هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) به مناسبت ۱۰ دسمبر، روز جهانی حقوق بشر از طالبان خواسته است که تعهدات جهانی حقوق بشر را بپذیرند.
یوناما در بیانیه‌ای این تعهدات را کلیدی برای حفاظت و شکوفایی نسل کنونی و آینده زنان و مردان کشور عنوان کرده است.
بر اساس این بیانیه، شعار امسال روز جهانی حقوق بشر «حقوق ما، آینده ما، همین حالا» است و بر این نکته تاکید می‌کند که چگونه حقوق بشر، افراد و جوامع را برای ساختن آینده بهتر توان‌مند می‌سازد؛ چگونه حقوق بشر یک راه حل است و نقشی حیاتی به عنوان یک پیش‌گیری دارد.
روزا اتونبایوا رئيس یوناما گفته است: «با وجود بهبود امنیت و کاهش خشونت‌های مسلحانه {در افغانستان}، یک فرسایش مداوم و خطرناک در حمایت از حقوق بشر وجود دارد و زنان و دختران بار سنگین را متحمل می‌شوند.»
این سازمان می‌گوید که سابقه حقوق بشر طالبان به‌ویژه با «تبعیض نظام‌مند» آنان علیه زنان و دخترانی که از بیش‌تر حوزه‌های زندگی روزمره و عمومی، از جمله تحصیل و کار کنار گذاشته شده‌اند، مشخص شده است.
خانم اوتونبایوا می‌گوید: «ادعای مقام‌ها بالفعل (طالبان) مبنی بر این‌که نمایندگان قانونی مردم افغانستان هستند، باید با تلاش‌های واقعی برای حفظ و پیش‌برد هنجارها و ارزش‌های مشترک ما همراه باشد.»
از طرفی هم فیونا فریزر کمیشنر عالی ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان می‌گوید: «اگر افغان‌ها به‌ویژه زنان و دختران، همچنان از حقوق خود محروم شوند، این یک شکست آشکار و عمدی در حمایت و مسئولیت پذیری از رفاه همه کسانی است که در افغانستان زندگی می‌کنند.»
وضعیت حقوق بشر در افغانستان
این در حالی است که طالبان پس از برگشت حاکمیت دوباره شان اکثر حقوق و آزادی‌های شهروندان به‌ویژه زنان را سلب کرده‌اند.
منع آموزش، تحصیل، کار، حضور در اماکن عمومی، رفتن به پارک‌ها، آرایشگاه‌ها، حرف زدن با مردان نامحرم و حق سفر بدون محرم، از جمله ممنوعیت‌های هستند که طالبان در طی سه سال حاکمیت دوباره شان بر زنان و دختران وضع کره‌اند.
در همین حال و به تازگی نور جلال جلالی وزیر صحت عامه طالبان فرمانی را از آدرس هبت الله آخندزاده رهبر طالبان به نهادهای تحصیلی طبی در کشور ابلاغ کرده که بر بنیاد آن تحصیل زنان و دختران در انستیتوت‌های طبی ممنوع شده است.
او در نشستی خطاب به نمایندگان نهادهای تحصیلی طبی کشور گفته است که پس از این دختران و زنان را نمی‌تواند به عنوان دانشجو جذب کنند.
پیشینه روز جهانی حقوق بشر و تعهدات افغانستان
اعلامیه جهانی حقوق بشر در ۱۰ دسمبر سال ۱۹۴۸ میلادی توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید و افغانستان در میان اعضای این سازمان از تصویب آن حمایت کرد.
در عین حال همه ساله به مناسبت ۲۵ نومبر، روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان کارزار جهانی ۱۶ روزه نیز از سوی سازمان‌ها و نهادهای مدافع حقوق بشر و فعالان این عرصه به راه انداخته می‌شود.
این کارزار ۱۶ روزه از ۲۵ نومبر تا ۱۰ ماه دسمبر میلادی (روز جهانی حقوق بشر) ادامه میابد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۷ اکتوبر سال ۱۹۹۹ میلادی، ۲۵ نومبر را به عنوان روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان تصویب کرد. هدف از این روز، یادآوری عزم همگانی برای مبارزه با خشونت علیه زنان در سراسر جهان است.
