کارشناسان میگویند که حملههای هوایی ارتش پاکستان بر خاک افغانستان همزمان با سفر هیئت پاکستان به رهبری نماینده ویژه این کشور برای افغانستان، نشاندهنده تضاد آشکار در سیاستهای این کشور در برابر افغانستان است.
تحلیلگران معتقدند که این رویکرد ترکیبی از دیپلوماسی و فشار نظامی برای دستیابی به اهدافی است که صرفاً از طریق گفتوگو قابل تحقق نیست.
این حملهها در شرایطی رخ دادهاند که محمد صادق، نماینده ویژه پاکستان برای افغانستان، در کابل با مقامهای طالبان دیدار میکرد، اما تنها چند ساعت پس از این رایزنیها، حملههای هوایی در ولایت پکتیکا آغاز شد. این اقدام پرسشهایی را درباره نیت واقعی پاکستان و تأثیر آن بر روابط شکننده میان دو طرف ایجاد کرده است.
نماینده ویژه پاکستان در سفر خود به کابل با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، و سراجالدین حقانی، وزیر داخله، دیدار کرد. محور این دیدارها بهبود روابط میان دو کشور بود.
نصرالله ستانکزی، استاد دانشگاه، معتقد است که این اقدامات بیانگر تناقض سیاستهای پاکستان است: «پاکستان همیشه از دو ابزار در برابر افغانستان استفاده کرده است. از یکسو از رویکرد دیپلماتیک به پیش میرود، اما از سوی دیگر ابزار نظامی و استخباراتی را برای اعمال فشار به کار میگیرد. این اقدام اخیر بیشتر تصمیم ارتش بوده است تا دیپلوماسی.»
عاطف مختار، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک، نیز ضعف طالبان در عرصه دیپلماسی را عامل این مداخلات میداند: «ضعف دیپلماسی طالبان، زمینه مداخله و حملههای نظامی پاکستان را فراهم کرده است. برای جلوگیری از چنین اقدامهایی، نیاز به شکلگیری یک نظام مشروع و مردمی در افغانستان است.»
اما آیا پیام نماینده پاکستان در کابل تحتالشعاع قرار گرفته است؟
طاهر خان، خبرنگار پاکستانی، معتقد است که حملههای هوایی ارتش پاکستان تأثیر منفی بر سفر محمد صادق خواهد داشت.
او میگوید: «دیدارهای نماینده ویژه پاکستان با طالبان امیدوارکننده به نظر میرسید، اما حمله ارتش پاکستان در پکتیکا تأثیری منفی بر این گفتوگوها خواهد گذاشت. چنین اقدامهایی راهحل نیست و دو طرف باید از طریق گفتوگو تنشها را کاهش دهند.»
اسلامآباد بارها از طالبان خواسته است در برابر تحریک طالبان پاکستان اقدام کنند و مدعی است که این گروه از خاک افغانستان برای طراحی حملات علیه پاکستان استفاده میکند. طالبان اما این ادعاها را رد کرده و حضور تیتیپی در خاک افغانستان را انکار کردهاند.
در حالی که تنشها میان دو طرف ادامه دارد، مشخص نیست آیا سیاست ترکیبی اسلامآباد نتیجهبخش خواهد بود یا به شکافهای عمیقتر در روابط میان دو کشور منجر خواهد شد.