سازمان بین‌المللی مهاجرت در گزارش سه‌ماه اخیر سال گذشته میلادی گفته است که در طی این مدت، ۹۸۳ هزار و ۵۵ مهاجر کشور از پاکستان و ایران، به گونه «اختیاری و اجباری» به افغانستان برگشته‌اند.
این سازمان در عین حال می‌گوید که در طی این سه ماه، ۷۴۰ هزار شهروند افغانستان، کشور شان را ترک کرده‌اند.
در این گزارش آمده است که این آمار از ده نقطه عبوری مرزی میان افغانستان و ایران و همچنین در مرز این کشور با پاکستان (اسلام قلعه، مرز پل ابریشم، سپین بولدک، تورخم، ابونصر فراهی، بهرامچه، انگور آدا، غلام خان، نظر پستا و دندپتان) جمع‌آوری شده است.
بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت، در حال حاضر ۳.۷۵ میلیون مهاجر افغانستان در ایران و همچنین ۲.۰۵ میلیون تن دیگر در پاکستان ساکن هستند.
اما مقام‌های ایرانی و پاکستان پیش از این آمار مهاجران افغانستان ساکن در این کشورها را بیش‌تر از آن گفته‌اند.
این در حالی است که بر بنیاد گزارش‌ها، پس از برگشت حاکمیت دوباره طالبان، حدود ۸ میلیون شهروند کشور، افغانستان را ترک کرده و به کشورهای همسایه، دور و نزدیک به افغانسان پناهنده و مهاجر شده‌اند.
محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های وضع شده طالبان بر حقوق و آزادی‌های شهروندان کشور؛ به‌ویژه بر حق ادامه آموزش و تحصیل دختران و زنان کشور، گسترش دامنه فقر، گرسنگی و بیکاری، تهدیدها و عدم احساس مصونیت توسط شهروندان در حاکمیت طالبان، از دلایل اصلی مهاجرت مردم افغانستان عنوان می‌شوند.
از طرفی هم با برگشت حاکمیت دوباره طالبان، ایران و پاکستان روند «اخراج اجباری» مهاجران افغانستان را آغاز کردند و در این اواخر، آن را شدت بخشیده‌اند.
پولیس این دو کشور ماه‌ها می‌شود که به جمع‌آوری، بازداشت، زندانی ساختن و اخراج اجباری مهاجران افغانستان می‌‌پردازند.
در عین حال شماری از مهاجران کشور در ایران و پاکستان از «برخورد نادرست و غیرانسانی، لت‌وکوب، شکنجه و هتک حرمت» توسط پولیس این دو کشور نیز شکایت دارند.
