افغانستان

بازگشایی دانشگاه‌ها به روی پسران؛ هیچ خبری از لغو ممنوعیت تحصیل دختران نیست

Students at Kabul University. Sept. 2022.

وزارت تحصیلات ‌عالی طالبان روز چهارشنبه در اعلامیه‌ا‌ی خبر داد که قرار است، درس‌های دانشجویان پسر در دانشگاه‌های ولایت‌های سردسیر به شمول کابل در ۱۵ حوت آغاز شود.

در اعلامیه‌ی طالبان در مورد بازگشایی دانشگاه‌ها به روی دختران چیزی گفته نشده است.

طالبان هیچ برنامه‌ای برای تحصیل زنان ندارد

نازیلا جمشیدی، فعال حقوق زنان می‌گوید که اعلامیه‌ی وزارت تحصیلات عالی طالبان نشان‌ می‌دهد که این گروه هیچ برنامه‌ی برای تحصیل زنان ندارد.

او گفت: «طالبان هیج وقت و تحت هیچ شرایطی مکتب‌ها و دانشگاه‌ها را به روی دختران باز نخواهند کرد. موضوع زنان افغانستان و موضوع فعالیت‌های آنان برای طالبان حکم حیثیتی دارد. مشکل ایدئولوژی طالبان است. این‌ها همه خود فریبی است. طالبان یکبار دیگر ایدئولوژی خود را ثابت کردند.»

این روزها خواهد گذشت

هما دانشجوی سال چهارم دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل است.

او می‌گوید سال‌ها درس خواند تا به سال چهارم دانشگاه برسد و فارغ شود. اما اکنون طالبان در یک قدمی فراغت، از رفتن به دانشگاه منع کردند.

هما گفت: «طالبان از ما می‌ترسند، می‌دانند که ما زنان با تحصیلات عالی از حقوق خود با خبر می‌شویم. اما ما باور داریم که این روزها خواهد گذشت.»

سه ماه است از خانه بیرون نشدم

افسون دانشجوی سال دوم دانشکده اقتصاد در یکی از دانشگاه‌های خصوصی در مزار‌شریف است.

افسون که همزمان با تحصیل در یکی از نهادهای غیردولتی کار می‌کرد. پس از بسته شدن مرکزهای تحصیلی به روی زنان و ممنوع شدن کار زنان در نهادهای غیردولتی اکنون هم از درس مانده است و هم از کار.

افسون گفت که سه ماه است از خانه بیرون نشده است.

او افزود: «وقتی در ماه قوس اعلام کردند که مراکز تحصیلی به روی دختران بسته شده فهمیدم که تا تسلط این گروه بر افغانستان پایان نیابد، دختران و زنان نمی‌توانند تحصیل و کار کنند. من نمی‌فهمم جهان چقدر دیگر به طالبان حوصله خواهد کرد؟ آیا خسته نشده؟ دیگر طالبان با ما چه کنند که جهان قناعت حاصل کند که این گروه شایسته حاکمیت بر کشور ما نیست.»

دختران ما تنها هستند

ادامه ممنوعیت تحصیل زنان افزون بر دانشجویان دختر، خشم شهروندان افغانستان را نیز برانگیخته است.

نگینه خلیلی، استاد دانشگاه به آمو گفت: «مردان ما، برادران ما، پدران ما در کنار دختران مقاومت‌گر ما در افغانستان ایستاده نشدند. طالبان صدای مخالف احکام خود را نشنید. برای همین است که امرهایی که مدام از قندهار می‌آید، بدون مقاومت در بین مردم پذیرفته می‌شود. دختران‌مان تنها بودند و تمام بار این مظلومیت را که حالا می‌کشند به خاطر تنهایی‌شان است.»

پیش از این طالبان در نامه‌ای که ندا‌ محمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی طالبان آن را امضا کرده بود، همه مرکزها تحصیلی را در ۳۰ قوس سال روان به روی دختران و زنان بستند.

در این نامه آمده بود: «بر بنیاد مصوبه‌ی ۲۸ کابینه به همه شما خبر داده می شود که حکم بسته شدن دانشگاه‌ها تا امر ثانی به روی دختران را عملی کنید و درباره‌ی اقدامات‌تان به وزارت تحصیلات عالی اطمینان دهید».

این اقدام طالبان با واکنش‌های گسترده جهانی روبرو شد.

احمد الطیب، شیخ بزرگ الازهر که هم‌زمان ریاست شورای حکمای مسلمان را نیز بر عهده دارد، با ممنوعیت تحصیل زنان از سوی طالبان مخالفت کرد.

در بیانیه‌ای که در صفحه توییتر الازهر پخش شد، آمده بود که تصمیم بستن دانشگاه‌ها به روی دختران در تضاد با آن خواست شریعت است که از گهواره تا گور فراگیری دانش را برای زن و مرد توصیه می‌کند.

اتحادیه اروپا نیز ممنوعیت‌های وضع شده از سوی طالبان بر زنان افغانستان را «اپارتاید جنسیتی» خواند.

وزارت خارجه پاکستان در بیانیه‌ی از طالبان خواسته بود که تصمیم خود درباره ممنوعیت تحصیل زنان را «مجددا بررسی» کند.

تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان نیز در توییت‌هایی محدودیت‌های طالبان در تحصیل زنان را «غیرقابل دفاع» خوانده بود.

با همه این واکنش‌ها، طالبان ۴ روز پس از بستن مرکزهای تحصیلی به روی دختران، کار زنان در نهادهای غیردولتی را نیز ممنوع اعلام کردند.

هرچند طالبان گفته‌اند که مرکزهای تحصیلی تا «امرثانی» به روی دختران بسته خواهد بود. اما بر بنیاد اعلامیه این وزارت پسران در ولایت‌های گرمسیر به شمول کابل در ۱۵ حوت به دانشگاه‌ها خواهند رفت و به تحصیل ادامه خواهند داد.

طالبان در این اعلامیه نامی از دانشجویان دختر نگرفته‌اند و به باور شماری از دانشجویان دختر، آنان هم‌چنان در خانه خواهند ماند.

همزمان با این ۵۲۸ روز است که طالبان مکتب‌ها را به روی دانش آموزان دختر بالاتر از صنف ششم نیز بسته‌اند.