواهد کرد.
به گفتهی آنان، بسته بودن این بازارچهها، سبب افزایش بهای مواد غذایی و بیکاری مردم در روستاها شدهاست.
باشندگان ولایت بدخشان میافزایند که پیش ازاین، این بازارچهها، هفتهی یکبار بهروی مردم باز میشد و بازرگانان هر دو طرف، اموال گوناگون را، بههدف فروش بهبازار میآوردند و مردم نیز اجناس مورد نیاز شان را از این بازارها خریداری میکردند.
عبدالخلیل، یکی از باشندگان ولسوالی خواهان ولایت بدخشان می گوید: «بازارچهی مشترک ولسوالی ما و تاجیکستان، چند سال قبل جور شده بود و بخشِ بزرگی از مشکلات ما را حل می کرد؛ ولی متأسفانه سال گذشته، مقامهای تاجیکستان، این بازارچهها را به دلیل مریضی کرونا و از یکسال بیشتر میشود که به دلیل تهدیدهای امنیتی، مسدود کردهاند.»
با این حال، شماری از باشندگان روستاهای این ولسوالی بدخشان میگویند که بسته بودن دومدار این مرکز کوچک بازرگانی، بر زندگی اقتصادی آنان تأثیر منفی گذاشتهاست. آنان از حکومت تاجیکستان میخواهند که بازارها را بهروی مردم روستایی افغانستان، دوباره باز کند.
قدوس، یکی از باشندگان ولسوالی شغنان ولایت بدخشان میگوید: «سالها است که بازارچهی مشترک میان ولسوالی ما و شهر خاروغ تاجیکستان ایجاد شده و خیلی از مشکلات ما را رفع میکرد، خصوصن در فصل زمستان که بهدلیل بارش برف، راهِ ما با مرکز بدخشان مسدود میشود، ما ضروریات اولیهی خود را از همین بازارچه تهیه میکردیم. از وقتیکه طالبان قدرت گرفتهاند، بیشتر از یکسال میشود که بازار مشترک از سوی تاجیکستان بسته شدهاست.»
گفته میشود که در این بازارچههای مشترک، باشندگان و بازرگانان دوطرف مرز، داد وستد میکردند.
عبدالسلام، یکی از باشندگان ولسوالی اشکاشم با ابراز تأسف از بسته ماندن این بازارها میگوید: « متأسفانه بازار مشترک ما پیش از سقوط جمهوریت، بهخاطر نا امنیها بسته شده بود و بعد از اینکه دولت سقوط کرد، تا حالا نیز مسدود است. بسته بودن این بازار، خیلی بهضرر ما بوده؛ چون بخشی از مشکلات ما در این بازار مشترک حل میشد که حالا ما باید برای رفع نیاز خود، چند ساعت پیادهروی نمایییم و هزینهی بیشتری پرداخت کنیم.»
این بازارچهها، بهمنظور ایجاد سهولت برای باشندگان دو طرف مرز و داد و ستد میان افغانستان و تاجبکستان، ایجاد شدهاست.
عبدالمطلب در ولسوالی نسی زندگی میکند. او دو سال در بازار مشترک، دکان خوراکه فروشی داشته و میگوید که کاروبارش خیلی خوب بود.
او ادامه داد: «یکسال پیش از سقوط جمهوریت، بهخاطر شدت گرفتن جنگها در ولسوالی ما، بازارچهی مشترک از سوی تاجیکستان بسته شد. ما امید داشتیم که دوباره این بازار باز شود؛ اما بعد از آمدن طالبان، دیگر امیدی برای باز شدن بازارچهی مشترک مان نداریم.»
درهمین حال، مقامهای بلند پایهی طالبان تعهد کردهاند که هیچگاه افراد آنان، خطری برای کشورهای همسایه نیستند؛ اما تاجیکستان پس از سقوط ولایت بدخشان بهدست طالبان، مرزهای مشترک خود با افغانستان را با جنگ افزارهای سبک و سنگین و با نیروهای تاجیکی و روسی آراسته کرد.
این در حالی است که ولایت بدخشان افغانستان، نزدیک بهیک هزار کیلومتر (در امتداد نُه ولسوالی) با جمهوری تاجیکستان مرز مشترک دارد.
گفتنی است که مرز مشترک دو سوی دریای آمو، پس از مرز پاکستان، طولانیترین مرز افغانستان با کشورهای همسایه است.