آخرین گزارش ماهانه «بانک جهانی برای افغانستان» نشان می‌دهد که برخی حوزه‌های اقتصادی کشور اندکی بهبود اندکی بهبود یافته، اما داده‌های نخستین از یک سروی خانوارها نشان می‌دهند که خانواده‌ها هنوز هم با فشار قابل توجهی برای حفظ معیشت خود روبرو هستند.
در این گزارش آمده است؛ در حالی که تورم اصلی همچنان در حال کاهش است و در دسترس بودن کالاها به اندازه کافی باقی مانده، اما ارزش واحد پول افغانستان، (افغانی) در اواسط ماه اپریل اندکی در برابر ارزهای اصلی کاهش یافته است.
این گزارش می افزاید که بین ۱۸ اپریل تا ۲۲ می سال روان میلیادی، افغانی در برابر دالر امریکا ۲.۶ درصد، در برابر یوان چین ۱.۶ درصد و در برابر یورو ۱.۳ درصد کاهش یافته است. اما در برابر روپیه پاکستان ۲.۴ درصد و در برابر ریال ایران ۵.۹ درصد افزایش یافته است.
در این گزارش آمده است که در ۲۲ می سال روان میلادی، نرخ تبدیل افغانی در برابر دالر امریکا به ۸۷.۵ رسید که نشان دهنده کاهش تنها ۱.۶ درصدی نسبت به ارزش آن در ۱۵ اگست ۲۰۲۱ است.
در این گزارش اشاره شده که شرکت‌ها همچنان با مشکلاتی برای برداشت وجه نقد از بانک‌ها روبرو هستند.
در گزارش آمده است که هیچ محدودیتی برای برداشت برای سپرده‌های بانکی انجام شده پس از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ وجود ندارد، در حالی که برداشت نقدی برای سپرده‌های بانکی قبل از ۱۵ آگست همچنان برای شرکت‌ها و افراد وجود دارد.
داده‌های گردآوری شده توسط نمایندگان ناظر نشان می‌دهد که سپرده گذاران فردی می‌توانند به سپرده‌های موجود خود بالاتر از محدودیت‌های قانونی تعیین شده توسط بانک مرکزی دسترسی داشته باشند.
در گزارش آمده است که دسترسی شرکت‌ها به سپرده‌ها زیر حد مجاز باقی می‌ماند. با این حال، در اپریل ۲۰۲۳، بهبود جزئی برای سپرده‌های افغانی مشاهده می‌شود.
بانک جهانی می‌گوید از ماه می سال ۲۰۲۳، سقف برداشت نقدی برای افراد از ۳۰ هزار افغانی قبل از آن به ۵۰ هزار افغانی در هفته افزایش می‌یابد و محدودیت جدید در گزارش‌های آینده دیده خواهد شد.
پرداخت به موقع تنخواه کارمندان دولت
این گزارش می‌گوید که بر اساس معلومات گردآوری شده که از طریق مصاحبه‌های تلفنی با ۲۴۴ کارمند ملکی (۲۳۹ مرد، ۵ زن) جمع آوری شده است، تقریباً همه کارمندان دولت به طور منظم حقوق دریافت می‌کنند.
با این حال، ازدحام در شعبه‌های بانک‌ها بحرانی‌ترین چالش برای برداشت حقوق باقی مانده است، اما بدتر شدن کیفیت اسکناس‌ها به طور فزاینده‌ای به عنوان یک موضوع مهم در ماه های اخیر گزارش شده است.
همچنین برخی از پاسخ دهندگان از کمبود بودجه در شعب بانک.ها هنگام دریافت حقوق خود ابراز نارضایتی کرده‌اند.
این گزارش می‌گوید که اشتغال برای نیروی کار ماهر و غیر ماهر از مارس ۲۰۲۳ بهبود یافته است.
جمع‌آوری درآمد
در این گزارش همچنین آمده است که در طول سال مالی ۲۰۲۲ (بین ۲۲ مارچ ۲۰۲۲ و ۲۱ مارس ۲۰۲۳)، کل عواید ۱۹۳.۹ میلیارد افغانی (۲.۲ میلیارد دالر امریکایی) بود که ۹۸ درصد از بودجه اصلاح شده سال مالی ۱۹۸.۷ میلیارد افغانی بود.
این روند در دو ماه اول سال مالی ۲۰۲۳ با جمع‌آوری ۳۳ میلیارد افغانی ادامه می‌یابد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۱ درصد افزایش داشته است.
این بهبود در مالیات‌های وصول شده در مرزها که ۳۵ درصد بیشتر از وصول درآمد در دو ماهه اول سال ۲۰۲۲ است، بیشتر مشهود است. علاوه بر این، وصول درآمدهای داخلی نیز در دوره مورد بررسی با بهبود حاشیه‌ای ۳ درصدی روبرو بوده است.
صادرات کالا
آخرین داده‌های غیررسمی جنوری تا اپریل ۲۰۲۳ از گمرک افغانستان نشان می‌دهد که کل صادرات به ۰.۶ میلیارد دالر رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۲، ۴ درصد افزایش داشته است.
رشد صادرات طی جنوری تا اپریل سال سال روان میلادی را می‌توان در درجه اول به افزایش صادرات زغال سنگ به میزان ۱۳ درصد (سهم ۲۳ درصد) و منسوجات با ۱۴ درصد (سهم ۱۴ درصد) نسبت داد.
در مقابل، صادرات سبزیجات (سهم ۵۳ درصدی) در دوره مورد بررسی در مقایسه با ژانویه تا آوریل ۲۰۲۲، ۰.۲ درصد کاهش یافت که عمدتاً با کاهش جزئی صادرات سبزیجات به پاکستان توضیح داده شد.
پاکستان همچنان بزرگترین بازار صادراتی افغانستان است (۶۳ درصد از کل صادرات را به خود اختصاص می دهد)، پس از آن هند (۲۶ درصد) قرار دارد.
صادرات به پاکستان عمدتاً مواد غذایی و زغال سنگ است که حدود ۷۰ درصد از کل صادرات به پاکستان در جنوری تا اپریل ۲۰۲۳ را شامل می شود.
صادرات زغال سنگ به پاکستان در جنوری تا اپریل ۲۰۲۳ به ۱۴۰.۷ میلیون دالر رسید که ۱۳ درصد بیشتر از صادرات زغال سنگ در دوره مشابه در سال گذشته است.
طالبان با نشر یک اعلامیه امروز پنجشنبه از نشر یافته‌های بانک جهانی استقبال کردند و آن را بر اساس واقعیت‌ها خواندند.
