امروز ۳۳۷ روز است که دختران بالاتر از صنف ششم به مکتب نرفتهاند. در این مدت دختران افغانستان برای بازگشت به مکتب لحظه شماری کردهاند، اما این آرزوی آنان هنوز برآورده نشده است.
با این حال، بانو “حمیدی” دانشجوی سال چهارم دانشکدهی ادبیات دانشگاه کابل است که این روزها در خانهاش برای دختران دانشآموز بالاتر از صنف ششم، یک صنف درسی پنهانی را راهاندازی کرده است تا برای شماری از این دختران زمینه آموزش را فراهم کند.
او در گفتوگو با تلویزیون “آمو” در این باره میگوید که این صنف درسی در ۲۶ اسد کار خود را آغاز کرده و ۱۵ دانش آموز دختر که بالاتر از صنف شش هستند، مضامین اساسی مکتب را بربنیاد برنامهریزی انجام شده، فرا میگیرند.
بانو حمیدی، انگیزهی اصلی خود را از ایجاد این صنف درسی، فراهم سازی فضای آموزش برای دختران بالاتر از صنف ششم که پس از روی کار آمدن طالبان از رفتن به مکتب باز ماندهاند، میداند.
او در ادامه گفت: «پس از روی کار آمدن طالبان و زنستیزی این گروه که اجازهی ادامهی آموزش را برای دختران نمیدهند، تصمیم گرفتم که برای تقویت روحیهی دختران، این صنف درسی را ایجاد کنم.»
ایجاد محدودیت در روند آموزشی دختران دانش آموز بالاتر صنف ششم با واکنش تند داخلی و جهانی روبرو شده است. اما این گروه به این واکنشها تمکین نکرده و گفته است که روی یک راهکار تازه برای بازگشت دختران به مکتب کار میکند.
این دانشجوی دانشگاه کابل با بیان اینکه با این کار میخواستم نشان بدهم که هیچ کس نمیتواند، مانع فراگیری آموزش دختران شود، گفت: «چشم امید همه مردم افغانستان بهسوی نسل آینده است که امروز اجازهی ورود به مکتبها را ندارند. به هر شکل ممکن باید تلاش شود که این نسل از آموزش بهدور نگهداشته نشوند.»
در همین حال؛ حامد کرزی رییس جمهور پیشین روز جمعه در پیامی به مناسبت یکصدوسومین روز استقلال افغانستان، بار دیگر از طالبان خواست که بیدرنگ دروازههای مکتب را به روی دختران باز کنند.
روایت دختران به دور مانده از مکتب
براساس آمارهای سازمان ملل، پیش از سقوط جمهوریت، بیش از ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار دختر در افغانستان مشغول آموزش بودند که بیش از یک میلیون تن این دختران بالاتر از صنف ششم بودند.
دانشآموزان این مکتب مخفی، ایجاد چنین صنفهای درسی را امیدوار کننده میدانند.
“فرح حکیمی” یکی از این دختران به تلویزیون آمو گفت: «صنف هشت بودم که دیگر اجازهی رفتن به مکتب را نداشتم و هر روز نا امید میشدم. ایجاد این صنف برای من دوباره امید بخشیدهاست.»
“ثنا مومنی” یکی دیگر از این دانشآموزان میگوید که از یکسال بدینسو، دروازهی مکتبها بهروی ما دختران بسته شدهاست و اکنون با مشکلات روحی دست و پنجه نرم میکنیم. از روزی که در این صنف اشتراک میکنم، دوباره به آینده امیدوار شدهام و ایجاد این صنف سبب شد که از مشکلات روحی من کاسته شود.
این دانش آموزان دختر درحالی این فُرصت را به دست آوردهاند که بهگونهی پنهانی درس بخوانند که هزاران دانش آموز دختر دیگر که بالاتر از صنف ششم بودند، بیش از یکسال است که خانه نشین شدهاند.
“بهار عظمی” که دانش آموز صنف دوازده است، میگوید: روزی که از پشت درب مکاتب دوباره به سوی خانه آمدم، دیگر امیدی نداشتم که زمینهی فراگیری برایم مهیا شود. امروز که در این مکان دوباره آغاز به آموزش کردم، خوشحال هستم.»
بانو عظمی در ادامه گفت: «تا جایی که من مطالعه کردهام، در دین اسلام نیامده که دختران در خانه باشند و پسران مکتب بروند، به نظر من این امارت اسلامی گفته نمیشود.»
این درحالی است که طالبان پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، در ۲۴ اسد ۱۴۰۰ دروازهی مکتبها را بهروی تمام انشآموزان دختر بالاتر از صنف ششم، مسدود کردند.
قرار بود در سوم حمل سال جاری مکتبهای دخترانه بازگشایی شود؛ اما صبح روز بازگشایی مکتبها، وزارت معارف طالبان اعلام کرد که تا “امر ثانی” مکاتب بالاتر از صنف ششم بسته میماند.
بسته ماندن مکتبهای دخترانه یکی از بزرگترین چالشهای سد راه طالبان شدهاست.
صُندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد نیز در تازهترین گزارش خود گفته است که افغانستان در یک سال گذشته، با محرومیت دختران از آموزش و بسته ماندن مکتبهای دخترانه، ۵۰۰ میلیون دالر از رهگذر اقتصادی آسیب دیدهاست.