هم‌زمان با یک‌سالگی اداره‌ی طالبان در کشور، کاروبار چاپ کتاب‌ها رو به کاهش است و صنعت چاپ و نشر کتاب که در دوره‌ی جمهوریت روزهای پرثمری را تجربه کرده بود، اما حالا پس از روی‌کار آمدن طالبان در وضعیت خوبی به‌سر نمی‌برد.
افزایش بی‌کاری و ناداری در کشور در کنار تاثیرات ناگوار ویروس کرونا و تغییر نظام سیاسی از شمار عواملی است که به صنعت چاپ کتاب در کشور آسیب‌های بسیاری وارد کرده‌است .
از بالا بودن هزینه‌ی چاپ تا ناداری مردم
سید مجیب هاشمی مسوول یکی از چاپ‌خانه‌های شهر کابل که پنج سال است در بخش چاپ کتاب فعالیت می‌کند، می‌گوید: «در زمان حکومت پیشین تعداد چاپ کتاب بیش‌تر و قیمت مواد خام هم پایین بود. قبلن قیمت کاغذ چاپ ۱۷۵۰ افغانی بود، درحالی که فعلن قیمت کاغذ A4، ۲۶۰۰ افغانی شده‌است . در وضعیت کنونی مردم شوق و علاقه‌ای به کتاب‌خوانی ندارند و تقاضا برای کتاب هم کم‌تر شده و کار ما کاهش یافته‌است.»
فواد یکی از کارمندان این مرکز چاپ کتاب است؛ او با اشاره به مشکلاتی که در یک‌سال گذشته برای کار وبار آن‌ها پیش آمده، می‌گوید که در زمان حکومت پیشین در یک ماه نزدیک یک‌صد عنوان کتاب‌ها در بخش‌های گونه‌گون به‌چاپ می‌رسید؛ اما اکنون تقاضا برای چاپ کتاب خیلی کاهش یافته و مردم برای خریداری آن علاقه‌مندی نشان نمی‌دهند.
با سقوط جمهوریت و خروج نیروهای خارجی از کشور، بسیاری از موسسات خارجی که حامی پروژه‌های گوناگون در افغانستان بودند و بخش زیادی از مردم با آن‌ها مشغول به کار بودند نیز از کشور خارج و بسیاری بی‌کار شدند.
عبدالحکیم دانش‌جوی سال چهارم دانشکده‌ی اقتصاد در دانشگاه کابل، در این باره می‌گوید: «تحولات اخیر انگیزه‌ی بسیاری از مردم را نسبت به کتاب‌خوانی از بین برده و ۹۰ فیصد مردم انگیزه ندارند؛ چون این تحولات سبب برهم خوردن اذهان مردم شده‌است.»
او باورمند است که بسته ماندن مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم هم بر بی‌علاقه‌گی مردم برای کتاب‌خوانی و چاپ کتاب تاثیر داشته‌است.
محمد ساحل مسوول یکی از کتاب‌خانه‌ها در شهر کابل است، او چالش‌های موجود اقتصادی، بی‌علاقه‌گی جوانان به کتاب خواندن، تغییر نظام حکومتی، قیمت بالای کتاب و فشارهای روحی و روانی جوانان و میان‌سالان را دلیل اصلی بی‌رونقی بازار کتاب در افغانستان می‌داند.
او با بیان این‌که وضعیت فعلی جامعه تاثیر مستقیمی بر کار و بار ما گذاشته‌است، گفت: «در گذشته امکانات بیش‌تر برای جوانان و نوجوانان بود که فعلن از این امکانات کاسته شده و مجبور هستم که مصارف کتاب‌خانه را از امکانات شخصی خود پرداخت کنم.»
با این حال عبدالحلیم زوان‌واک مفتی‌زاده رئیس کُتب نشرات بیهقی وزارت اطلاعات و فرهنگ درحالی که هیچ حرفی از تلاش برای رونق بازار کتاب در کشور نمی‌زند، می‌گوید که در ظرف هفت ماه ۲۶ جلد کتاب در بخش‌های فرهنگی، تاریخی، علمی و اجتماعی برای چاپ آماده شده‌است.
او در ادامه افزود که در این مدت هم‌چنان ۷۸ عنوان کتاب با موضوع “عیسویت و یهودیت” و کتاب‌هایی که به “قوم‌گرایی” و میلت‌گرایی” پرداخته بود، از بازار گردآوری شده‌است.
این درحالی است که نبود شغل مناسب، کاهش در تعداد چاپ کتاب‌های مختلف، افزایش چالش‌های اقتصادی، بسته بودن مکتب‌های دخترانه‌ی بالاتر از صنف ششم، بی‌انگیزه بودن جوانان به فرهنگ کتاب‌خوانی و تغییر نظام سیاسی در کشور، از علت‌های رکود بازار چاپ کتاب در کشور شمرده می‌شوند.
