سخن‌گوی وزارت معادن و پترولیم حکومت طالبان می‌گوید که به دلیل جلوگیری از بی‌کاری، جلوی استخراج غیرقانونی زغال سنگ گرفته نمی‌شود و بسیاری از مردم در شمال افغانستان مصروف استخراج زغال سنگ استند و از این طریق زمینه‌ی کار به آنان فراهم شده‌است.
مسوولان این وزارت به این باوراند که باشندگان محل، زغال سنگ را استخراج کرده و به فروش می‌رسانند.
عصمت‌الله برهان سخن‌گوی وزارت معادن و پترولیم طالبان در این باره گفت: «غیرقانونی گفته نمی‌توانیم، (اما استخراج غیر رسمی) در صفحات شمال زیاد است. ما نمی‌خواهیم کار متوقف شود، به خاطر این‌که خیلی زیاد مردم سر کار هستند. تنها درباره‌ی زغال سنگ نمی‌گوییم؛ بل‌که در بخش تمام منرال‌ها، می‌خواهیم برای هم‌وطنان ما زمینه‌ی کار فراهم شود.»
معادن زغال سنگ به‌گونه غیرقانونی در ولایت‌های بغلان، کندز، سمنگان، سرپل و شماری دیگر از ولایت‌های شمالی استخراج می‌شوند. اما تاهنوز آمار و ارقام در این باره روشن نشده است و وزارت معادن و پترولیم جزئیاتی ارایه نمی‌دهد.
حجم زیادی از این زغال سنگ که به‌گونه غیر قانونی استخراج می‌شود، به پاکستان انتقال می یابد.
برخی از آگاهان مسایل اقتصادی می‌گویند که معادن زیرزمینی و سرزمینی مربوط مردم افغانستان می‌شود و حکومت باید به نمایندگی از مردم، معادن را به‌گونه‌ی رسمی و در جریان داوطلبی به‌صورت شفاف به شرکت‌ها واگذار کند.
سید مسعود آگاه مسایل اقتصادی در این باره می‌گوید که اجازه‌ی استخراج غیرقانونی معادن به شماری از باشنده‌های کشور، “تاراج دارایی ملت” شمرده می‌شود.
سید مسعود می‌افزاید: «به هر کس اگر به بهانه‌ی کار و زمینه‌ی شغل‌یابی اجازه داده شود، این حرکت غیر قانونی بوده و تاراج امانت مردم و دارایی‌های افغانستان است و این‌کار در آینده برای حکومت(اداره‌ی طالبان) مشکل ایجاد خواهد کرد که پاسخ دادنش دشوار است.»
در همین حال، مسوولان اتاق صنایع و معادن می‌گویند که در سال‌های گذشته، یکی از مهم‌ترین چالش‌‌ها فرا راه سرمایه‌گذاری در بخش معادن، استخراج غیرقانونی و حضور زورمندان محل شمرده می‌شد؛ اداره‌ی طالبان باید جلو استخراج غیرقانونی معادن را بگیرد.
محمد کریم عظیمی رییس اجرایی اتاق صنایع و معادن کابل در این باره می‌گوید: «موجودیت زورمندان محل در سال‌های گذشته، به یکی از چالش‌های عمده برای حکومت پیشین تبدیل شده بود. اکنون طالبان باید زمینه را برای استخراج قانونی و رسمی معادن فراهم کنند و دادن امتیاز به سرمایه‌گذاران داخلی به ویژه صنعت‌کاران، سبب خواهد شد که معادن در داخل افغانستان پروسس شوند.»
بزرگ‌ترین معادن زغال سنگ افغانستان در شمال کشور موقعیت دارد که قرارداد استخراج بخشی از آن‌ها به شرکت‌های خصوصی واگذار شده‌است. این معادن به شکل کمربند از رشته کوه‌های هندوکش از ولایت بدخشان آغاز و به ولایت هرات منتهی می‌شود.
درحال حاضر، روزانه پنج هزار تن زغال سنگ از شمال افغانستان استخراج و به پاکستان صادر می‌شود. بربنیاد اطلاعات وزارت معادن و پترولیم، افغانستان ۸۰ معدن زغال سنگ دارد که از این میان، روند استخراج ۱۷ معدن آن جریان دارد.
