افغانستان

نگرانی شماری از سیاست‌گران و استادان دانشگاه از تعامل جهان با طالبان

شماری از مقام‌ها، سیاست‌گران افغانستان و استادان دانشگاه‌های کشور در نشستی که به روز جمعه ۳۰ جدی به صورت مجازی زیر عنوان «سیاست خارجی ناروی در تعامل با طالبان» برگزار شد، روش تعامل با طالبان را از سوی کشورها به بحث گرفتند و نگرانی خود را در رابطه با تعامل جهان با طالبان ابراز کردند.

شرکت کنندگان در این نشست مجازی در مورد نقش ناروی برای میانجی‌گری در بحران افغانستان و تلاش این کشور برای گفتگوهای صلح میان طالبان و رهبران پیشین افغانستان صحبت کردند.

یوسف غفور زی؛ سفیر افغانستان در ناروی، نصیراحمد فایق؛ سرپرست نمایندگی افغانستان در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، داکتر حبیبه سرابی؛ عضو هیئت مذاکره کننده دولت پیشین افغانستان، تابش فروغ؛ آگاه مسایل سیاسی، داکتر پیدا مهران؛ استاد دانشگاه اکستر انگلستان و الیزابت آیده؛ روزنامه نگار و استاد دانشگاه اسلو در این نشست که از سوی انستیتیوت مطالعات استراتژیک افغانستان برگزار شده بود، شرکت داشتند.

الیزابت آیده استاد دانشگاه اسلو و روزنامه نگار از روش تعامل ناروی و سایر کشورها با طالبان انتقاد کرد و گفت: «اینگونه تعامل با رهبران رده پایین این گروه هیچ تغییری در رویکرد طالبان ایجاد نمی‌کند. چون عملکرد طالبان مبنی بر فکر رهبران رتبه اول است نه سطح پایین.»

در ادامه این نشست، سفیر افغانستان در ناروی تلاش‌های صلح ناروی را در روند صلح افغانستان ناکام دانست.

غفور زی سفیر افغانستان در اسلو در رابطه با تلاش‌های ناروی در پروسه صلح افغانستان گفت: «با آنکه این تلاش‌ها برای مجاب ساختن طالبان به رعایت از حقوق بشر ناکام بوده است، اما ناروی حامی صلح و حقوق بشر در افغانستان بوده است.»

در همین حال، نصیر احمد فایق گفت که تعامل با طالبان به معنی به رسمیت شناختن آنان نیست و ناروی طالبان را براساس عملکرد آنان ارزیابی می‌کند.

اما تابش فروغ در رابطه با ناکامی ناروی و دیگر کشورهای میزبان گفتگوهای صلح افغانستان گفت: «ناروی و کشورهای دخیل در گفتگوهای صلح افغانستان بر خلاف اینکه از ارزش‌های انسانی دفاع کنند، عمل کرده‌اند.»

فروغ با بیان اینکه نقش ناروی در تسهیل و ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان در قطر پرسش برانگیز است گفت: «ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان در قطر (این کشور را) به پایتخت سیاسی طالبان تبدیل کرد.»

فروغ همچنان افزود که ناروی در تعامل با طالبان نباید از نقض حقوق بشر و ارتکاب جنایت علیه بشریت توسط طالبان چشم پوشی کند.

داکتر حبیبه سرابی نیز در ادامه این نشست، نقش ناروی در گفتگوهای صلح میان دولت پیشین افغانستان و طالبان در دوحه را جانبدارانه خواند.

خانم سرابی گفت: «جاه طلبی قطر و ناروی و تعامل گسترده آنان با طالبان به این گروه مشروعیت سیاسی بخشید و نقش این دو کشور را به عنوان میانجی تحت الشعاع قرار داد.»

داکتر پیدا مهران نیز در این نشست از عملکرد طالبان در قبال عملی نکردن وعده‌هایشان مبنی بر رعایت حقوق بشر در افغانستان و تشکیل دولت فراگیر انتقاد کرد و خاطرنشان کرد: «از ناکامی قبلی باید آموخت و زمینه‌ای مشروعیت بخشیدن به طالبان باید بیشتر از این گسترده نشود.»

پس از روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان کشورهای مختلف با برگزاری نشست‌هایی تلاش کردند تا زمینه تعامل طالبان با چهره‌های سیاسی دیگر را فراهم کنند تا زمینه لازم برای تشکیل یک دولت فراگیر در افغانستان فراهم شود. اما طالبان با بی توجهی به نتایج این نشست ها به یک‌جانبه گرایی در قدرت ادامه دادند و هیچ برآیند روشنی در رابطه با تغییر در تفکر رهبران طالبان برای تشکیل یک دولت فراگیر در افغانستان وجود ندارد.