یو شیایو یونگ، فرستاده ویژه چین برای افغانستان، در گفتوگو با مرکز گفتگوهای بینالمللی پکن، گفته است که بیش از «بیست گروه هراسافکن در افغانستان فعالیت» دارند، و چین از این رهگذر همچون دیگر کشورهای منطقه «نگرانی» دارد.
او گفته است که چین بهدنبال حوزه نفوذ خود، در افغانستان نیست.
او همچنین گفته است که «ایجاد یک دولت میانهرو و فراگیر» یکی از انتظارهای چین برای افغانستان است.
او تاکید ورزیده که کشورش در سه سال اخیر در چتر کمکهای بشردوستانه، ۴۷۰ میلیون یوان چین به افغانستان کمک کرده و روی اجرای کمک های بشردوستانه به هزینه یک میلیون یوان چین نیز با طالبان رایزنی شده است.
او افزوده است: «بسیاری از کشورها نیز نگران تهدید امنیتی مرتبط با هراسافکنی در آنجا (افغانستان) هستند. این هم دوباره نتیجه بیست سال اشغال (حضور) خارجی است. در اوایل اشغال (حضور) بیست ساله ایالات متحده و ناتو، فقط یک یا دو گروه هراسافکن در آنجا (افغانستان) بودند، حالا شما به آمارهای مختلف نگاه کنید، بیشتر از بیست گروه است. برای چین؛ ما نیز نگران استیم.»
در ادامه این دیپلومات ارشد چین در مسئله افغانستان، بهنوعی تاکید ورزیده کشورش، برای افغانستان انتظار یک دولت «میانهرو، فراگیر» را دارد. انتظاری که ظاهرن برخلاف سلیقه طالبان است، و آنان چنین توصیهها را دخالت تلقی میکنند.
او گفته است: «بههمین دلیل است، چین از دستیابی به صلح، صلح پایدار، ثبات و بازسازی حمایت میکند، و باید (شماره یک) در تشکیل ملت و سیاست ملی، (شماره دوم) حکومت معتدل کشور، فراگیر باشد. مطمین شماره سه جامعه جهانی باید به ارایه کمکهای بشر دوستانه و کمکهای توسعهای ممکن، ادامه دهد. شماره چهار، امنیت به ویژه امنیت سایبری و همچنین شماره پنج، دستبه دست هم دادن برای توسعه مشترک کشور.»
اما فرستاده ویژه چین برای افغانستان میگوید چین، نمیخواهد در امور داخلی افغانستان دخالت کند، و هم بهدنبال حوزه نفوذ خود در این کشور نیست.
او افزوده است: «چین هرگز در امور داخلی افغانستان مداخله نخواهد کرد، و هرگز بهدنبال منافع خودخواهانه در افغانستان نیست، و هرگز دنبال به اصطلاح حوزه نفوذ نخواهد بود.»
در مسئله وضعیت حقوقبشری افغانستان، این دیپلومات چین، تاکید میورزد، هرچند وضعیت زنان و دختران، موضوع مهم است، اما به باور او همه مساله افغانستان نیست.
او گفته است: «در رابطه با مساله زنان، موضوعی است که کشورهای جهان، همسایه و منطقه نگرانی خود را نشان دادهاند، و همچنان موضوع مهمی است. اما این کل مشکل افغانستان نیست. و همچنان هسته یا ریشه مشکل افغانستان نیست. ما باید به اهمیت دادن به زنان افغانستان ادامه دهیم، همچنان باید با هم کار کنیم تا جامعه جهانی افزون بر تشویق تجارت بیشتر با افغانستان، سرمایه گذاری، تلاشهای مشترک برای بازسازی،بر فوریترین، مبرمترین، چالشهای افغانستان همچون فاجعه انسانی، قحطی احتمالی، پناهندگان، تهدید هراس افکنها، تمرکز کند.»
با این حال، حمدالله فطرت، معاون سخنگوی طالبان، این نگرانیهای چین را «بیجا» خوانده است.
او گفته است: «افغانستان با چین روابط خوب دارد، فضای خوب اعتماد بهمیان آمده است، روابط دو کشور ( چین با طالبان ) در بخشهای مختلف رو به توسعه است، و این تشویش که در افغانستان گروههای خودسر وجود دارد، بهجا نیست، حالا افغانستان امن است.»
در واکنش بهاین گفتهها، برخی شهروندان و فعالان حقوقبشر تاکید دارند، که اولویت قابل توجه جهان در مساله افغانستان باید مساله حقوقبشری کشور، بهویژه حق کار، آموزش و تحصیل زنان و دختران باشد.
بهگفته آگاهان، چین از دولتهای نزدیک بهطالبان است، اما چنین نگرانیهای امنیتی و توصیههای پکن بهطالبان، شاید نخستین گامهای باشد که چین در تعاملهای آینده با طالبان مطرح کند.