جهان

حمایت قاطع ۸۰ کشور از دادگاه کیفری بین‌المللی پس از تحریم‌های ترمپ

عکس از مقر دادگاه کیفری بین‌المللی. آرشیف

نزدیک به ۸۰ کشور روز جمعه، یک روز پس از آنکه دونالد ترمپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، تحریم‌های گسترده اقتصادی و مسافرتی را علیه کارمندان دادگاه کیفری بین‌المللی اعمال کرد، حمایت «قاطع و پایدار» خود را از این نهاد قضایی بین‌المللی اعلام کردند.

در بیانیه مشترک این کشورها آمده است: «ما حمایت مستمر و قاطع خود را از استقلال، بی‌طرفی و یکپارچگی دادگاه کیفری بین‌المللی اعلام می‌کنیم. این دادگاه یکی از ارکان اساسی نظام عدالت بین‌المللی است که با پیگیری جنایات بین‌المللی، عدالت را برای قربانیان تضمین می‌کند.»

بیانیه حمایتی توسط ۷۹ کشور از ۱۲۵ عضو دادگاه کیفری بین‌المللی، از جمله فرانسه، آلمان و بریتانیا امضا شد. اما برخی کشورها، از جمله استرالیا، جمهوری چک، مجارستان و ایتالیا، از امضای این بیانیه خودداری کردند.

مجارستان آشکارا از تصمیم ترمپ حمایت کرده است. ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، تحریم‌های امریکا را نشانه‌ای از «دوران جدید در سیاست جهانی» خواند و در پیامی در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «زمان آن رسیده که مجارستان درباره ادامه حضور خود در سازمانی که تحت تحریم امریکا قرار دارد، تجدیدنظر کند! بادهای جدیدی در سیاست بین‌الملل می‌وزند. ما آن را “گردباد ترمپ” می‌نامیم.»

با این حال، دولت‌های جمهوری چک و ایتالیا هنوز توضیحی درباره عدم امضای بیانیه حمایتی از دادگاه کیفری بین‌المللی ارائه نکرده‌اند.

ترمپ در فرمان اجرایی اخیر خود، افرادی را که در تحقیقات دادگاه کیفری بین‌المللی درباره شهروندان امریکایی و متحدان واشنگتن، از جمله اسرائیل، نقش دارند، هدف تحریم قرار داده است. این اقدام، تکرار تصمیمی مشابه در دوران نخست ریاست‌جمهوری او است که طی آن مقامات دادگاه کیفری بین‌المللی به دلیل تحقیق درباره اقدامات نظامیان امریکایی در افغانستان تحت تحریم قرار گرفتند.

در حالی که حامیان دادگاه کیفری بین‌المللی معتقدند این نهاد نقش اساسی در پیگیری جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت، نسل‌کشی و جنایت تجاوز دارد، ترمپ و متحدانش آن را نهادی سیاسی و تهدیدی برای حاکمیت ملی امریکا می‌دانند.

اعمال تحریم‌های جدید از سوی ترمپ، شکاف میان متحدان غربی را عمیق‌تر کرده است. برخی کشورها از موضع او حمایت کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر، همچنان بر تعهد خود به عدالت بین‌المللی و دادگاه کیفری بین‌المللی تأکید دارند.